Κούγκι ήταν και πάει…
Η συμβιβαστική φόρμουλα στο Eurogroup για την αποφυγή της χρεοκοπίας της ελληνικής οικονομίας στις 13 Ιουλίου, έδειξε με τον πιο δραματικό τρόπο ότι η δημαγωγία, η ανευθυνότητα και οι προσωπικοί-κομματικοί υπολογισμοί, κοστίζουν ακριβά. Ίσως και ακουμπούν τη χρεοκοπία μιας χώρας!
Η κατάσταση παραμένει πολύ δύσκολη, αλλά ορισμένα μαθήματα από την κρίση, ίσως, αποτελέσουν μια διαδικασία που μπορεί να οδηγήσει σε βελτίωση της ποσότητας αυτογνωσίας που συχνά αναπτύσσεται σε κρίσιμες περιόδους στην ιστορία των λαών. Στη δική μου κρίση, πέντε «μαθήματα» αποτελούν μια ουσιαστική βάση για να πάει η Ελλάδα σε μια διαφορετική πορεία:
Α. Ο τυφλός φανατισμός, τα επίθετα, οι βαρύτατοι χαρακτηρισμοί, οι ψευδείς διαιρέσεις, οδηγούν σε αυτή την κατάσταση πραγμάτων που ζει η Ελλάδα σήμερα. Αν ο οδηγός της δημόσιας δράσης, είναι «να φύγουν αυτοί» και να έρθουν κάποιο άλλοι, αν τα ερείπια δεν ενδιαφέρουν κανέναν φτάνει να χρεωθούν στον αντίπαλο, τότε οι συμπτώσεις της παρακμής γίνονται διάσημες: ο ΣΥΡΙΖΑ με την Χρυσή Αυγή και τους ΑΝΕΛ μαζί στο δημοψήφισμα και σε 15 ημέρες ένα μεγάλο κομμάτι του ΣΥΡΙΖΑ μαζί με τη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι με κοινή ψήφο στο Κοινοβούλιο για να αποφύγει η Ελλάδα μια άτακτη χρεοκοπία!
Β. Η πλαστή κατασκευή της πραγματικότητας οδηγεί σε ψευδείς συγκρούσεις και σε λάθος αξιολογήσεις της πραγματικότητας. Η ψευδής αντιπαράθεση «μνημονιακοί-αντιμνημονιακοί» εξέθρεψε τη βία και τους προπηλακισμούς κατά πολιτικών, την ανομία του τύπου «δεν πληρώνω», την κραυγή των αγανακτισμένων σε λάθος κατεύθυνση και με λάθος τρόπο, την οργή κατά υπαλλήλων που δοκίμαζαν να ελέγξουν την είσπραξη του ΦΠΑ στην Ύδρα. Η πραγματική αντιπαράθεση στην Ελλάδα παραμένει ακέραιη: εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου, μεταρρύθμιση του κράτους και του οικονομικού μοντέλου, απέναντι στο πελατειακό κράτος και τα συντηρητικά σχήματα ανεξάρτητα από την επίσημη ονομασία τους…
Γ. Κοινός τόπος: η μετάθεση της ευθύνης σε «ξένα κέντρα» που επιβουλεύονται την ακεραιότητα μιας χώρας, η σιωπή στα μεγάλα και οι άναρθρες κραυγές στα επιμέρους για να κρύψεις τις δικές σου ευθύνες. Για παράδειγμα, δεν διάβασα κάποιο σχόλιο ή κάποια αποδοκιμασία της δήλωσης του Προέδρου της Επιτροπής Γιούγκερ ότι «η Ελλάδα έχει ήδη λάβει περισσότερη διεθνή χρηματοδότηση από όση έλαβε ολόκληρη η Ευρώπη από το Σχέδιο Μάρσαλ των ΗΠΑ μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Σε συνέχεια της συμφωνίας της Συνόδου Κορυφής της Ευρωζώνης η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι διατεθειμένη να ενισχύσει περαιτέρω αυτή την προσπάθεια, ώστε να βοηθήσουμε την Ελλάδα να επιτύχει σημαντική οικονομική ανάκαμψη και να δημιουργήσουμε τις καλύτερες προϋποθέσεις για να καρποφορήσουν οι προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις: αυτά τα 35 δισ. ευρώ μπορούν να συμβάλουν στο να καταστεί η Ελλάδα ελκυστικός προορισμός για τις επενδύσεις και να δώσουν ελπίδα ιδίως στη νεότερη γενιά» (εφ. Το Βήμα 15/7). Με αυτές τις δηλώσεις δεν θα έπρεπε να κατηγορηθεί ο Γιούγκερ ότι «ταπεινώνει» την Ελλάδα;
Δ. Τα δύο παλαιά κόμματα (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ) φέρουν βαρύτατες ευθύνες για τη σημερινή κατάσταση. Είναι απολύτως εξοργιστικό η ΝΔ να μην έχει βγάλει ένα δημόσιο συμπέρασμα για την πενταετία Καραμανλή (2004-09), τις αθλιότητες Αλογοσκούφη για την ένταξη στο ζώνη του ευρώ, τις ρουσφετολογικές επιδόσεις Παυλόπουλου στο Υπουργείο Εσωτερικών. Η ΝΔ οφείλει να μιλήσει για την ταμπακέρα: στα πεντέμιση χρόνια Καραμανλή το δημόσιο χρέος αυξήθηκε κατά 130 δισ. ευρώ, από 95,4% του ΑΕΠ το 2003 σε 129,4% στα τέλη του 2009. Το ΠΑΣΟΚ αντιμετώπισε την κρίση το 2009 με λάθος συνταγή και με στελέχη δεύτερης κατηγορίας, ανίκανα να αντιμετωπίσουν το μέγεθος του προβλήματος. Αυτό έγινε γιατί ο Γ. Παπανδρέου, αντί να αξιοποιήσει πρόσωπα που εργάστηκαν με μεγάλη επιτυχία για την ένταξη στην ευρωζώνη μαζί με τον Κ. Σημίτη, πρόσωπα που γνώριζαν πολιτικές και διαδικασίες στις Βρυξέλλες (λ.χ. Ράπανος, Στουρνάρας, Χαρδούβελης, Γιαννίτσης, Παπαδήμος, Χριστοδουλάκης, Φλωρίδης), επέλεξε να αναλάβει την ευθύνη της διαπραγμάτευσης ένας «Γουλιμής». Τεράστια όμως ήταν και η ευθύνη για εκείνα τα στελέχη που σιωπούσαν όταν ο Γ. Παπανδρέου «διέγραφε» (!) τον Κ. Σημίτη από το ΠΑΣΟΚ, «διαγράφοντας» έτσι την ιστορική του συνέχεια με τη σφραγίδα των μεγάλων έργων της οκταετίας Σημίτη. Τα στελέχη αυτά, είχαν πλήρη γνώση του ζητήματος. Προτίμησαν μια επίπλαστη καριέρα, αντί της μάχης για τη θεσμική λειτουργία και πρόοδο στο ΠΑΣΟΚ. Η σημερινή γενική απαξίωση του ΠΑΣΟΚ, συνδέεται και με τις τότε εξελίξεις.
Ε. Ο μέντωρ του Α. Τσίπρα και ηγέτης του plan b Αλ. Αλαβάνος, σχολιάζει τις εξελίξεις και τη τελική συμφωνία: «η 13η Ιουλίου 2015 καταγράφεται ως μια μέρα όνειδους και ατίμωσης για την Ελλλαδα. Είναι μια μέρα προδοσίας του λαού…υπογράφεται το μνημόνιο Τσίπρα με βάση ένα κείμενο ακραία χειρότερο από αυτό που απέρριψε…». Αυτή η παρέμβαση Αλαβάνου, αποτελεί την πιο ακραία εκδοχή της σημερινής ελληνικής τραγωδίας «με άλλα μέσα». Την ημέρα που ο Α. Τσίπρας έπραξε σωστά, ζυγίζοντας τις επιπτώσεις και επιλέγοντας ευρώ, αντί δραχμή, οι παλαιοί του φίλοι (Αλαβάνος, Λαφαζάνης, Στρατούλης, κλπ) του θυμίζουν ότι η πολιτική είναι σοβαρή υπόθεση για να την αφήνεις στη λογική του τύπου μαζί ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ, φτάνει να διορίζουμε 13 Περιφερειακούς Διευθυντές Μέσης Εκπαίδευσης, 11 του ΣΥΡΙΖΑ και 2 των ΑΝΕΛ…
Το Κούγκι, λοιπόν, δεν ήταν η λύση, οι Σαμουήλ δεν ήταν συνεπείς με τις υποσχέσεις τους. Η συμφωνία της 13ης Ιουλίου έδειξε ότι η Ελλάδα είχε καταστρέψει με τις προηγηθείσες επιλογές της την ίδια τη διαπραγματευτική της δυνατότητα. Η κατάσταση, πλέον, απαιτεί διαφορετικές πολιτικές και διαφορετικούς πολιτικούς. Η τριετία που έρχεται θα είναι ιδιαίτερα σκληρή. Απαιτεί συγκλίσεις, συνεργασίες, περισσότερες πλάτες…