Ρότα στη γραμμή Μιθριδάτη

Αυτή η ιστορική αντίφαση δεν έχει προηγούμενο: ποικίλες κινήσεις ενώνουν δυνάμεις με στόχο να εγκαταλείψουν τη μισή Κύπρο στην Τουρκία εν ονόματι του μίσους που τρέφουν προς αυτήν! Από το Κρανς Μοντάνα και μετά, αυτή η αντίφαση πήρε πιο επιθετική μορφή. Πρωταγωνιστής της πολιτικής αυτής ο ίδιος ο Ν. Αναστασιάδης (λ.χ. ρεσιτάλ παραπλάνησης στην ομιλία του στους Μορφίτες, 13/10). Κινήσεις, με από παλιά διαμορφωμένες θέσεις υπέρ της λύσης «δίπλα – δίπλα», αφού κατανόησαν «πού το πάει ο πρόεδρος», βρήκαν την ευκαιρία να εργαστούν στη γραμμή «τώρα είναι η ώρα για να τελειώσουμε μια και καλή με την υπόθεση «διακοινοτικές συνομιλίες». Δύο γεγονότα δείχνουν πως η ζημιά που επήλθε στην κοινή γνώμη είναι ιδιαιτέρως σοβαρή: εκείνος που πέταξε στα σκουπίδια, ίσως για πάντα, την Μόρφου και την Αμμόχωστο, εκείνος που σηκώθηκε και έφυγε από το Μοντ Πελεράν μόλις έλαβε χάρτη για το εδαφικό από τον Μ. Ακιντζί με την Μόρφου και την Αμμόχωστο υπό ε/κ διοίκηση, έλαβε σιωπηλή «έγκριση» και μερικά χειροκροτήματα από κατοίκους της Μόρφου και της Αμμοχώστου σε πρόσφατες αντικατοχικές εκδηλώσεις στη Δερύνεια και στον Αστρομερίτη!

Το μεγάλο κόλπο δεν έχει προβληθεί επαρκώς, καθώς δυνάμεις με σοβαρές απόψεις στο κυπριακό δεν έδωσαν την αναγκαία σημασία στην καταστροφή της σημασίας των λέξεων: μια κάστα από ιδιοτελή συμφέροντα που έκανε μεγάλες περιουσίες στα απομεινάρια της εισβολής στο νησί, οργανώνεται, ελέγχει κα επιτίθεται με τον πιο χυδαίο τρόπο σε κάθε προσπάθεια για να κινηθει η διαδικασία των συνομιλιών. Πώς εξηγείται αυτή η επιθετικότητα; Ασφαλώς δε πρόκεται για μάχη επιχειρημάτων, άλλωστε τα επιχειρήματα χρειάζονται κάποια τεκμηρίωση, άρα με κάποια δημόσια εκφρασμένη λογική. Πρόκειται για καλά συντονισμένη μάχη συμφερόντων για να διατηρήσει αυτή η κάστα τα «κεκτημένα» που της έχει προσπορίσει η εισβολή-αναπτύξεις γης, νέες αξίες της γης σε διάφορες περιοχές του νησιού, πλουτισμός, επίδειξη με ένα νέο lifestyle, πύργοι και τίτλοι. Αυτή η κάστα συμφερόντων είναι μειοψηφούσα, αριθμητικά είναι λίγη. Πώς όμως ελέγχει μια πολύ σημαντική μερίδα του πληθυσμού, που δηλώνει «να μείνουμε όπως είμαστε;» ή που ταλαντεύεται ανάμεσα στη λογική και τον παραλογισμό; Αυτό γίνεται γιατί η πλειοψηφία των προσφύγων δεν έχει διαβάσει τα πραγματικά κίνητρα εκείνων που παρεμβάλλουν τα εμπόδια μπροστά στο ενδεχόμενο λύσης. Δυστυχώς, μεγάλη μερίδα των προσφύγων έχει αφομοιώσει το αφήγημα που «ενώνει» τα θύματα της εισβολής με τους απομυζούντες τα «κεκτημένα» της και, ταυτόχρονα, χυδαίους περιπαίκτες της.

Πολίτες σε εμφανή οικονομικά αδιέξοδα, πρόσφυγες στους συνοικισμούς, πολίτες που θα μπορούσαν να ήταν εδώ και 2 ή 15 χρόνια στα σπίτια τους, ακολούθησαν την προπαγάνδα της κάστας της στασιμότητας πιστεύοντας ότι έτσι υπηρετούν «κάποιο σκοπό». Το μυστικό βρίσκεται στην συνδετική ύλη που «κολλά» τα απολύτως ασύνδετα: ο πρόσφυγας που σε 40 ημέρες, ή τρεις μήνες, ή σε 1 ή σε δύο χρόνια θα είχε το δικαίωμα της επιστροφής, ταυτίζεται με την κάστα των συμφερόντων που τους θέλει πρόσφυγες για πάντα «εν ονόματι της πατρίδας»! Αυτή είναι η συνεκτική ύλη που συγκολλά τα ασύνδετα: η πατριδοκαπηλεία, η παραπλάνηση, οι υποσχέσεις χωρίς αντίκρυσμα! Οι «μάχιμοι» πρόσφυγες της εποχής της εισβολής φεύγουν, ενώ σημαντικό μέρος τους επιλέγει να παραμένει στα σημερινά αδιέξοδα, θεωρώντας ότι στο απροσδιόριστο μέλλον θα τα καταφέρουμε «καλύτερα». Τι θα καταφέρουμε, αν οι μάχιμοι πρόσφυγες δεν ζουν, είναι μια άλλη υπόθεση την οποία κανένας δεν θέτει στο δημόσιο διάλογο. Όποιος, όμως, κάνει μια επίσκεψη σε συνοικισμό, μπορεί να κατανοήσει τα πάντα. Όποιος ενημερώνεται για όσους πρόσφυγες φεύγουν για πάντα μέσω γραπτών μηνυμάτων, (που αποστέλλουν δήμοι της κατεχόμενης Κύπρου), μπορεί να κατανοήσει το μέγεθος της αδιαφορίας για το σύνολο της Κύπρου.

Εσχάτως μπήκε ένας νέος παράγοντας στην εξίσωση: δυνάμεις που ενδιαφέρονται για να μην προχωρήσει οτιδήποτε παρεμβαίνουν σε κάθε συζήτηση σε κάθε επίπεδο-από τις τηλεφωνικές παρεμβάσεις στα ραδιοφωνικά προγράμματα, μέχρι τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. Κατά κανόνα δεν έχουν να προτείνουν οτιδήποτε, γιατί δεν θέλουν να «αποκαλύψουν» την πραγματική τους επιδίωξη. Από την άλλη, εκφράζονται με έναν χυδαίο τρόπο, ώστε να εκφοβίσουν κάθε φορέα κάθε άλλης άποψης πέρα από τη δική τους, εν τέλει επιδιώκουν να καθηλώσουν τη δημόσια συζήτηση σε σχήματα που ευνοούν τον ανορθολογισμό και την ένταση. Η αλλοπρόσαλη πολιτική Αναστασιάδη ενθάρρυνε αυτές τις δυνάμεις να μιλούν πιο ανεύθυνα, πιο επιθετικά.

Υπάρχουν κεντρικές ερμηνείες, και δευτερεύουσες. Σε κάθε περίπτωση στην κορυφή βρίσκεται η στρέβλωση του προσφυγικού ζητήματος και η αδυναμία των προσφύγων να αντιληφθούν το μέγεθος της εξαπάτησης που υφίστανται για να κρατήσουν στα ύψη τα προνόμια όσοι κέρδισαν από την εισβολή. Όσο (κυρίως) οι πρόσφυγες διαβάζουν στραβά τα συμφέροντα που τους περιβάλλουν, όσο δεν βλέπουν με ευκρίνεια το παιχνίδι που παίζεται πίσω από τς πλάτες τους, δύσκολα θα αλλάξουμε ρότα. Ο χρόνος αλλάζει τα δεδομένα, οι φυσικές δυνάμεις υποχωρούν, οι πρόσφυγες λιγοστεύουν επικίνδυνα, οι νεότερες γενιές δεν έχουν παραστάσεις από την άλλη Κύπρο, σύντομα η διαχείριση του κυπριακού θα αφορά άλλα δεδομένα.

Όλοι θυμούνται τι έλεγε δημόσια ο Ραούφ Ντενκτάς. Όλοι θυμούνται πόσο δυνατά πολλοί μιλούσαν εναντίον του ακριβώς για να αποδοκιμάσουν με πάθος τις απόψεις του. Σήμερα μιλά ο Αρχιεπίσκοπος με γλώσσα Ντενκτάς και οι αντιδράσεις είναι σχεδόν ασήμαντες. Περνούν πλέον σαν «κανονικές» απόψεις, δείγμα γραφής ότι ο Μιθριδατισμός, αποτελεί την πιο ανησυχητική

Λάρκος Λάρκου