Μέρκελ και Κύπρος
Η επίσκεψη της γερμανίδας καγκελαρίου Α. Μέρκελ στην Κύπρο στις 11 Ιανουαρίου υπήρξε σημαντικη. Θα κρατούσα από τις δημόσιες δηλώσεις της εξής πέντε σημεία:
α) θα κάνει ό,τι μπορεί για να ξεπεραστεί ο διαμελισμός της Κύπρου,
β) η κριτική που άσκησε στην τουρκική πλευρά ότι «δεν ανταποκρίνεται στα δικά σας βήματα (του Δ. Χριστόφια) για έναν συμβιβασμό»,
γ) ότι τάσσεται υπέρ της συνέχισης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας, «ανεξάρτητα από την τελική τους μορφή»,
δ) η λύση του κυπριακού πρέπει να προέλθει από τον κυπριακό λαό με τη βοήθεια των Ηνωμένων Εθνών, και,
ε) στη Γερμανία, «συμφέρει η λύση του Κυπριακού και η εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων».
Επί της ουσίας η Μέρκελ θέλησε να δώσει ώθηση στη διαπραγματευτική διαδικασία. Επεχείρησε να δώσει κίνητρα για εντατικοποίηση των συνομιλιών και η δημόσια στήριξη στον Δ. Χριστόφια είχε αυτό το νόημα. Ταυτόχρονα φαίνεται ότι συμφωνήθηκε κάποια φόρμουλα που θα συμβάλει στο ξεπέρασμα της κόντρας ανάμεσα σε Κύπρο και Τουρκία σε σχέση με τη συνεργασία ΝΑΤΟ-ΕΕ («η Γερμανία θέλει να βοηθήσει στη συνεργασία ΝΑΤΟ-ΕΕ»), δήλωσε δημόσια. Πιθανώς ο ίδιος ο πρόεδρος Χριστόφιας να πήρε την πρωτοβουλία να διαμορφωθεί μια λειτουργική φόρμουλα.
Από την πλευρά της Τουρκίας υπήρξε έντονη αντίδραση στις δηλώσεις Μέρκελ. Ο Υπουργός Εξωτερικών Α. Νταβούτογλου δήλωσε ότι «οι τελευταίες δηλώσεις της κ. Μέρκελ ήταν για μας μια απογοήτευση».
Από την πλευρά του ο τούρκος πρωθυπουργός Τ. Ερντογάν δήλωσε ότι «η κ. Μέρκελ φαίνεται πως νομίζει ότι το Κυπριακό είναι μία διαδικασία που εξελίσσεται επί της δικής της μόνο πρωθυπουργίας. Δεν γνωρίζει το παρελθόν του Κυπριακού. Εάν είχε τη δυνατότητα να συνομιλήσει με τον πρώην ηγέτη του κόμματος της γερμανικής αξιωματικής αντιπολίτευσης, θα αντιλαμβανόταν ποιοι είναι οι υπαίτιοι του προβλήματος».
Η συνάντηση Χριστόφια – Έρογλου στις 12 Ιανουαρίου στην παρουσία του Ειδικού Αντιπροσώπου του ΓΓ του ΟΗΕ Α. Ντάουνερ υπήρξε αποτυχημένη. Η τ/κ πλευρά παρέδωσε σκέψεις για την πτυχή της διακυβέρνησης. Ο πρόεδρος Χριστόφιας τις σχολίασε σιβυλλικά «δεν είναι απόψεις που εύκολα μπορεί να ενθουσιαστεί κανείς…». Είναι πιθανό η τουρκική ηγεσία να αποφάσισε να «απαντήσει» στις δηλώσεις Μέρκελ με την «ακινητοποίηση» της συνάντησης Χριστόφια-Έρογλου την επομένη της επίσκεψης Μέρκελ. Τα έγγραφα που έδωσε ο Έρογλου προφανώς ήταν για να δυσκολέψουν τη διαπραγμάτευση πάνω σε ένα θέμα που έως τώρα φαινόταν να ήταν σχεδόν «κλειστό».
Θα είναι μια πολύ αρνητική εξέλιξη αν το κυπριακό ενταχθεί στη μακρόχρονη διαπάλη ισχυρών κρατών της ΕΕ με την Τουρκία για το μέλλον της ευρωτουρκικής σχέσης. Μια τέτοια εξέλιξη δεν θα βοηθήσει την επίλυση του κυπριακού και πιθανώς να οδηγήσει σε όξυνση της λεκτικής αντιπαράθεσης με βέβαιο θύμα την υπόθεση της επίλυσης.