Μια αντιπολίτευση “δίπλα-δίπλα”…
Ο Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μ. Τσαβούσογλου δήλωσε στην κατεχόμενη Λευκωσία στις 31 Αυγούστου «ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να στηρίζει μία κοινά αποδεκτή, δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού, η οποία θα επέλθει μέσω διαπραγματεύσεων».
Την προηγούμενη ημέρα σε συνάντηση του Μ. Ακιντζί με τους ηγέτες των τ/κ κομμάτων με στόχο την ενημέρωσή τους για τις εν εξελίξει συνομιλίες το κλίμα ήταν άκρως επιθετικό. Σύμφωνα με σχετικό υλικό από το ΚΥΠΕ «η εφημερίδα Χαλκίν Σεσί γράφει για πολιτική κρίση και σημειώνει πως χθες στο «προεδρικό» κορυφώθηκε η ένταση που υπήρχε εδώ και καιρό μεταξύ του «προεδρικού» και της «κυβέρνησης».
Στη δική μου ανάλυση, η κόντρα εξελίσσεται σε διάφορα επίπεδα:
Ο τ/κ ηγέτης Μ. Ακιντζί και η πλειοψηφία στη «βουλή» που σχηματίζεται μεταξύ του Κόμματος Εθνικής Ενότητας (ΚΕΕ) και του Δημοκρατικού Κόμματος (ΔΗΚΟ) έχουν διαφορετικές απόψεις επί της ουσίας του κυπριακού. Ο τ/κ ηγέτης πιστεύει στην ομοσπονδιακή λύση, ενώ τα δύο κόμματα της τ/κ δεξιάς βρίσκονται πιο κοντά στις απόψεις του Ρ. Ντενκτάς και του Ν. Έρογλου. Για να βεβαιώσει την πιο πάνω εκτίμηση ο Σερντάρ Ντενκτάς δήλωσε στις 30 Αυγούστου ότι «δεν πάμε προς μια δομή που θα μπορούμε να πούμε ότι είναι βιώσιμη και προέβλεψε ότι σε 10 χρόνια η διζωνικότητα και η δικοινοτικότητα μπορεί να μην ισχύουν».
Οι δύο πλευρές διαθέτουν ειδικού τύπου διαφορές. Ο Μ. Ακιντζί τις λέει δημόσια. Η πρώτη: «οι εκπρόσωποι της κυβέρνησης στις συναντήσεις μαζί του δεν εκφράζουν καμία ανησυχία και όταν βγαίνουν εκτός της αίθουσας κάνουν δηλώσεις για να προκαλούν αμφιβολίες στους πολίτες». Μια πολύ γνωστή τακτική, διγλωσσία εντός και επιθετικότητα εκτός, με στόχο την ικανοποίηση της εκλογικής τους πελατείας. Η δεύτερη: «είναι η πρώτη φορά στην ιστορία των διαπραγματεύσεων που τίθεται αίτημα για συμμετοχή στη διαπραγματευτική ομάδα εκπροσώπου της «κυβέρνησης»-γνωστό το αίτημα για συμμετοχή εκπροσώπου του «υπουργείου εξωτερικών» στη διαπραγματευτική ομάδα. Στο θέμα αυτό ο πρόεδρος του ΡΤΚ, Μεχμέτ Αλί Ταλάτ στήριξε πλήρως τον Μ. Ακιντζί τονίζοντας «ότι αυτό δεν συνέβη ποτέ». Η τρίτη: αυτού του τύπου η διαφορά συνιστά και την πεμπτουσία της κόντρας. Την παρουσιάζει ο Μ. Ακιντζί ως εξής: «άρχισαν από τώρα (να κτίζουν) την υποδομή για την εκστρατεία του όχι».
Το ζήτημα θα αποκτήσει ισχυρότερες διαστάσεις καθώς οι συνομιλίες ανάμεσα στον πρόεδρο Αναστασιάδη και τον τ/κ ηγέτη θα εντατικοποιούνται. Οι αντιδράσεις της τ/κ αντιπολίτευσης δείχνουν ότι πράγματι σημειώνεται ουσιώδης πρόοδος στις συνομιλίες και γι’ αυτό το λόγο αυξάνουν την ένταση και καλλιεργούν κλίμα άρνησης στην κοινή γνώμη. Τα επιχειρήμστά τους είναι απολύτως αναμενόμενα. Ο Σ. Ντενκτάς τα συνοψίζει ως εξής: «σε 10 χρόνια η διζωνικότητα και η δικοινοτικότητα μπορεί να μην ισχύουν». Σε ελεύθερη απόδοση ο Ντενκτάς δημοσίως υποστηρίζει τη συνέχεια της «ΤΔΒΚ» γιατί, εκτιμά ότι σε βάθος χρόνου η ομοσπονδιακή λύση θα διαβρώσει τις αρχές πάνω στις οποίες εδράζεται η αρχή της υποστήριξης της διατήρησης της σημερινής κατάστασης πραγμάτων.
Είναι, πάντως άξιο ειδικού σχολιασμού το γεγονός ότι οι δυνάμεις της ακινησίας στην τ/κ κοινότητα θέλουν πολύ τη συμμετοχή του «υπουργείου εξωτερικών» στις διαπραγματεύσεις. Ο λόγος είναι πολύ σαφής: στο συγκεκριμένο «υπουργείο» έχει την έδρα του η πιο καθεστωτική πολιτική τάση ανάμεσα στους τ/κ, αυτή που ανετράφη με τις εμμονές και τις πεποιθήσεις του Ρ. Ντενκτάς για λύσεις του τύπου «δίπλα-δίπλα». Έτσι αυτή η επιμονή του ηγέτη του ΚΕΕ Χουσείν Οζγκιουργκιούν και του ΔΗΚΟ Σ. Ντενκτάς έχει ως κεντρικό στόχο την παρεμπόδιση της διαπραγματευτικής διαδικασίας και την, εκ των έσω υπονόμευσή της, καθώς το «υπεξ» αγαπά ιδιαίτερα την «ΤΔΒΚ» και «αγωνίζεται» με ολα τα διαθέσιμα μέσα για τη συνέχειά της.
Η τ/κ αντιπολίτευση έχει να αντιμετωπίσει δύσκολες καταστάσεις, καθώς κινείται σε ένα μη ευνοϊκό περιβάλλον. Ο Μ. Ακιντζί έχει την πλήρη στήριξη της Άγκυρας για να κάνει διαπραγματεύσεις με τον Πρόεδρο Ν. Αναστασιάδη. Ο Μ. Τσαβούσογλου δηλώνει «ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να στηρίζει μία κοινά αποδεκτή, δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού», ενώ η τ/κ αντιπολίτευση δηλώνει έτοιμη για το αντίθετο. Προφανώς η αποστολή Τσαβούσογλου περιελάμβανε διάφορες πτυχές. Πρώτο να στείλει καθαρό μήνυμα στήριξης στον Ακιντζί (όπως και έκανε), δεύτερο, να δοκιμάσει να πείσει τους «κυβερνητικούς» εταίρους να χαμηλώσουν τους τόνους, και, τρίτο, να επαναφέρει στη μνήμη των τ/κ ότι η Τουρκία διαθέτει ισχυρό λόγο στις εξελίξεις εφόσο οι συνομιλίες φτάσουν σε θετικό αποτέλεσμα. Γι’ αυτό, ειδικά, ο Σ. Ντενκτάς, δεν έχει καμμιά απολύτως αμφιβολία. Γνωρίζει από πρώτο χέρι τις εμπειρίες από την άνοδο και την πτώση του Ρ. Ντενκτάς.