Προεδρικές και Κυπριακό

Καθώς το προεδρολογικό σκηνικό κάνει βήματα προς την επικαιρότητα, η συνήθεια μας είναι πασίγνωστη. Κυκλοφορούν ονόματα υποψηφίων για τις Προεδρικές του 2003 εντασσόμενα σε τρεις κατηγορίες, τα κεντροδεξιά ονόματα, οι κεντρώοι, και οι ανέντακτοι. Το σπορ είναι δημοφιλές, αφορά ονόματα, υποστηρικτές, μέλη κυβέρνησης, επιτελεία κλπ.

Κάθε, όμως, υπόθεση εργασίας έχει και διαφορετικές όψεις. Εδώ θα επιχειρήσω να καταγράψω ένα σενάριο με διαφορετικό υλικό, με διαφορετικό στόχο, και που, στο τέλος του, εισηγείται και ονόματα.

Το 2002-3, το Κυπριακό θα βρίσκεται σε πραγματικά νέα φάση. Όλα τα στοιχεία το βεβαιώνουν: ΗΠΑ, ΟΗΕ, Ε.Ε. θα καταβάλουν μια ισχυρή προσπάθεια για επίλυση του Κυπριακού, μέσα σε πολύ διαφορετικά διεθνή πλαίσια. Το καινούριο υλικό αφορά το 2004, την ένταξη δηλαδή της Κύπρου στην Ε.Ε. Αυτό και μόνο το στοιχείο αλλάζει τα δεδομένα και δημιουργεί ισχυρά κίνητρα για τους διεθνείς μεσολαβητές. Και όχι μόνο: η Ελληνοκυπριακή πλευρά πρέπει να αρπάξει αυτή την ευκαιρία και να προωθήσει πρωτοβουλίες για την επίλυση του Κυπριακού. Αυτό το σκηνικό παίζει τον καθοριστικό ρόλο και για τις Προεδρικές του 2003. Είναι μια δυνατή ευκαιρία για να έχουμε ονόματα μέσα από το πιο πάνω πρίσμα. Δηλαδή για τις δυνάμεις της σοσιαλιστικής παράταξης, αυτό σημαίνει ονόματα που είναι σε θέση να κατανοήσουν τη δυναμική των εξελίξεων (ένταξη/λύση), να είναι σε θέση να πάρουν πρωτοβουλίες, να γνωρίζουν το περιβάλλον του 2004, να έχουν τις κατάλληλες γνώσεις για το δίδυμο πλαίσιο αυτών των εξελίξεων, και ασφαλώς να είναι σε θέση να προωθούν τις Κυπριακές θέσεις μέσα σε ένα περιβάλλον που απαιτεί δύσκολες διαπραγματεύσεις, αντοχές, ευελιξία, επιμονή.

Αυτό το πλαίσιο καθορίζει και τα ονόματα. Όχι το αντίστροφο. Αυτό εξυπηρετεί τις ανάγκες της ιστορικής εξέλιξης. Όχι το ανάποδο. Γι΄αυτό οι δυνάμεις που το Κίνημα Σοσιαλδημοκρατών εκφράζει, οφείλουν έγκαιρα να κατανοήσουν εις βάθος όλη τη δυναμική των όσων θα έρθουν και να πάρουν τις σχετικές πρωτοβουλίες. Το ΚΙΣΟΣ, δεν μπορεί απλά και μόνο να αρνείται, να απορρίπτει ονόματα. Κάτω από την οπτική που έχω υποστηρίξει, μπορεί να προτείνει ονόματα, να πάρει πρωτοβουλίες, να έχει λύσεις που να ταιριάζουν στις ανάγκες του αύριο.

Αυτή η μοναδική ευκαιρία (ένταξη και λύση) μπορεί και πρέπει να είναι ο κανόνας που να σπρώχνει τις εξελίξεις σε διάφορα επίπεδα, αλλά με 3 κυρίαρχους στόχους:

(Α) Το άριστο συχνά είναι απίθανο: οι πολιτικές δυνάμεις κατανοώντας τις δυσκολίες του 2003/4 καταλήγουν σε ευρύτατες συγκλίσεις, σε ονόματα «οικουμενικής» αποδοχής για τις επερχόμενες προεδρικές.

(Β) Επειδή στη Κύπρο ζούμε, τουλάχιστον θα μπορούσαν να προταθούν ονόματα ευρύτερης δυνατής αποδοχής από το ΚΙΣΟΣ, έτσι που το σημείο Α να προωθηθεί στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό. Ο εναλλακτικός συνασπισμός εξουσίας που επιδιώκει το Κίνημα Σοσιαλδημοκρατών, μπορεί να ταυτιστεί με ονόματα-επιλογές που είναι σε θέση να αγωνιστούν για το πιο ισχυρό εσωτερικό μέτωπο ενόψει του 2004.

(Γ) Η μοναδική ευκαιρία του 2003-4 δεν πρέπει να ηττηθεί από στενοκομματικές σκέψεις, από προσωπικές στοχεύσεις που απλά επιθυμούν να «γδύσουν το Κώστα και να ντύσουν τον Γιάννη». Εάν ορισμένες ηγεσίες κάτω από το βάρος προηγούμενων λαθών τους, απλά επιδιώκουν νίκη με αριθμητικές πράξεις, μπορεί και να την έχουν. Το ζητούμενο είναι η νίκη να δίνει τις πιο σοβαρές προϋποθέσεις για ένα εσωτερικό μέτωπο ενωμένο και ισχυρό, έτοιμο να στηρίξει έναν ιστορικό συμβιβασμό στο Κυπριακό βασισμένο στα ψηφίσματα του ΟΗΕ και το Ευρωπαϊκό κεκτημένο.