Μπροστά η “ανατολική Συνεργασία”

Η Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν, η Λευκορωσία, η Γεωργία, η Μολδαβία και η Ουκρανία απέκτησαν τη δική τους πρώτη, συλλογική σχέση με την ΕΕ. Στις 7 Μαίου υπογράφηκε στην Πράγα ανάμεσα στα δύο μέρη το «Σύμφωνο Ανατολικής Συνεργασίας». Η Ε.Ε. προσφέρει στους ανατολικούς γείτονές της «συμφωνία ελεύθερου εμπορίου, οικονομική βοήθεια ύψους εκατομμυρίων ευρώ, τεχνογνωσία, χαλάρωση του καθεστώτος έκδοσης βίζας και θα παρεμβαίνει συμβουλευτικά για θέματα ασφάλειας σε τακτική βάση. Από την πλευρά τους οι έξι χώρες που θα συνεργαστούν μαζί της θα αναλάβουν ταυτόχρονα δεσμεύσεις για εκδημοκρατισμό και ενίσχυση του κράτους δικαίου, όπως και της πολιτικής τους για οικονομικά και θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων» (στοιχεία από στο ΚΥΠΕ).

Το πρώτο αυτό σημαντικό ραντεβού δεν ήταν ανέφελο. Ο πρόεδρος της Λευκορωσίας Λουκασένκο και ο ομόλογός του της Μολδαβίας Βορόντιν, προφανώς για να μην προκαλέσουν νέο νέα κύκλο εντάσεων με τη Μόσχα, δεν παρέστησαν στην τελετή της υπογραφής του «Συμφώνου Ανατολικής Συνεργασίας». Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκπροσωπήθηκε από τον πρόεδρό της Χ. Μ. Μπαρόζο και την Επίτροπο Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε. Μπενίτα Φερέρο-Βάλντνερ.

Αυτό το βήμα θεωρώ ότι προωθεί αποτελεσματικά την εξωτερική πολιτική της ΕΕ, διευρύνει την επιρροή της στην ανατολική της διάσταση, και εν τέλει ενισχύει μερικώς τη δυνατότητα να καταστεί ένας ισχυρός παίκτης στη διεθνή σκακιέρα. Οι Έξι αυτές χώρες αναζητούν μια νέα «ταυτότητα» ως προς το βηματισμό τους στις διεθνείς σχέσεις και η ΕΕ προσέφερε ένα πλαίσιο εξέλιξης που ενισχύει τη δημοκρατική διαδικασία. Είναι γνωστό ότι οι χώρες αυτές υστερούν σε μια σειρά από ζητήματα, η δημοκρατία συχνά υφίσταται πλήγματα, η ελευθερία του τύπου καταπατείται, ενώ η αναπτυξιακή τους προσπάθεια βρίσκεται σε πολύ χαμηλό επίπεδο. Είναι σημαντικό και χρήσιμο από κάθε άποψη ότι η ΕΕ παρέχει οικονομική ενίσχυση έναντι περαιτέρω βημάτων εκδημοκρατισμού. Αυτή η διαδικασία είναι και η δικλείδα ασφαλείας ώστε να ελέγχεται η προσαρμογή των έξι χωρών στο νέο περιβάλλον. Η υπογραφή του «Συμφώνου Ανατολικής Συνεργασίας» συμπίπτει ουσιαστικά με την 9 Μαίου, την «Ημέρα της Ευρώπης». Αυτός ο συμβολισμός είναι ιδιαίτερα σημαντικός και δείχνει ότι συντελούνται βήματα προόδου σε πολλούς τομείς.