Το Γερμανικό βαρόμετρο.

Η δήλωση του Γερμανού Υπουργού Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Στάινμαϊερ είναι ευκαιρία για ακόμα μια αναφορά στις ευρωτουρκικές σχέσεις. Σε εκδήλωση στο Ανόβερο (5/10) για την Ημέρα «Χάννα Κρεντ» προς τιμή της εβραϊκής καταγωγής φιλόσοφου που γεννήθηκε στην πόλη αυτή, είπε ότι « η Τουρκία χρειάζεται να κάνει περαιτέρω μεταρρυθμίσεις για να μπει σε πορεία ένταξης στην ΕΕ… η Τουρκία έχει επιτύχει πολλά στον εκσυγχρονισμό της, αλλά, ίσως, όχι ακόμη αρκετά για να εγγυηθεί μια τελική απόφαση για ένταξη…η Τουρκία πρέπει να σημειώσει πρόοδο για την εγγύηση της ελευθερίας της έκφρασης και του σεβασμού στα δικαιώματα των γυναικών και των παιδιών».Στα σχόλια Στάινμαγϊερ απάντησε ο Τ. Ζαπσού, συνιδρυτής του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) και σύμβουλος του πρωθυπουργού Τ. Ερντογάν: «έχουμε ξεκινήσει μια καλή πορεία. Για την Τουρκία, η ΕΕ είναι πάντα η πιο σημαντική καθοδηγητική ένδειξη».

Ο γερμανός ΥΠΕΞ κάλεσε την Τουρκία να συνεχίσει «το μεσολαβητικό της ρόλο στις συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή», ενώ

δήλωσε ότι θα συνεχίσει να προωθείται η ενσωμάτωση περίπου τριών εκατομμυρίων πολιτών τουρκικής καταγωγής που ζουν στη Γερμανία και έκανε ειδική αναφορά στα σχέδια για τη δημιουργία ενός γερμανο-τουρκικού πανεπιστημίου στην Κωνσταντινούπολη.

Είναι σαφές ότι αυτές οι δηλώσεις αποκτούν ένα άλλο χαρακτήρα από τη στιγμή που ο Στάινμαγιερ έχει ονομαστεί από τους βαρόνους του γερμανικού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος υποψήφιος των Σοσιαλδημοκρατών για την Καγκελαρία. Οι γερμανοί σοσιαλδημοκράτες τηρούν παραδοσιακά μια πιο θετική στάση για την ενσωμάτωση της Τουρκίας στην ΕΕ, και είναι γνωστό, ότι δεν έχουν τις ίδιες απόψεις με την καγκελάριο Α. Μέρκελ. Οι δηλώσεις Στάινμαγιερ είναι ένα πιο θετικό σήμα προς την τουρκική υποψηφιότητα, σαφώς διαφορετικό από την ψυχρή στάση της Α. Μέρκελ, η οποία δεν χάνει ευκαιρία να επαναλαμβάνει τη θέση του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος για «Ειδική Σχέση» ΕΕ-Τουρκίας. Το 1999 η αλλαγή στην εξουσία στη Γερμανία (από τον Χ/Δ καγκελάριο Χ. Κόλ στον Σ/Δ Γ. Σρέτερ), οδήγησε σε σοβαρές αλλαγές στις ευρωτουρκικές σχέσεις. Ο Χ. Κόλ αρνήθηκε στην Τουρκία την χορήγηση καθεστώτος υποψήφιας χώρας (Ιούνιος, 1999), ενώ ο Γ. Σρέτερ έξι μήνες μετά συναίνεσε για το αντίθετο (Σύνοδος Κορυφής στο Ελσίνκι, Δεκέμβριος, 1999). Η Γερμανία παραμένει βαρόμετρο στις ευρωτουρκικές σχέσεις, αν και ο γαλλογερμανικός άξονας εξακολουθεί να είναι σημαντικός σε κάθε περίπτωση. Γερμανία και Γαλλία υπό τη σημερινή τους ηγεσία συμφωνούν σε μελλοντική «Ειδική Σχέση» ΕΕ-Τουρκίας. Αυτό το σενάριο μπορεί να διαφοροποιηθεί εάν οι γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες νικήσουν στις επόμενες εκλογές; Είναι πολύ δύσκολο να γίνει από τώρα κάποια πρόβλεψη, ούτε είναι βέβαιον ότι το κόμμα αυτό εμμένει πλήρως στην παλαιά του θέση. Οι τούρκοι ψηφοφόροι στη Γερμανία κατά πλειοψηφία προτιμούν τους Σοσιαλδημοκράτες. Ωστόσο, η ΕΕ των 27 δεν είναι ίδια με εκείνη των 15, ούτε ο άξονας Σρέτερ-Σιράκ μπορεί να αναστηθεί. Το σκηνικό είναι θολό και μόνο ο χρόνος μπορεί να αποσαφηνίσει τις πραγματικές διαθέσεις εκείνων που σύντομα θα κληθούν να πρωταγωνιστήσουν σε ένα ακόμα επεισόδιο στο ευρωτουρκικό ταγκό…