“Κυπριακό: από το απ’ευθείας εμπόριο στην επίλυση”

Το δίλημμα είναι σαφές, το γνωρίζουν όλοι. Συνομιλίες για επίλυση έως το τέλος του 2010, αν αποτύχουν, απ’ αυθείας εμπόριο με τα κατεχόμενα. Αυτό το σκληρό δίλημμα προκύπτει από ελλειμματικές πολιτικές, από πολιτικές που θέλοντας να αποφύγουν τις ευθύνες που προκύπτουν από τον συμβιβασμό, τον καθιστούν ακόμα πιο επώδυνο. Σήμερα είναι ολοφάνερο ότι η παραδοσιακή διαχείριση του κυπριακού εξάντλησε τη δυναμική της. Οι τακτικισμοί, η διγλωσσία, ο μικροκομματισμός, δεν βοηθούν.

Γι’ αυτό χρειάζεται ένα πιο μεγάλο κάδρο μέσα στο οποίο να αναπτυχθούν οι σημερινές διακοινοτικές συνομιλές. Το κάδρο αυτό βρίσκεται στις σχέσεις Κύπρου-ΕΕ και Τουρκίας-ΕΕ. Εκτιμώ ότι το περιεχόμενο μιας πρωτοβουλίας που θα μπορούσε σήμερα να κινητοποιήσει σοβαρές δυνάμεις για την επίλυση περιλαμβάνεται στην πρόταση «επίλυση στο κυπριακό έναντι αναζωογόνησης της τουρκικής υποψηφιότητας στην ΕΕ».

Επίλυση του κυπριακού με αξιοποίηση της ομπρέλλας ασφαλείας που παρέχει η ΕΕ, με συμμετοχή αντιπροσώπου και εμπειρογνωμόνων της στις διακοινοτικές συνομιλίες. Αναζωογόνηση της τουρκικής υποψηφιότητας η οποία στο τέλος αυτού του έτους ουσιαστικά θα είναι χωρίς «αντικείμενο», αφού ελάχιστα κεφάλαια παραμένουν προς άνοιγμα. Η Κύπρος και η Γαλλία έχουν παγώσει πολλά κεφάλαια και η τουρκική υποψηφιότητα αντιμετωπίζει πρόβλημα εξέλιξης.

Μόνο η πολιτική του win win υπόσχεται περισσότερα, μόνο αν δημιουργήσουμε ευκαιρίες, κίνητρα, που να ικανοποιούν ευρύτερα συμφέροντα.

Η ίδια η Κύπρος έχει το ειδικό συμφέρον να δουλέψει δραστήρια για να αποφύγουμε την οριστική διχοτόμηση. Η σύμπτωση συμφερόντων μπορεί να κινητοποιήσει δυνάμεις στο ευρωπαϊκό πεδίο, να δώσει ρόλο και ευθύνες στην ΕΕ. Είναι για παράδειγμα απίστευτο αλλά η Κύπρος -έξι χρόνια μέλος της ΕΕ- δεν έχει καταφέρει να κλείσει τα κεφάλαια για τις εγυήσεις και την ασφάλεια στις διακοινοτικές συνομιλίες. Η ΕΕ να αποτελεί την ομπέλα ασφαλείας, άρα διαβούλευση πάνω σε κείμενα για να έχει κεντρικό ρόλο.

Η σημαντική πολιτική δεν αρκείται στο να περιγράφει τις δυσκολίες, ούτε να στέκεται αμήχανη μπροστά στις δυσκολίες από το φόβο του πολιτικού κόστους. Είναι πατριωτικό μας καθήκον σήμερα να διαβάσουμε τα σημερινά δεδομένα και να δώσουμε την πιο μεγάλη μάχη της Κύπρου -μια μάχη που είναι μπροστά μας, είναι στο παρά πέντε. Είναι η δική μας πατριωτική υποχρέωση. Να αρνηθούμε το δρόμο που οδηγεί σε μακρόσυρτη εθνική ήττα. Να επανενώσουμε την πατρίδα μας, να βάλουμε την Κύπρο στο χάρτη της σταθερότητας, της ανάπτυξης, της ευημερίας, της ειρήνης. Κατά τη γνώμη μου, οι πολίτες πείθονται να ακολουθήσουν μια πολιτική όταν υπάρχει εφικτό σχέδιο, αποφασιστικότητα, και θέληση για συστράτευση σε ένα μεγάλο στόχο.

Σήμερα η ε/κ ηγεσία είναι αντιμέτωπη με το δίλημμα: ομοσπονδιακή λύση έως το τέλος του χρόνου ή λύση τύπου Ταϊβάν στην κατεχόμενη πατρίδα μας. Το απ’ ευθείας εμπόριο δεν δημιουργεί μόνο μια Ταϊβάν στην κατεχόμενη πατρίδα μας. Η δημιουργία ξεχωριστών απευθείας εμπορικών σχέσεων της ΕΕ με τα κατεχόμενα θα επιτείνει τις χωριστικές τάσεις ανάμεσα στους τ/κ και θα μειώσει περαιτέρω το κίνητρο για την ομοσπονδιακή επίλυση. Θα είναι μια εξέλιξη που θα ικανοποιήσει τις αναχρονιστικές δυνάμεις στην τ/κ κοινότητα.

Ταυτόχρονα η εξέλιξη αυτή θα αποδυναμώσει την Κυπριακή Δημοκρατία ως κράτος-μέλος της ΕΕ. Το πρωτοκόλλο 10 της Συνθήκης Ένταξης που προνοεί ένταξη νομικά ολόκληρης της Κύπρου στην ΕΕ θα ακυρωθεί. Έτσι η Κύπρος θα γίνει μέλος «δεύτερης ταχύτητας», ένας ιδιόμορφος εταίρος στην ΕΕ.

Η πρόκληση είναι μεγάλη γιατί συνδέεται με τις δυνατότητες της Κύπρου να επηρεάσει εξελίξεις στο άμεσο μέλλον. Γι’ αυτό χρειαζόμαστε ηγεσία που να προβλέπει τις εξελίξεις, να καθοδηγεί, να αναλαμβάνει ευθύνες, να «δένει» τα εθνικά με τα ευρωπαϊκά συμφέροντα, να αξιοποιεί την κοινοτική μέθοδο και να κινητοποθεί την πλειοψηφία της κοινής γνώμης. Ελπίδες υπάρχουν. Οι δυνατότητες είναι εκεί. Χρειάζεται ευρηματική διπλωματία και ισχυρή πολιτική θέληση. Έτσι μπορούμε!

Εισαγωγική ομιλία: Λάρκος Λάρκου, πρόεδρος ΟΠΕΚ

ΟΠΕΚ-ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΜΕ ΘΕΜΑ: «ΚΥΠΡΙΑΚΟ: ΑΠΟ ΤΟ ΑΠ’ ΕΥΘΕΙΑΣ ΕΜΠΟΡΙΟ ΣΤΗΝ ΕΠΙΛΥΣΗ»

Λευκωσία, 8 Ιουνίου 2010