Το ασύλληπτο ποτήρι της διαφθοράς

Στις 4 Δεκεμβρίου ακούσαμε από τους πλέον αρμόδιους ασύλληπτα πράγματα. Έτσι ο Υπουργός Δικαιοσύνης, ο Γενικός Εισαγγελέας και ο Γενικός Ελεγκτής ανέλυσαν το ζήτημα σε ημερίδα που οργάνωσε το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης με τίτλο «Διαφθορά: Διαστάσεις και νέες προοπτικές αντιμετώπισης». Το ρεπορτάζ ανήκει στο δημοσιογράφο του ΚΥΠΕ Αντώνη Γκιλδάκη, 4 Δεκεμβρίου. Ως εξής:

«Από το βήμα της ημερίδας, ο Υπουργός Δικαιοσύνης Ιωνάς Νικολάου ανέφερε ότι εξετάζεται το ενδεχόμενο δημιουργίας μιας ενιαίας νομοθεσίας για τη διαφθορά. Είπε ακόμη ότι το πρόβλημα διώκεται συστηματικά από το 2013, μετά την κατάρρευση της εθνικής οικονομίας, ενώ παρέθεσε και στοιχεία της Αστυνομίας, λέγοντας ότι οι υπό διερεύνηση υποθέσεις έχουν υπερδιπλασιαστεί σε σύγκριση με το 2014.

Η διαφθορά στη χώρα μας υπέστη σοβαρά και πολυάριθμα πλήγματα, αλλά συνεχίζει να βασιλεύει, ανέφερε στην ίδια εκδήλωση ο Γενικός Εισαγγελέας Κώστας Κληρίδης. Έκανε παράλληλα λόγο για απογοητευτικές διαπιστώσεις σε ό,τι αφορά τα κρούσματα διαφθοράς, οι οποίες, όπως πρόσθεσε, συνιστούν λόγους για εντονότερη προσπάθεια και αποφασιστικότητα στην αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων.

Οι διαστάσεις της διαφθοράς είναι πολύ πέραν αυτού που πίστευε όταν αναλάμβανε τα καθήκοντά του, δήλωσε από την πλευρά του ο Γενικός Ελεγκτής, ενώ πρόσθεσε ότι «και η διαπλοκή είναι ασύλληπτη». Παράλληλα έκανε λόγο για «οχετό λάσπης» από συγκεκριμένα ΜΜΕ κατά του Γενικού Εισαγγελέα, ενώ αναφερόμενος στην Ελεγκτική Υπηρεσία, είπε ότι στο παρελθόν ενεργούσε ενίοτε «ως εργαλείο συγκάλυψης αντί αποκάλυψης σκανδάλων».

Λαμβάνοντας τον λόγο, ο Ιωνάς Νικολάου είπε ότι σύμφωνα με στοιχεία της Αστυνομίας, το 2016 καταγγέλθηκαν 177 υποθέσεις και 169 εξιχνιάστηκαν. Κατά το 2017 μέχρι και σήμερα, είπε ότι από τις 162 υποθέσεις που διερευνήθηκαν οι 149 εξιχνιάστηκαν.

Ο κ. Νικολάου παρουσίασε την Εθνική Στρατηγική κατά της Διαφθοράς, η οποία, όπως είπε «έχει τεθεί στις προτεραιότητες της Κυβέρνησης και του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως». Βασικές αρχές και πυλώνες της στρατηγικής, σύμφωνα με τον Υπουργό, είναι η μηδενική ανοχή στη διαφθορά, ενώ πρόσθεσε ότι χρειάζεται ενιαία και ολιστική αντιμετώπιση του φαινομένου.

Αναφέρθηκε παράλληλα και στην τελευταία αξιολόγησης της Κύπρου από την GRECO, που υιοθετήθηκε το Μάρτιο 2017, όπου όπως είπε καταγράφεται η πρόοδος της Κύπρου στην υλοποίηση των συστάσεων.

«Αφού μεσολάβησαν τέσσερις εκθέσεις συμμόρφωσης, η Κύπρος έχει τώρα εφαρμόσει πολλές από τις συστάσεις της GRECO και η υλοποίηση των συστάσεων αγγίζει την πλήρη συμμόρφωση» κατέληξε ο Υπουργός.

Ο Γενικός Εισαγγελέας Κώστας Κληρίδης ανέφερε ότι «τον τελευταίο καιρό η διαφθορά στη χώρα μας υπέστη σοβαρά και πολυάριθμα πλήγματα», καθώς πολλά πρόσωπα που ανήκαν στον δημόσιο βίο έχουν καταδικαστεί, ενώ περιουσίες αξίας εκατομμυρίων ευρώ που τους ανήκαν έχουν δημευτεί.

«Θα πρέπει όμως να παραδεχθούμε ότι παρά την αποφασιστικότητα των εμπλεκομένων αρχών, θεσμών και υπηρεσιών να κτυπήσουν τη διαφθορά και παρά τα πλήγματα που αυτή υφίσταται, δυστυχώς συνεχίζει να βασιλεύει», όχι μόνο στην Κύπρο, αλλά σε κάθε κράτος, είπε.

Σύμφωνα με τον Γενικό Εισαγγελέα, αυτές οι ανησυχητικές και απογοητευτικές διαπιστώσεις, δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να επενεργήσουν ως ανασταλτικοί παράγοντες στην προώθηση του έργου για την καταπολέμηση της διαφθοράς και της διαπλοκής.

«Αντίθετα θα έλεγα, θα πρέπει να συνιστούν λόγους για μια ακόμα πιο έντονη προσπάθεια και για τόνωση της αποφασιστικότητας με την οποία να αντιμετωπισθούν τέτοια φαινόμενα» πρόσθεσε. Όπως είπε ο κ. Κληρίδης, τα κτυπήματα κατά της διαφθοράς θα πρέπει να συνεχίσουν και να αυξηθούν. «Μόνο αν δοθεί ακόμα πιο έντονα το μήνυμα ότι τα εγκλήματα διαφθοράς, δεν πληρώνουν αλλά πληρώνονται, ίσως να βελτιωθεί σημαντικά η όλη κατάσταση» είπε.

Παρατήρησε τέλος ότι σήμερα υπάρχει μία δυναμική, υποβοηθητική προς αυτή την κατεύθυνση, με την αλλαγή της νοοτροπίας του απλού πολίτη που αισθάνεται ότι έχει πλέον ξεχειλίσει το ποτήρι και ότι δεν πρέπει να επιδεικνύεται καμιά ανοχή στα φαινόμενα διαφθοράς.

Στην ομιλία του, ο Γενικός Ελεγκτής Ο. Μιχαηλίδης αναφέρθηκε στο μέγεθος της διαφθοράς όταν ανέλαβε. «Θα τολμήσω να πω ότι όποιος ήθελε να καταχραστεί τη θέση του, μπορούσε να το πράξει. Είχε και ευκαιρίες, και σχεδόν μια πλήρη διασφάλιση ατιμωρησίας» είπε και έκανε λόγο για διαφθορά, ευνοιοκρατία και αναξιοκρατία, νεποτισμό και κομματοκρατία.

Συνέχισε, λέγοντας ότι «δεν μετείχαν σε πράξεις διαφθοράς, μόνο αυτοί που είχαν πραγματικά αυστηρή συνείδηση, που είχαν ισχυρές ηθικές αρχές και αξίες».

Αναφέρθηκε παράλληλα και στου τομείς όπου εντοπίστηκε έξαρση του φαινομένου. «Προσφορές στον τομέα της άμυνας, προσφορές στα δημόσια έργα, διαχείριση της κρατικής περιουσίας, διαχείριση των τουρκοκυπριακών περιουσιών, πολεοδομικές ζώνες, πολεοδομικές χαλαρώσεις, ευνοϊκή μεταχείριση φορολογουμένων, ανοχή στη φοροδιαφυγή, κατάχρηση εκ των έσω γνώσεων για την αγορά τεμαχίων γης των οποίων η αξία θα ανέβαινε, σε όλα υπήρχε διαφθορά, εδώ και δεκαετίες» είπε.

Ο κ. Μιχαηλίδης έκανε εξάλλου λόγο για ευτυχή συγκυρία με την ανάληψη του πόστου του Γενικού Εισαγγελέα από τον Κώστα Κληρίδη και του Αρχηγού Αστυνομίας από τον Ζαχαρία Χρυσοστόμου, η οποία, όπως είπε, άνοιξε το δρόμο για την επιτυχή διερεύνηση αδικημάτων διαφθοράς και την απόδοση ευθυνών.

Είπε ακόμη ότι σοβαρό πρόβλημα ήταν επίσης ο ελλιπής έλεγχος. «Στην Ελεγκτική Υπηρεσία είχαμε ένα βουνό ελέγχων που δεν είχαν διεκπεραιωθεί για χρόνια. Και ας το παραδεχθούμε: Ενίοτε, η Υπηρεσία ενεργούσε ως εργαλείο συγκάλυψης αντί αποκάλυψης σκανδάλων. Θλίβομαι που το λέω, δεν μπορώ όμως να μπω σε μία λογική ασυλίας κάθε προηγούμενου αξιωματούχου, αφού αυτό είναι κάθετα εναντίον των αρχών της λογοδοσίας» είπε.

Αναφερόμενος στους παράγοντες που γεννούν τη διαφθορά, ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης είπε ότι πρώτος μεταξύ αυτών είναι το κίνητρο ή η οικονομική πίεση, φέρνοντας παράλληλα και συγκεκριμένα παραδείγματα. «Πρόσφατα βρέθηκε στο μικροσκόπιο μας πρώην κρατικός αξιωματούχος, σήμερα αφυπηρετήσας, χωρίς παιδιά, και σκεφτόμουν αν πίστευε ότι, μετά θάνατο, τα κλεψιμιά θα τα πάρει μαζί του. Μετά έμαθα ότι ήταν εθισμένος στον τζόγο» είπε.

Σε μια άλλη περίπτωση, συνέχισε, «εξετάζαμε την ύποπτη δράση προσώπου που χειριζόταν μεγάλα κονδύλια. Ξαφνικά, μας ήρθε η πληροφορία ότι έπαιρνε ναρκωτικά. Δώσαμε την πληροφορία στην ΥΚΑΝ και μετά από καιρό μας είπαν ότι οι πληροφορίες μας ήταν ορθές».

Αναφέρθηκε εξάλλου και στην υπόθεση του κτηματολογίου Λάρνακας η οποία στάληκε πρόσφατα στον Γενικό Εισαγγελέα. Σύμφωνα με τον Γενικό Ελεγκτή «οι μεν τεχνοκράτες λένε, τώρα που φάνηκε το πρόβλημα, πως απλώς έκαναν εισηγήσεις και συνεπώς δεν έχουν καμία ευθύνη. Οι δε πολιτικοί λένε πως απλώς αποδέχθηκαν τις εισηγήσεις των τεχνοκρατών και άρα ούτε αυτοί δεν έχουν καμία ευθύνη».

Το ποιος τελικά ευθύνεται θα φανεί στις έρευνες, σκεφτείτε όμως πόσο βολεύει αν ο καθένας μπορεί να κρύβεται πίσω από τον άλλο, και τελικά να μην φταίει κανείς». (ΚΥΠΕ, 4 Δεκεμβρίου)

Λάρκος Λάρκου