Τα έξι «μυστικά» της κάλπης
Εκλογές μικρών εκπλήξεων με ειδικό νόημα στις 30 Μαϊου. Οι αριθμοί μιλούν, έχουν την πολιτική τους διάσταση:
Α: Ο ΔΗΣΥ απώλεσε 3% της εκλογικής του επιρροής, αλλά νιώθει «καλά» με το 27.77%, επειδή το ΑΚΕΛ με 22.34%, ως αντιπολίτευση, έχασε 3.3%. Θα μπορούσε ο ΔΗΣΥ να πάει ακόμα πιο κάτω αν δεν ακολουθούσε μια εκλογική στρατηγική που τον βοήθησε να δείξει ανθεκτικότητα στους κραδασμούς. Έτσι ο ΔΗΣΥ «αυτονομήθηκε» μερικώς από τις κυβερνητικές επιλογές, «έπαιξε» προεκλογικά τον Γ. Κληρίδη και επιθυμία για λύση (αγνοώντας τις επιλογές Αναστασιάδη ή περιθωριοποιώντας χειρισμούς Χριστοδουλίδη). Η μαζική στήριξη στα ψηφοδέλτια του ΔΗΣΥ από τον Ν. Αναστασιάδη και όλο το Υπουργικό Συμβούλιο ελάχιστα απέφερε. Σε προηγούμενες φάσεις του εκλογικού αγώνα τα ποσοστά του ΔΗΣΥ κυμαίνονταν στο 27 %. Ταυτόχρονα ο ΔΗΣΥ χρησιμοποίησε καλά τα εργαλεία της επικοινωνίας αμφισβητώντας από τους αντιπάλους του το στοιχείο της «κυβερνησιμότητας»- ποιος έχει τις δυνάμεις να καθοδηγήσει «δύσκολες καταστάσεις», κυρίως την οικονομία. Έτσι απέδωσε στους αντιπάλους του έλλειψη εμπειρίας ή τάσεις που οδηγούν σε «αστάθεια». Το σημείο αυτό παραπέμπει στην αναγνωρίσιμη από την κοινωνία έλλειψη εμπιστοσύνης στο ΑΚΕΛ να χειριστεί τα της οικονομίας, κάτι το οποίο τυγχάνει αναγνώρισης από το 2013, αλλά το ίδιο ελάχιστα έπραξε για να το αντιμετωπίσει.
Β. Η εντυπωσιακή πτώση των ποσοστών του ΑΚΕΛ δείχνει πως, παρά τη ρεαλιστική πολιτική του στο κυπριακό, απέχει από του να είναι ένα ελκυστικό μείγμα πολιτικής για την σημερινή κοινωνία- κυπριακό σε συνδυασμό με σύγχρονες αναπτυξιακές πολιτικές. Το 2013 αποτελεί μια πολύ διδακτική εμπειρία για όλη την κοινωνία-και την ηγεσία του ΑΚΕΛ, βέβαια: όταν κυβερνάς και αποδίδεις ευθύνες σε όλους τους άλλους για την θύελλα, ή όταν ο αρμόδιος υπουργός (Σταυράκης ) προβλέπει ότι η οικονομική κρίση «δεν μας ακουμπά», σημαίνει ότι δεν μπόρεσες να προβλέψεις, να ζυγίσεις τα δεδομένα και να πάρεις έγκαιρα αποφάσεις και αυτό η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών το χρεώνει στην προεδρία Χριστόφια. Ως πολιτική διαπίστωση αντέχει μέχρι τώρα, πρώτο γιατί το ΑΚΕΛ δεν έκανε κάποια κριτική αποτίμηση της περιόδου, και, δεύτερο, το έλλειμμα αυτό το αξιοποιούν κάθε τόσο οι άλλες πολιτικές δυνάμεις για να βγουν από τα δύσκολα της (δικής τους) ημέρας.
Γ. Στο ΔΗΚΟ η σκληρή εκλογική γραμμή που πέρασε η επικοινωνιακή του ομάδα, αποδείχθηκε άστοχη γιατί δεν συνοδευόταν από αντίστοιχες, πειστικές προτάσεις ή πρωτοβουλίας που αφορούσαν τα θέματα διαφθοράς ή διαφάνειας. Επίσης η ανελαστική γραμμή Παπαδόπουλου στο κυπριακό (νέα στρατηγική, που ισούται με πρόκληση κόστους στη Τουρκία) μοιάζει καθόλου ρεαλιστική καθώς ο νεότερος οπαδός της γραμμής αυτής, ο Ν. Αναστασιάδης, δοκίμασε στα Ευρωπαϊκά Συμβούλια την πολιτική γύρω από τις κυρώσεις και απέτυχε με τον πιο καθαρό τρόπο.
Δ. Η σημαντική άνοδος των ποσοστών του ΕΛΑΜ φαίνεται ως κάτι ασήμαντο για τα περισσότερα κόμματα. Κατά κανόνα, προσπερνούν το θέμα. Ωστόσο, συνιστά ένα μείζον πολιτικό ζήτημα η ανάπτυξη των ιδεών που βασιζονται στο ρατσισμό, στο μίσος και στην εθνοφυλετική αντιπαλότητα. Οι απόψεις του ΕΛΑΜ αντιστρατεύονται τις ευρωπαϊκές αξίες και αποδομούν την κεντρική φιλοσοφία της συμμετοχής της νήσου σε μια πολυεθνική κοινότητα 27 κρατών-μελών, γεγονός που θα έπρεπε να απασχολήσει διάφορες πολιτικές δυνάμεις, αν βέβαια δεν είχαν «υπέρτερα» θέματα να ενδιατρίψουν όπως λ.χ. οι πολιτογραφήσεις και τα «χρυσά» διαβατήρια.
Ε. Οι συζητήσεις γύρω την προεδρία της Βουλής όπως διεξάγονται επί μέρες, δεν υπακούουν σε κανόνες ή σε κάποιες πολιτικές κατευθύνσεις. Προεδρία της Βουλής σημαίνει άσκηση στις συγκλίσεις, συνεργασίες με βάση κάποια πολιτική συναίνεση, με κάποιους στόχους και όχι μπροστά μόνο τα πρόσωπα. Η λογική, ότι αυτοί που έχουν 21 βουλευτές δεν αρκούν, αλλά «αν έχω 2 μπορώ να πετύχω τα πάντα», δείχνει πως δεν είναι στα προτερήματά μας η επίγνωση των ορίων μας!
Στ. Το κυπριακό βρίσκεται στη πιο σκληρή φάση του από το 1974. Η εκλογική μάχη δεν μας διαφώρισε ιδιαίτερα για το πού πάνε τα πράγματα. Η μόνη ωφέλιμη εξέλιξη για την Κύπρο (αυτή την περίοδο) είναι η κινητικότητα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις- Μητσοτάκη με Ερτογάν στις 14 Ιουνίου, Μητσοτάκης με Τσαβούσογλου στις 31 Μαίου, Κ. Φραγκογιάννης με Σ. Ονάλ στις 29 Μαΐου. Ο Μ. Τσαβούσογλου μιλώντας στο «Βήμα» (30/5) στηρίζει «προσφυγή στο ΔΔ της Χάγης, αφού προηγηθούν διμερείς διαπραγματεύσεις. Μια αμοιβαία αποδεκτή θέση επί του εύρους των χωρικών υδάτων θα επηρέαζε θετικά τα υπόλοιπα θέματα».
Το κυπριακό βρίσκεται στην τροχιά που ο Αναστασιάδης του έδωσε- στο ράφι κάθε εξέλιξης. Από το κλείδωμα ενός πλαισίου λύσης με όλα τα κεφάλαια συμφωνημένα στο Κραν Μοντάνα το 2017 με τη σφραγίδα ΟΗΕ-ΕΕ (ασφάλεια, τερματισμός επεμβατικών δικαιωμάτων, αποχώρηση τουρκικού στρατού, εδαφικό, συνταγματική δομή κλπ) τώρα θέλει ΜΟΕ για Αμμόχωστο και κάνει συλλογή από επιστολές! Η ελληνική κυβέρνηση προφανώς δεν θα περιμένει επ’ άπειρον τον Ν. Αναστασιάδη, αλλά ούτε και φαίνεται να έχει διάθεση να τον πείσει για οτιδήποτε. Ανοίγει διαύλους επικοινωνίας με την Τουρκία καλύπτοντας μόνο φραστικά την πολιτική της ακινησίας που εφαρμόζει εκ προθέσεως ο Ν. Αναστασιάδης. Ο πολυπράγμων Έλλην υπεξ Ν. Δένδιας επί της ουσίας γνωρίζει τι συμβαίνει και ποιος ευθύνεται για το σημερινό στρατηγικό αδιέξοδο. Γι’ αυτό στην Άτυπη συνάντηση στη Γενεύη, την ώρα της σύγκρουσης Αναστασιάδη-Τσαβούσογλου, προτίμησε να παίζει με το κινητό του…
Λάρκος Λάρκου