Κυβέρνηση της ευρωζώνης η απάντηση στο Βrexit!
Δύο καθηγητές, σχολιάζουν τις εξελίξεις όπως αυτές διαμορφώνονται με την απόφαση της πλειοψηφίας των Βρετανών να αποχωρήσουν από την ΕΕ.
Ο καθηγητής Χ Τσούκας γράφει: «Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ό,τι καλύτερο συνέβη στην ήπειρό μας. Κράτησε την ειρήνη, διασφάλισε την ελευθερία και το κράτος δικαίου, παρήγαγε ευημερία. Η Ευρώπη είναι μέρος της ταυτότητάς μας. Απαιτείται τολμηρή και εμπνευσμένη ηγεσία να κρατήσουμε το όραμα ζωντανό. Η Βρετανική αποχώρηση είναι χτύπημα αλλά δεν είναι το τέλος του κόσμου. Με κατάλληλη ηγεσία, ίσως καταστεί ευκαιρία για την ηπειρωτική Ευρώπη. Ας δούμε την κρίση ως ευκαιρία να αναμορφώσουμε την Ευρώπη. Με κρίσεις και οδύνη η Ιστορία προχωρεί».
Ο καθηγητής Π. Ιωακειμίδης κρίνει ότι «η απόφαση της Βρετανίας να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Brexit) αποτελεί οπωσδήποτε μια ιδιαίτερα αρνητική εξέλιξη για την Ευρώπη. Αποτελεί τη νίκη των ευρωσκεπτικιστικών, εθνολαϊκιστικών ακραίων δυνάμεων που επιδιώκουν την επιστροφή στο παρελθόν. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα πρέπει βεβαίως να γίνει σεβαστό. Ωστόσο η ΕΕ θα πρέπει να αντλήσει τα αναγκαία μαθήματα από την εξέλιξη αυτή θέτοντας ως κύριο ερώτημα το γιατί μια χώρα αποφασίζει να αποχωρήσει και γιατί ένα σημαντικό τμήμα των Ευρωπαίων πολιτών αμφισβητεί την αξία της ενοποίησης και τα επιτεύγματά της. Και με βάση αυτά τα μαθήματα να επιχειρήσει την επαναδιάταξη πολιτικών, στρατηγικών και προσεγγίσεων με στόχο τη βαθύτερη ενοποίηση που θα την φέρει πλησιέστερα προς την Ευρωπαϊκή κοινωνία και τους πολίτες της».
Ο καθηγητής Χ. Τσούκας συμπληρώνει: «Το σημαντικό είναι να αντέξει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Νοιώθει το σεισμό αλλά πρέπει να προστατευθεί από το τσουνάμι. Η Ευρώπη χρειάζεται να αναμορφωθεί – να ενισχύσει τη λογοδοσία και την αποτελεσματικότητά της. Χρειάζεται όμως υπομονή. Το πρόταγμα της ενωμένης Ευρώπης προχωρά μέσα από κρίσεις, δεν είναι μια γραμμική πορεία. Η Ευρώπη δεν χρειάζεται περισσότερο φεντεραλισμό, για την ώρα τουλάχιστον. Οι λαοί της είναι στενά δεμένοι με την εθνική τους ταυτότητα. Η Ευρωπαϊκή ταυτότητα απαιτεί τη μακρά διάρκεια του χρόνου για να χτισθεί. Η Βρετανική απόσχιση θα αναχαιτίσει το momentum της ενωμένης Ευρώπης. Αποδεικνύει ότι το πρόταγμα αυτό είναι αντιστρέψιμο. Οι ευρωσκεπτικιστές θα ενισχυθούν και θα απαιτήσουν εξαιρέσεις και ειδική μεταχείριση (το βλέπουμε στη διαχείριση του μεταναστευτικού). Η ΕΕ χρειάζεται εμπνευσμένη ηγεσία. Είναι η στιγμή που η Γερμανία και η Γαλλία πρέπει να ρίξουν το ειδικό βάρος τους στην ευρωπαϊκή ενοποίηση. Κοινά θέματα, όπως η διαχείριση συνόρων, χρειάζονται στιβαρή αντιμετώπιση σε ευρωπαϊκό επίπεδο…»
Ο πρόεδρος Φ. Ολάντ σε άρθρο του στη Journal du Dimanche γράφει: «η Γαλλία είναι έτοιμη να συμμετάσχει σε μια ισχυροποιημένη οργάνωση της Ευρωζώνης και να συγκροτήσει εμπροσθοφυλακή μαζί με τις χώρες που θα το επιθυμούσαν. Πρότεινα να επιστρέψουμε στην ιδέα του Ζακ Ντελόρ για μια κυβέρνηση της ευρωζώνης και να προσθέσουμε σε αυτήν έναν συγκεκριμένο προϋπολογισμό καθώς και ένα κοινοβούλιο για να διασφαλίσουμε τον δημοκρατικό έλεγχο. Το να μοιραζόμαστε το ίδιο νόμισμα είναι κάτι πολύ παραπάνω από το μια σύγκλιση. Είναι μια επιλογή που έκαναν 19 χώρες επειδή είναι προς το συμφέρον τους. Άλλωστε καμία κυβέρνηση εδώ και 15 χρόνια δεν ανέλαβε την ευθύνη να βγει από το ευρώ. Αυτή η επιλογή απαιτεί μια ενισχυμένη οργάνωση και μια πρωτοπορία, με τις χώρες που θα το αποφάσιζαν. Η Γαλλία είναι έτοιμη για κάτι τέτοιο επειδή, όμως μας έχει δείξει ο Ζακ Ντελόρ, μεγαλώνει όταν βρίσκεται στην πρωτοπορία της Ευρώπης».
Ο Ζακ Ντελόρ όταν ρωτήθηκε από την εφημερίδα, απάντησε ότι «το σημερινό σύστημα που ακολουθείται στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την ευρωζώνη δεν είναι πλέον διαχειρίσιμο. Αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί. Θα πρέπει να επανιδρυθεί αυτή η οικονομική και νομισματική Ένωση. Θα το κάνουν; Υπήρξε εξ αρχής μια κατασκευαστική ατέλεια. Υπάρχουν επίσης ανοησίες και μια αδυναμία της ευρωζώνης να βάλει τέλος σε αυτές. Στην παρούσα κατάσταση, αποφύγαμε τα χειρότερα. Όμως η Ευρώπη δεν είναι πλέον μια ηθική δύναμη -και λέω ηθική με την καλή έννοια του όρου. Θα πρέπει να αποκαταστήσουμε αυτήν την ηθική δύναμη που ήταν η ισχύς της Ευρώπης σε άλλες περιόδους, όπως όταν έπεσε το Τείχος του Βερολίνου». ( «Βήμα της Κυριακής»- 19 Ιουλίου 2015).
Την ίδια περίοδο η ΕΕ μίλησε ειδικότερα για την Κύπρο: «παράταση του ποσοστού συγχρηματοδότησης 85% για τα έργα του κοινοτικού πλαισίου στήριξης που εκτελούνται στην Κύπρο, ως και το 2020, με στόχο την αναθέρμανση της οικονομίας, αποφάσισε σήμερα το Κολέγιο των Επιτρόπων. Για να εξασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση μετά την επιτυχή έξοδο της Κύπρου από το οικονομικό πρόγραμμα και για να δοθεί επιπλέον ώθηση στις επενδύσεις, σήμερα η Κομισιόν προτείνει να παραταθεί το μέγιστο ποσοστό συγχρηματοδότησης της ΕΕ για την Κύπρο ύψους 85% έως το τέλος της περιόδου προγραμματισμού 2014-2020. Με αυτόν τον τρόπο, το όφελος για τον κυπριακό προϋπολογισμό ανέρχεται σε περίπου 99 εκατομμύρια ευρώ» (ΚΥΠΕ, 1/7/16).
Το ευρωπαϊκό οικοδόμημα έχει υποστεί ζημίες εξαιτίας χειρισμών στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, και του προσφυγικού. Η ΕΕ έχει ανάγκη από μια «νέα αφήγηση» γιατί, όπως σημειώνει ο Ζαν Ντελόρ «θα πρέπει να αποκαταστήσουμε αυτήν την ηθική δύναμη που ήταν η ισχύς της Ευρώπης σε άλλες περιόδους, όπως όταν έπεσε το Τείχος του Βερολίνου». Κρίνω ότι η περισότερη και καλύτερη ΕΕ, βρίσκεται στη σκέψη Ντελόρ: «μια κυβέρνηση της ευρωζώνης, να προσθέσουμε σε αυτήν έναν συγκεκριμένο προϋπολογισμό καθώς και ένα κοινοβούλιο για να διασφαλίσουμε τον δημοκρατικό έλεγχο. Το να μοιραζόμαστε το ίδιο νόμισμα είναι κάτι πολύ παραπάνω από το μια σύγκλιση».