Σκεπτικό απονομής του Βραβείου Πρωτοποριακής Δημιουργίας «Γιάννος Κρανιδιώτης» στον Επίτροπο Χρήστο Στυλιανίδη
Ένα σημείωμα που έγραψε ο καθηγητής Π. Ιωακειμίδης για τον Επίτροπο Στυλιανίδη τα λέει όλα:
«Ως κάτοχος του βραβείου, θα ήθελα να συγχαρώ δημοσίως τον Επίτροπο Χρ. Στυλιανιδη που τιμάται φέτος με το ίδιο βραβείο. Ο κ. Στυλιανίδης είναι μια κορυφαία προσωπικότητα σε Κύπρο και Ευρώπη. Ένα μεγάλο πολιτικό κεφάλαιο για το νησί. Αλλά και ο καλύτερος ευρωπαίος Επίτροπος. Συγχαρητήρια».
Το βραβείο Πρωτοποριακής Δημιουργίας «Γιάννος Κρανιδιώτης» απονέμεται σε πρόσωπα που επέδειξαν πρωτοποριακή σκέψη, που με τα έργα τους συνέβαλαν στον εκσυγχρονισμό της κοινωνίας μας. Ο Χρήστος Στυλιανίδης ανήκει σε αυτόν τον πολιτικό κύκλο, τον εκσυγχρονιστικό.
Ο Χ. Στυλανίδης υπήρξε ένας συνεπής υποστηρικτής της ευρωπαϊκής ιδέας, εργάστηκε πάνω στους μεγάλους σταθμούς που οδήγησαν στην ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ. Στήριξε τη συμφωνία της 6ης Μαρτίου 1995, στήριξε τη στρατηγικής σημασίας συμφωνία στο Ελσίνκι το 1999, συνέβαλε με τη δράση του, για να ξεπεραστούν δυσκολίες.
Ο Επίτροπος Στυλιανίδης ως μέλος της Επιτροπής με αρμοδιότητα στην Ανθρωπιστική Βοήθεια και στη Διαχείρηση Κρίσεων επιτυγχάνει στόχους.
Ως βαθειά ευρωπαϊστής επιδιώκει να δώσει στη λειτουργία της Επιτροπής περισσότερη αποτελεσματικότητα.
Επιδιώκει, τη στήριξη της ΕΕ από τους ευρωπαίους πολίτες, γιατί αυτή επηρεάζει καθοριστικά την καθημερινή μας ζωή.
Με πολλά ταξίδια στην Αφρική, την Ασία και τη Λ. Αμερική έδωσε σε εκατομμύρια ανθρώπους τη δυνατότητα να δουν με έργα ότι η ΕΕ αποτελεί τον κορυφαίο μηχανισμό παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας στον πλανήτη.
Επέκτεινε το πλαίσιο αλληλεγγύης ανάμεσα στα κράτη – μέλη.
Ενίσχυσε τις πολιτικές διάσωσης απέναντι στις φυσικές καταστροφές.
Ενδυνάμωσε, ιδιαίτερα, την αλληλεγγύη για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών.
Με τη συνεπή δράση του, έφερε την ΕΕ πιο κοντά στις ανάγκες των πολιτών της.
Δε διαφεύγει της προσοχής μου το γεγονός ότι συνέβαλε ώστε η ΕΕ να είναι παρούσα στις «Συνόδους για την Κύπρο», είτε με τον Πρόεδρο Γιούνκερ, είτε με την Αντιπρόεδρο Μογκερίνι.
Με τη δράση του ο Επίτροπος Στυλιανίδης βοηθά κάθε Κύπριο να μεγαλώνει τους ορίζοντες της σκέψης του, να τοποθετεί το νησί μας μέσα σε πιο μεγάλους κύκλους δραστηριοτήτων.
Θεωρώ, επίσης, πως η πολύ επιτυχημένη δουλειά του στην Επιτροπή, αποδεικνύει πως στην ΕΕ μετρά η αξία όποιου μπορεί να παίξει με βάση τους κανόνες του παιχνιδιού.
Η Επιτροπή του βραβείου Πρωτοποριακής Δημιουργίας «Γιάννος Κρανιδιώτης», απονέμει απόψε στον Χρήστο Στυλιανίδη το βραβείο που φέρει το όνομά του.
Είμαι βέβαιος ότι απόψε ο Γιάννος αισθάνεται μεγάλη χαρά γι’ αυτή μας τη συνάντηση.
Επιτρέψτε μου να πω ότι η αναφορά στον Γιάννο Κρανιδιώτη δεν είναι κάτι σαν επίσκεψη σε μουσείο.
Ο Γιάννος είναι μια ζωντανή, μια μάχιμη πολιτική σχολή. Γι’ αυτό, όποιος ενδιαφέρεται, θα μπορούσε να αξιοποιήσει πτυχές από τη μόνη στρατηγική που νίκησε.
Με τις γνώσεις, τη μεθοδικότητα και τη διορατικότητά του σχημάτισε μια διπλωματική σχολή, αυτήν που ονομάζω «σχολή της διπλωματίας των διασυνδέσεων». Ο ορισμός της:
Πρόβλεψη των εξελίξεων, συμμαχίες με αξιοποίηση του κοινοτικού τρόπου σκέψης, λύσεις με κέρδη για περισσότερους του ενός παίκτες, νέες ισορροπίες συμφερόντων που συμβάλλουν στην επίλυση του αμέσως επόμενου ζητήματος.
Ο Γ. Κρανιδιώτης έβλεπε την ένταξη στην ΕΕ ως τον καταλύτη για να λυθεί το κυπριακό. Τόνιζε πως ήταν απαραίτητη:
«Κυρίως για να διευκολύνει την πολιτική λύση του κυπριακού. Η ΕΕ θα λειτουργήσει υπέρ των δύο κοινοτήτων- και της τ/κ και της ε/κ- και θα αποτελέσει εγγύηση και ασφάλεια για τη συμβίωση μεταξύ τους».
Με ποια μέσα θα επιτευχθεί ο στόχος;
«Όχι με ρητορική, βερμπαλισμούς και αφορισμούς.
Όχι με εσωστρέφεια ή αυτάρεσκη περιχαράκωση, αυτά οδηγούν σε απομονωτισμό».
Αλλά πώς;
«Με συνεχή παρακολούθηση, με εξωστρεφή δραστηριότητα, με προσωπική επικοινωνία, με αντιμετώπιση των θεμάτων, με πρωτοβουλίες και πρόγραμμα».
Αυτή η πολιτική δημιουργεί συμμαχίες, ταύτιση συμφερόντων και επιτρέπει πιο αποτελεσματικά και αξιόπιστα την προώθηση των στόχων της εξωτερικής πολιτικής
Θέλω, εδώ, να σημειώσω ότι πολλοί στο νησί μας πιστεύουν ότι η ένταξη ήταν μια νομοτέλεια, κάτι σαν τις πλάκες του Μωυσή. Η ένταξη επιτεύχθηκε γιατί ο Γιάννος κίνησε την ιστορική εξέλιξη, γιατί εργάστηκε για να ξεπεραστούν τα μεγάλα εμπόδια, γιατί έδωσε τη ζωή του στη μάχη για την κατάκτηση περισσότερων συμμάχων.
Αυτή ήταν η κληρονομιά του Γιάννου.
Σήμερα, δυστυχώς, βλέπουμε ότι στη διαχείριση του κυπριακού, κυριαρχούν οι τακτικισμοί και η διπλή ατζέντα. Δεκαεπτά μήνες μετά το Κρανς Μοντάνα, όλα είναι στον αυτόματο πιλότο.
Η διάλυση του διαπραγματευτικού τοπίου οδηγεί στη διολίσθηση στα «δύο κράτη» ή μέσα από την αδράνεια, στην παγίωση του status quo ως της «δεύτερης καλύτερης λύσης».
Η παρακαταθήκη του Γιάννου Κρανιδιώτη δεν αφορά τακτικισμούς και διγλωσσίες, αφορά μόνο στον ορθολογισμό και την αξιοπιστία της πολιτικής.
Γι’ αυτό, σε ανύποπτο χρόνο, το 1997, ο Γιάννος Κρανιδιώτης έστειλε ένα σημαντικό μήνυμα σε όλους τους Κύπριους:
«Η διχοτόμηση είναι η χειρότερη δυνατή εξέλιξη…διότι θα δημιουργήσει μια εκρηκτική κατάσταση στο νησί, θα υπάρχει ένα σύνορο εύθραυστο, εκατοντάδων χιλιομέτρων στην Κύπρο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας ή μεταξύ δύο ανεξάρτητων κρατών το οποίο θα είναι επικίνδυνο και εστία σύγκρουσης, μια αντιπαράθεση που θα διαιωνίζεται, αποσταθεροποιητικός παράγοντας για όλη την ευρύτερη περιοχή. Στην περίπτωση αυτή ο κυπριακός ελληνισμός πραγματικά θα κινδυνεύει, θα νομιμοποιηθεί η τουρκική εισβολή και κατοχή. Μια τέτοια εξέλιξη αντιστρατεύεται τις αρχές πάνω στις οποίες έχει οικοδομηθεί η μεταπολεμική και μεταψυχροπολεμική Ευρώπη…»
Λάρκος Λάρκου
Πρόεδρος Επιτροπής Βραβείου
Λευκωσία, 3 Οκτωβρίου 2018