Ο δικός μας εμφύλιος…

Τα γεγονότα στο Παραλίμνι (28/11/1998) έχουν τη δική τους ιστορία. Κυπριακή και εν μέρει παγκόσμια! Εν συντομία στην Ισπανία, την Πορτογαλία, την Ελλάδα ένα ταξίδι μνήμης έχει γνωστές περιπέτειες. Εμφύλιοι πόλεμοι, δικτατορίες, ρήξεις σε απόλυτους τόνους. Μεσοπόλεμος. Το διεθνές σύστημα αποκτούσε τη «δυναμική» του: οι ΗΠΑ συν Μ. Βρετανία, δημιουργούν σταδιακά τον έναν πόλο, η ΕΣΣΔ του Ι. Στάλιν τον άλλο. Έτσι ο ιδεολογικός πόλεμος ανάμεσα σε δεξιές και αριστερές ιδέες μπήκε στον τρελό χορό της χαοτικής αντιπαράθεσης, της σύγκρουσης χωρίς όρια.

Το διπολικό σύστημα με τη μορφή του ψυχρού πολέμου συνεχίζεται και μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ωστόσο, οι βάσεις είχαν τεθεί; Το εκκρεμές κινήθηκε από τη δεκαετία του ’40. Σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, ο εμφύλιος πόλεμος πήρε τη μορφή της ένοπλης σύγκρουσης. Στη δική μας περίπτωση, ο δικός μας εμφύλιος υπήρξε αναίμακτος. Κατ’ ουσίαν πόλεμος με άλλα μέσα. Γι’ αυτό και η κυπριακή κοινωνία οικοδομήθηκε σε μια εμφυλιοπολεμική βάση, η οποία έχει αδιατάρακτη βασιλεία έως και σήμερα. Οι μορφές αυτής της πύρινης δομής έχουν όνομα. Σε κάθε χωριό δεξιά και αριστερά καφενεία, δεξιές και αριστερές ποδοσφαιρικές ομάδες, κάθετος διαχωρισμός στις συνδικαλιστικές ενώσεις (ΣΕΚ/ΠΕΟ, ΠΕΚ/ΕΚΑ), έως ακόμα και στις απίστευτες φλυαρίες για τη μια ή την άλλη μπίρα, το ένα ή το άλλο κρασί! Αυτός ο φοβερός διπολισμός έχει διαρκή αποτελέσματα, και στην πράξη και συστηματικά υπονομεύει τον κοινωνικό  μας ιστό. Εύκολα μπορεί να διαπιστώσει κανείς πως αυτός ο φοβερός διπολισμός έχει δημιουργήσει «αφύσικες» ρήξεις, και ανορθόδοξες πρακτικές. ‘Ετσι, αντί η μάχη των ιδεών ανάμεσα στις διαφορετικές κομματικές απόψεις να έχει ένα φυσιολογικό τρόπο στις συγκρούσεις – όπως λ.χ. σε μια ευρωπαϊκή χώρα – στην Κύπρο ο υποστηρικτής, το μέλος ή ο φίλος, υποβιβάζεται συχνά στην κατηγορία του άκριτου οπαδού. Το κριτήριο για να υποστηρίξεις μια ποδοσφαιρική ομάδα σε μια άλλη χώρα μπορεί να είναι γεωγραφικό ή παράλογο, να μην υπακούει δηλαδή σε λογική ερμηνεία. Στην Κύπρο-και αυτό-έχει στοιχεία καταναγκασμού, αφού ο αθλητισμός παίζει σε κομματικά γήπεδα, έχει αφετηρίες σε κομματικά επιτελεία ή ad hoc κομματικές επιτροπές. Αυτός ο διπολισμός εξηγεί μερικώς και τον πόλεμο της καχυποψίας που έκανε το γύρο του θριάμβου στο γήπεδο του Παραλιμνίου.

Πίσω από τα συγκεκριμένα επεισόδια, εάν κανείς πάει ως τα βαθιά αίτια που τα εξηγούν, θα συναντήσει ως μία βασική αιτία, την καχυποψία που συνδέεται με πολιτικοκομματικά παίγνια. Οι εξελίξεις είναι σοβαρές, και θα τρέχουν ως τον επόμενο σταθμό, ίσως με άλλες αφορμές αλλά με ίδιες καταγγελίες ή παραπλήσιες δομικές καχυποψίες. Έτσι, ο φαύλος κύκλος θα διευρύνεται, τα αδιέξοδα θα μεγαλώσουν, επειδή αυτός ο τρόπος οργάνωσης της κοινωνίας μας έχει πλατιά απήχηση, έχει οπαδούς, αυτούς που έχουν την ευθύνη  για την –επί δεκαετίες- κακοποίηση του πολιτικού αγαθού.

Εφημερίδα, Σημερινή