Ο Λίβανος μετά τον πόλεμο

Ο πόλεμος στο Λίβανο έδειξε με τον πιο καθαρό τρόπο τις διεθνείς ισορροπίες και τα ρεύματα ισχύος. Τόσο ο ΟΗΕ όσο και οι ευρύτεροι συσχετισμοί παρουσίασαν το πραγματικό τους πρόσωπο. Η πολιτική ως θέμα συμφερόντων και συσχετισμού δυνάμεων κυριαρχεί στο παγκόσμιο σκηνικό και η ΕΕ που θα έπρεπε να είναι σε θέση να κάνει κάτι παραπάνω δεν μπορεί κάτω από το βάρος μιας σειράς από λόγους.. Αυτός όμως είναι ο πραγματικός κόσμος και αυτόν οφείλουμε να βλέπουμε κάθε φορά που επιδιώκουμε να αναλύσουμε το διεθνές περιβάλλον όπως αυτό διαμορφώνεται μέσα από πλήθος αντιφάσεων και επιλογές εθνικών ή γεωπολιτικών συμφερόντων.

Δεν ξέρω εάν από αυτό τον πόλεμο βγήκε ένα «κέρδος». Εάν υπάρξει ένα κέρδος αυτό θα μπορούσε να είναι ο μετριασμός της αλαζονείας του Ισραήλ μετά το τέλος της λιβανέζικης περιπέτειάς του. Θα είναι καλό για την ειρηνευτική διαδικασία στην περιοχή εάν το Ισραήλ κατανοήσει ότι η εποχή του 1967 ή του 1973 έχει περάσει στην ιστορία. Σήμερα σε ένα βαθμό η διεθνής συγκυρία, η διεθνής τάση είναι η επίλυση των προβλημάτων και όχι η διεύρυνση πολεμικών μετώπων ή η δημιουργία «ζωνών ασφαλείας». Η κυβέρνηση του Ισραήλ δεν κατενόησε αυτή ροπή γι’ αυτό και έχασε τη μάχη της διεθνούς κοινής γνώμης . Δεν έπεισε κανένα –πλην των πεπεισμένων από πριν για κάθε ενέργειά του. Το Ισραήλ πιστεύοντας στο άστρο των ενόπλων δυνάμεών του, δρομολόγησε εξελίξεις που σε τελευταία ανάλυση επέστρεψαν πίσω στον εαυτό του και δημιούργησαν νέα δεδομένα στην εσωτερική πολιτική σκηνή. Οι χειρισμοί του πρωθυπουργού Εχούντ Όλμερτ αντιμετωπίζουν μεγάλης έκτασης αμφισβήτηση και αυτό πιστεύω ότι είναι πολύ καλό για το σύνολο των εξελίξεων στην περιοχή.

Ίσως η εσωτερική συζήτηση ανάμεσα στις πολιτικές δυνάμεις στο Ισραήλ να δώσει ορισμένα θετικά βήματα. Ως ένα τέτοιο βήμα θεωρώ τη δήλωση του ηγέτη των Εργατικών και υπουργού άμυνας Πέρετζ (15/08) ότι το Ισραήλ πρέπει να επιδιώξει απ’ ευθείας διάλογο με τη Συρία.

Είναι πολύ σημαντικό σε αυτό το χρονικό στάδιο που το ΣΑ του ΟΗΕ –έστω και πολύ αργά-έκανε βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση να δουλέψει για την ανασυγκρότηση της συνολικής διαδικασίας για την ειρήνευση στη Μ. Ανατολή. Τόσο οι ειρηνευτικές δυνάμεις που θα αποστείλει ο ΟΗΕ στο Ν. Λίβανο όσο και η ισορροπία ισχύος που βγήκε από τη «μη νίκη» του Ισραήλ στον πόλεμο του ποταμού Λιτάνη είναι ενθαρρυντικά στοιχεία για την ανάγκη να αναδειχθούν νέα στοιχεία επί του εδάφους που θα ενισχύσουν με έργα την προσπάθεια για τη συνολική λύση στη Μ. Ανατολή. Βασικοί παράγοντες που είναι σε θέση να κινήσουν την ειρηνευτική διαδικασία παραμένουν το Ισραήλ και η παλαιστινιακή ηγεσία. Η Συρία όμως αποτελεί το αναγκαίο κλειδί για να αλλάξει η παρούσα κατάσταση του πολέμου καχυποψίας. Το πλαίσιο μπορεί να αποδώσει μόνο με την ανάπτυξη νέων πραγματικών «παικτών» στο αγώνα για τη διαρκή ειρήνη.