Στην ζώνη με τα ηφαίστεια

Βρέξει χιονίσει, με Άσσαντ ή άνευ, μια χώρα ζει «ανέμελα» δίπλα από τα ηφαίστεια. Μια χώρα με τα δικά της χαρακτηριστικά θα έχει ένα απόλυτο καθήκον: να φύγει από την ζώνη της αστάθειας και να γίνει μέρος της ζώνης της σταθερότητας. Αυτό κατακτιέται μόνο με την επίλυση του κυπριακού, ώστε ολόκληρη η Κύπρος να κατακτήσει σύστημα ασφαλείας κάτω από την ομπρέλα ΗΕ-ΕΕ. Το πλαίσιο του ΓΓ Α. Γκουτέρες (30 Ιουνίου 2017) παρέχει μιαν εξαιρετικά σημαντική βάση για να αλλάξουμε ζώνη.

Η Ε/Κ ηγεσία παριστάνει ότι είναι πυλώνας σταθερότητας, ενώ διπλα μας είναι η Γάζα, ο Λίβανος, η Συρία. Η Ε/Κ ηγεσία παριστάνει τον πυλώνα σταθερότητας με στρατιωτική κατοχή του 37% του εδάφους της. Η Ε/Κ ηγεσία παριστάνει τον πυλώνα σταθερότητας, ενώ γνωρίζει ότι εξαιτίας της μη λύσης του κυπριακού αποκλείεται από την συμμετοχή της στην «Συνθήκη Σένγκεν»-κατάργηση συνοριακών ελέγχων, ελεύθερη κυκλοφορία, ΕΕ, 1995.

Αφού η νήσος παριστάνει κάτι που δεν είναι, ο Ν. Χριστοδουλίδη μάς ενημερώνει ότι αγοράζει περισσότερα όπλα για την ΕΦ, ανακοινώνει νέα εξοπλιστικά προγράμματα. Οι αποφάσεις αυτές ως γεωπολιτική αξία είναι μηδαμινής σημασίας. Ουδείς λαμβάνει υπόψη τις αγορές αυτές, ουδείς θεωρεί ότι η Κύπρος μπορεί να μετρήσει σε οποιουσδήποτε συσχετισμούς ισχύος στην περιοχή. Η αξία της νήσου αφορά άλλες διαστάσεις της πολιτικής: το εκτόπισμα μεγαλώνει γιατί είναι το μόνο μέλος της ΕΕ στην Αν. Μεσόγειο. Γιατί η γεωγραφία της τής δίνει αξία στις ήπιες αποστολές έρευνας και διάσωσης. Γιατί ο χώρος της αξιοποιείται από άλλα κράτη για να μεταφέρουν υπηκόους τους πίσω στην χώρα τους. Γιατί ο χώρος της λόγω γειτνίασης με τα ηφαίστεια, μπορεί να υποστηρίξει την μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας.

Βλέπουμε δίπλα μας τον ορισμό της πολιτικής με την πιο σκληρή της διάσταση. Όλα για να μαθαίνουμε και να βγάζουμε χρήσιμα συμπεράσματα. Τελευταίο παράδειγμα ο υιός Άσσαντ. Γυρτός πάνω στις «δάφνες» που τού προσέφεραν Ρωσία, Ιράν, Χεσμπολάχ, αρνιόταν  να συνομιλήσει με τους αντιπάλους του. Δεν ήθελε να προτείνει διεξόδους όταν ήταν ισχυρός, καθώς πίστευε ότι ήταν ένας «πυλώνας σταθερότητας». Αρνιόταν να μαλακώσει το δοξάρι, και τώρα ήρθε το ίδιο και τον πέταξε στο περιθώριο μέσα σε 10 μέρες. Κανείς δεν είναι σε θέση να προβλέψει τι θα γίνει την επόμενη μέρα στη γειτονική μας χώρα-η περιοχή μάς έχει συνηθίσει σε χαοτικές περιπλοκές και σε ελάχιστες θετικές εξελίξεις. Δεν είναι εύκολο να συνυπάρχουν φυλές, δόγματα, φατρίες σε χώρες χωρίς προηγούμενο παράδειγμα σε συνέργειες. Είναι η πολυφωνία, οι εκλογές, οι συνθέσεις, οι μόνες βιώσιμες λύσεις. Αλλά ποιος, ποιοι θα ηγηθούν αυτής της μετάβασης όταν ο ρεβανσισμός και οι διαιρέσεις κυβερνούν τμήματα μιας χώρας χωρίς παράδοση στις συμβιβαστικές συμπεριφορές, άρα στο μοίρασμα της εξουσίας σε πλείονες του ενός παίκτες;

Η γεωπολιτική της περιοχής δείχνει τα προφανή, ότι η Κύπρος μπορεί να ελπίζει μόνο εφόσον επενδύσει στη διπλωματία και μόνο εφόσον επενδύσει στην διασύνδεση συμφερόντων. Το παιχνίδι με νέα εξοπλιστικά προγράμματα δείχνει ότι η Ε/Κ ηγεσία δεν είναι σε θέση να αξιολογήσει τις κύριες προτεραιότητες μιας συγκυρίας με γιγαντιαίες διαστάσεις για το μέλλον της περιοχής.  Αρνείται να κάνει τις αξιολογήσεις γιατί αυτές απαιτούν μεγάλες αποφάσεις. Η προσπάθεια Χριστοδουλίδη στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να διασυνδέσει τα ευρωτουρκικά με το κυπριακό είναι από την φύση της αδιέξοδη. 1ον Δύο χρόνια στην εξουσία και κανένας δεν γνωρίζει τι ακριβώς επιδιώκει στο κυπριακό.  Άρα, οι κύριοι παίκτες στην ΕΕ ερμηνεύουν το αίτημα Χριστοδουλίδη για διασύνδεση κυπριακού-ευρωτουρκικών (Ε/Τ) ως ένα ακόμα Λευκωσιάτικο τέχνασμα για να παρεμβάλλει προσκώμματα στην Ε/Τ σχέση, χωρίς πραγματικά να ενδιαφέρεται για την  επίλυση. 2ον Γκουτέρες, Ολγκίν, Νάβα και Στιούαρτ διαρκώς και δημόσια ωθούσαν/ωθούν τους δύο ηγέτες να επιδείξουν πολιτική βούληση,  κατά συνέπεια αμφισβητούν την ειλικρίνεια των προθέσεων (και) του Ν. Χριστοδουλίδη. Όταν η Μ.Α. Ολγκίν «ζητά από όλους τους Κύπριους να πιέσουν τους ηγέτες τους να εργαστούν για ένα καλύτερο και ασφαλές μέλλον», ολοφάνερα δείχνει τι αντίληψη σχημάτισε η ίδια (και) για τον Ε/Κ ηγέτη. 3ον, Οι εναπομείναντες παίκτες στο κυπριακό έμαθαν καλά την κυπριακή «διάλεκτο». Για παράδειγμα, η από εκπροσώπους κομμάτων σχηματισθείσα «ομάδα κυπριακού», αποτελείται πλειοψηφικά από πρόσωπα που αντιτίθενται στην ομοσπονδιακή λύση, που απορρίπτουν πλήρως την βάση για επίτευξη λύσης, όπως την σχημάτισε ο ΓΓ Α. Γκουτέρες το 2017 και, βέβαια, δεν συμφωνούν και με αυτό ακόμα το σλόγκαν «συνομιλίες από εκεί που μείναμε στο Κραν Μοντάνα». Έτσι τι μήνυμα δίνεις και ποιος θα σε πάρει στα σοβαρά, όταν παριστάνεις το ένα και οργανώνεις το άλλο;

Επιλογικά: οι πολιτικές επιλογές τόσο του πρώην όσο και του νυν προέδρου, επέφεραν το ακριβώς αντίθετο από τον (λεκτικά) επιδιωκόμενο στόχο (διασύνδεση κυπριακού με Ε/Τ σχέσεις). Κανένας στην ΕΕ δεν θα κάνει το ίδιο λάθος δύο φορές. Κανένας δεν θα δεχθεί να εγκλωβίσει ξανά την εξαιρετικά σημαντική γεωπολιτική σχέση ΕΕ-Τουρκίας στα τεχνάσματα μιας ηγεσίας στη Λευκωσία που δεν πείθει για την ελικρίνεια των επιδιώξεών της.

 

Λάρκος Λάρκου