Μνημείο Ελευθερίας.

Η κυπριακή ιστορία είναι γεμάτη από τις μικρές και μεγάλες στιγμές. Θυσίες, κατορθώματα, πράξεις αξιοθαύμαστες. Σε αυτές τις μεγάλες στιγμές της, οι επόμενες γενιές οφείλουν τον πρέποντα έπαινο, την απονομή της οφειλόμενης τιμής. Σήμερα, ο τρόπος που οδηγεί στην πράξη αυτή, δεν έχει διανύσει το δρόμο που της αναλογεί. Παραμένει στατική και όχι σπάνια, μονόπλευρη. Συχνά υπακούει σε κομματικά παραγγέλματα, η απόδοση τιμής αναβαθμίζεται ή υποβαθμίζεται ανάλογα με την ιδεολογική της απόχρωση. Όχι σπάνια, η «διανομή» από κόκαλα αποτελεί σημείο τριβής. Αυτή η πρακτική δεν μας τιμά ως οργανωμένο σύνολο, υποβαθμίζει την έννοια της ιστορικής ευθύνης και ευτελίζει ηρωϊκές πράξεις. Κατά την άποψή μου, είναι ώριμος ο καιρός για την ανέγερση του κυπριακού μνημείου προς τιμήν όλων των αγωνιστών, όλων των αγώνων του λαού μας για την ελευθερία, ένα μνημείο αφιερωμένο σε όσους έδωσαν τη ζωή τους στις σημαντικές σελίδες της ιστορίας μας. Ένα κυπριακής εκδοχής μνημείο του «Αγνώστου Στρατιώτη», προς τιμήν των γνωστών, των αφανών, των επωνύμων και των ολιγότερων γνωστών ηρώων σε όλα τα στάδια των αγώνων στα οποία τα παιδιά του λαού μας έδωσαν τη ζωή τους στην υπόθεση της κυπριακής ελευθερίας. Επιγραμματικά, ένα «Μνημείο Ελευθερίας» για τους αγωνιστές της κυπριακής ιστορίας στο οποίο κράτος και πολίτες θα αναδείξουν ως το κορυφαίο του είδους σε κάθε επέτειο. Η περίοδος της αγγλοκρατίας προσφέρει ένα εξαίρετο παράδειγμα: οι νεκροί των Οκτωβριανών του 1931, οι αγωνιστές του εργατικού κινήματος της δεκαετίας του ’40, οι ήρωες του αγώνα της ΕΟΚΑ μπορούν να τιμώνται ενιαία και αδιαίρετα σε κοινό μνημείο και με αφορμή κάθε ξεχωριστή επέτειο.

Γνωρίζω πόσο δύσκολα αλλάζουν συνήθειες, ακόμα και για πράγματα που πολλοί θεωρούμε αυτονόητα. Κάποτε η δύναμη της συνήθειας, κάποτε η ιδεολογική στασιμότητα εμποδίζουν να προχωρήσουμε σε μια νέα αντίληψη, η οποία, εκτιμώ, μας βοηθά να σκεφθούμε πιο σύνθετα, πιο ορθολογιστικά τα ζητήματα του κυπριακού παρελθόντος. Είναι όμως σημαντικό να υπάρχει μια δημόσια συζήτηση, να δώσουμε κίνητρα για μια σύγχρονη απάντηση σε ιστορικά σημαντικές πράξεις.