Κράτος, οικονομία και ανοικτή κοινωνία.

Στην εποχή ΕΕ ο ρόλος του κράτους είναι θέμα για πολιτική διερεύνηση. Τι αλλάζει σε σχέση με την εποχή της «κλειστής» κοινωνίας; Τι σημαίνει κράτος σήμερα και σε τι διαφέρει από ότι παραδοσιακά γνωρίζαμε; Εκτιμώ ότι ο ρόλος του κράτους παραμένει και σήμερα ποιοτικά σημαντικός. Δέχεται πιέσεις εξ αιτίας της τεχνολογικής επανάστασης και της υποχώρησης των συνόρων, αλλά όλα τα στοιχεία λένε ότι ο ρόλος του είναι πολύ σημαντικός τόσο στην γενικότερη ρυθμιστική του αποστολή όσο και στο ρόλο του στη διανεμητική πολιτική ως παράγοντα κοινωνικής δικαιοσύνης.

Είναι γενική διαπίστωση ότι τα μονοπώλια εμποδίζουν την ανάπτυξη, δημιουργούν ανισότητες και στρεβλώσεις στην αγορά, συνεπώς η αλλαγή είναι θεμιτή πολιτική εξέλιξη. Πιστεύω ότι ο ανταγωνισμός βελτιώνει την ποιότητα και εξυπηρετεί τα συμφέροντα του καταναλωτή. Ωστόσο, εκτιμώ ότι είναι η άλλη άκρη του φάσματος η ισοπεδωτική και επιθετική πολιτική που εφαρμόζει η ΕΕ στον τομέα της φιλελευθεροποίησης σε ορισμένα επίπεδα. Η ανταγωνιστική οικονομία δεν είναι τυφλό πολιτικό δόγμα: η φιλελευθεροποίηση στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε χώρες με τα χαρακτηριστικά λ.χ. της Κύπρου είναι μια πολιτικά αδιέξοδη και οικονομικά σπάταλη επιλογή. Η ανταγωνιστική ευρωπαϊκή οικονομία οφείλει να λαμβάνει υπόψη της τα γεωγραφικά μεγέθη, τις δυνατότητες κάθε οικονομίας να δουλέψει σε συνθήκες «ακραίου ανταγωνισμού». Ο απόλυτος κανόνας είναι άδικος και αναποτελεσματικός κανόνας. Πιστεύω ότι στην περίπτωση της Κύπρου η βασικά επιτυχημένη λειτουργία ημικρατικών οργανισμών στους τομείς της ηλεκτρικής ενέργειας ή και των τηλεπικοινωνιών δεν μπορεί-λόγω μεγέθους και μακρόχρονης επιτυχημένης λειτουργίας- να μπει με το ζόρι σε άλλη σελίδα. Οι ιδιώτες δεν έχουν επαρκές κίνητρο σε σχέση με το μέγεθος της Κύπρου να ανταγωνιστούν τις ημικρατικές υπηρεσίες και οι δεύτερες δεν είναι πρόθυμες να θέσουν μέρος από τις υποδομές τους στον πιθανό ιδιώτη ανταγωνιστή τους. Τα πρόστιμα που επιβάλλουν οι ρυθμιστικές αρχές, όπως προνοούν οι κανονισμοί της ΕΕ, δεν έχουν λύσει το πρόβλημα.

Στο γενικότερο επίπεδο οι ημικρατικοί οργανισμοί σήμερα, παρ’ όλη την ηγετική τους παρουσία στην κυπριακή οικονομία, συναντούν δυσκολίες καθώς οι παραδοσιακές κομματικές αγκυλώσεις εμποδίζουν την περαιτέρω ανάπτυξή τους. Έχω την άποψη ότι η απάντηση σε ότι αφορά τους ημικρατικούς οργανισμούς πρέπει να είναι η διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα τους με ταυτόχρονο εκσυγχρονισμός τους: αποκομματικοποίηση, νέο μάνεϊτζμεντ, μερική μετοχοποίηση, επανεπένδυση των κερδών προς όφελος του καταναλωτή, ευέλικτη και αντιγραφειοκρατική δομή, αξιοποίηση στοιχείων από την ανοικτή αγορά. Το βασικό πλαίσιο λειτουργεί έως τώρα με την πλήρη υποστήριξη των εργαζομένων. Μπορεί να τρέξει με άλλους ρυθμούς, πάλι με τη δική τους συναίνεση.