Παρά – μυθολογίες

Απίστευτα και όμως κυπριακά! Στην ιστορία του κυπριακού ορισμένες ιστορίες έγιναν καθεστώς. Τις πιστεύυν πολλοί, είναι μέρος της καθημερινής μας συνήθειας. Έτσι είναι γιατί έχουμε συνηθίσει να πιστεύουμε αδιατάρακτα στις παρα- μυθολογίες του κυπριακού.

Πρώτο, το πιο φρέσκο, ότι η Τουρκία δεν θα κάνει οτιδήποτε σημαντικό στο κυπριακό καθώς πάει σε δημοψήφισμα τον Απρίλη σχετικά με τη συνταγματική αναθεώρηση. Έτσι, κατά την παρα-μυθολογία αυτή,  δεν κάνει «παραχωρήσεις» περιμένοντας να ολοκληρωθεί το δημοψήφισμα και μετά να κινηθεί. Οι θιασώτες αυτής της ασυναρτησίας αγνοούν ότι σήμερα οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ποσοστό της τάξης του 60% υπέρ της αναθεώρησης. Αν, εν τω μεταξύ το κυπριακό κάνει βήματα προόδου μέχρι τότε, το ποσοστό θα ανέβει κάπως -στον ελάχιστο βαθμό που το κυπριακό ενδιαφέρει και επηρεάζει τις εσωτερικές της υποθέσεις στην πολιτική σκηνή της Τουρκίας…

Δεύτερο, οι διακοινοτικές συνομιλίες «υποβαθμίζουν» την Κυπριακή Δημοκρατία και η συμμετοχή σε διασκέψεις για το κυπριακό συνιστούν μείωση της εμβέλειάς της. Όταν οι ίδιοι ακολουθούσαν αυτή την κατεύθυνση σε προηγούμενες φάσεις των συνομιλιών, δεν συνιστούσε κάτι κακό, αν το κάνει κάποιος άλλος συνιστά «περιορισμό της ισχύος της». Αστειότητες. Οι συνομιλίες έχουν αυτό το διακοινοτικό χαρακτήρα, έτσι γινόταν με σταθερότητα η διαπραγμάτευση και η Κυπριακή Δημοκρατία δεν έπαθε τίποτα, αντίθετα παρέμεινε διεθνώς ισχυρή με κορυφαία στιγμή της την ένταξη στην ΕΕ.  Αυτή η κορυφαία επιτυχία υπήρξε προϊόν σύνεσης, διπλωματικής προσπάθειας, πειστικής στρατηγικής. Αν κυβερνούσαν την προσπάθεια όσοι θεωρούν ότι οι διακοινοτικές συνομιλίες με τη μορφή που γίνονται για σαράντα τόσα χρόνια, συνιστούν μείωση της εμβέλειάς της, σήμερα θα είμασταν ακόμα στο Κίνημα των Αδεσμεύτων.

Τρίτο, κάθε εισήγηση από διεθνείς παίκτες ισούται με «πιέσεις» στην ε/κ πλευρά και αυτό κατά κανόνα οδηγεί στην παρα-μυθολογία της άσκησης πίεσης στην αδύναμη πλευρά που την υφίσταται. Ασφαλώς κάθε ιδέα που θα μπορούσε να κατατεθεί στη διάρκεια των συνομιλιών, μπορεί να συζητηθεί, να τύχει έγκρισης ή απόρριψης με βάση ένα σκεπτικό. Έτσι διεξάγονται συνομιλίες και έτσι μπορεί να έχουμε ανοικτά αυτιά σε κάθε δημιουργική πρόταση. Ωστόσο, το μυστικό είναι άλλο και αυτό κυρίως έχει ενδιαφέρον: η εξωτερική «πίεση» χρειάζεται «αντίσταση», η «αντίσταση» χρειάζεται λαϊκούς ήρωες που παίζουν «εθνική άμυνα», γιατί δεν είναι σε θέση να δουλέψουν με σχέδιο για να αλλάξουν τα πράγματα, για να νικήσουν. Η παρα-μυθολογία του «μικρού» και «αδικημένου» νησιού, κατέπεσε ως χάρτινος πύργος με την υπογραφή της ένταξης της νήσου στην ΕΕ στις 14 Απριλίου 2003 στη Στοά του Αττάλου. Η ένταξη έγινε κατορθωτή γιατί δούλεψαν πάνω σε αυτήν πρόσωπα με διαφορετικά χαρακτηριστικά, που ήξεραν τι σημαίνει εφικτή επιδιώξη, συμμαχίες, αξιοπιστία, «γύρος πρωτευουσών». Και για να είμαστε δίκαιοι με την αλήθεια, αυτός ο πολιτικός που πέτυχε τη μεγάλη νίκη το 1999, αυτήν που αποσύνδεσε την ένταξη από την προηγούμενη λύση του πολιτικού ζητήματος, δεν ζούσε στην Κύπρο. Γι’ αυτό και πέτυχε!

Τέταρτο, όταν υπάρχει ένα δύσκολο θέμα, από τις πολλές διαστάσεις του κυπριακού, η λύση για διάφορους πολιτικούς στην ε/κ κοινότητα, είναι, κατά κανόνα ίδια: παιχνίδι με το χρόνο, επιμονή στο αστείο «δόγμα», γνωστό και ως «όχι  σε ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα». Έτσι για να μπορούμε να σπρώχνουμε εξελίξεις πιο κάτω, για να έχουμε την κοινή γνώμη μαζί μας ότι «αντιστεκόμαστε» σε όσους θελουν γρήγορη λύση και «πιέζουν» γι’ αυτό!  Παρα- μυθολογίες με ουρά: κανένας εξωτερικός παίκτης δεν ενδιαφέρεται για τις λεπτομέρειες, αν εσύ που υφίστασαι την εισβολή και την κατοχή δεν έχεις τη διάθεση να αλλάξεις τη μοίρα σου. Αν εσύ σπρώχνεις τα πράγματα πιο κάτω, κανείς δεν θα γίνει πιο κύπριος από σένα. Το φυσικό χρονοδιάγραμμα υπάρχει ως εκ της φύσεως του κυπριακού (εισβολή, κατοχή, επίλυση). Αν εσύ δεν βλέπεις ότι ο ήλιος ανατέλλει από την ανατολή, κανείς δεν έχει διάθεση να σε πείσει ότι ανατέλλει από τη δύση.

Πέμπτο, η εμπειρία δείχνει ότι συνιστά μια βέβαιη πολιτική επένδυση η ηρωική περιχαράκωση, η καταγγελία της αδιαλλαξίας της Τουρκίας, το μαύρισμα τηε εικόνας του νυν τ/κ ηγέτη επειδή δεν σκέφτεται όπως ένας ε/κ, και έτσι, ίσως, προκύψει η επόμενη  εύκολη νίκη στη μικρή μας γειτονιά. Εύκολες νίκες πάνω  στα αδιέξοδα του κυπριακού μπορούμε να καταγράψουμε δεκάδες στην ιστορική μας διαδρομή. Εύκολες νίκες πάνω σε μια βαθειά εσωστρεφή κοινωνία, μπορούν να σημειωθούν ανά πάσα στιγμή γιατί το κλίμα είναι εύφορο και τα υλικά έχουν δοκιμαστεί κατά κόρον στο παρελθόν. Μια ματιά στο πώς συγκροτούσαν τα συνθήματά τους υποψήφιοι πρόεδροι της δημοκρατίας δείχνει ότι, κατά κανόνα, αυτή η πρακτική είχε απήχηση στην ε/κ κοινή γνώμη, άρα δημιουργούσε προϋποθέσεις εκλογικής επιτυχίας.

Το εύκολο μπορεί πρόσκαιρα να πείσει την ε/κ κοινή γνώμη, αλλά οδηγεί σε επιδείνωση της πραγματικότητας επί του εδάφους και σε νέα οπισθοδρόμηση της πιθανότητας να προσεγγίσουμε έναν μεγάλο στρατηγικό στόχο όπως η επίλυση του κυπριακού. Λοιπόν, μόνο τα δύσκολα έχουν αξία, αυτά μετρούν στην ιστορική εξέλιξη, αυτά που απαιτούν παίκτες με στρατηγική σκέψη και ικανότητα να κινητοποιήσουν την πλειοψηφία για να κατακτήσει μια ανώτερη μορφή πολιτικής οργάνωσης.

Λάρκος Λάρκου