Το Κυπριακό πρόβλημα σήμερα, προκλήσεις, ευθύνες. προοπτικές.
Η σημερινή μας εκδήλωση έχει έναν ιδιαίτερο συμβολισμό: συμπίπτει με την επίσκεψη του προέδρου της Επιτροπής Χ. Μ. Μπαρόσο στην Κύπρο. Θεωρώ ωφέλιμη για την Κύπρο την επίσκεψη στη Λευκωσία και εκτιμώ ότι οι συναντήσεις που θα έχει στη Λευκωσία δίνουν την ευκαιρία στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να προωθήσει την ισχυρή παρουσία της ΕΕ στις συνομιλίες για την επίλυση του κυπριακού.
Όσοι είχαν την ιστορική πρωτοβουλία για να προχωρήσει η ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ πίστευαν βαθιά ότι μπορεί να γίνει ο καταλύτης της λύσης. Πίστευαν ότι μπορούμε να παίξουμε σε άλλο πολιτικό γήπεδο, στο οποίο έχουμε περισσότερα πλεονεκτήματα. Έτσι σχηματίστηκε η πολιτική Κρανιδιώτη το 1988, το 1995 και το 1999, αυτή που έδωσε τη μεγάλη πολιτική νίκη της ένταξης στην ΕΕ. Η Κύπρος με την άσκηση της διπλωματίας των διασυνδέσεων να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την επίλυση του κυπριακού. Στις 3 Οκτωβρίου 2005 η ιστορία μας κτύπησε την πόρτα καθώς η Τουρκία ζητούσε από τους 27 να αρχίσει ενταξιακές συνομιλίες. Η Κύπρος έδωσε θετική της ψήφο με αντάλλαγμα το Πρωτόκολλο της Άγκυρας, δηλαδή έδωσε την ψήφο της έναντι πινακίου φακής! Αντί να
διασυνδέσει το αίτημα της κατοχικής δύναμης με την επίλυση του κυπριακού, με την εποπτεία της ΕΕ, προτίμησε το Πρωτόκολλο. Το χαρτί της
ομοφωνίας υπάρχει στην αρχή και στο τέλος των ενταξιακών. Η κατοχική δύναμη άρχισε ενταξιακές και η Κύπρος αναμένει ακόμα να ανοίξουν κάποια τουρκικά λιμάνια για κάποια κυπριακά πλοία, κάτι που, ως γνωστόν, ίσχυε μέχρι το 1985…
Το αναφέρω αυτό όχι για να πάμε στο χθες αλλά ως παράδειγμα προς αποφυγή στο μέλλον, ως ένα δείγμα πολιτικής που αφορά το σήμερα. Η Κύπρος ως κράτος-μέλος της ΕΕ μπορεί να υπερασπιστεί τα εθνικά μας συμφέροντα με περισσότερη αυτοπεποίθηση γιατί η ΕΕ διαθέτει την πολιτική και οικονομική δυνατότητα για να αντιμετωπίσουμε κρίσιμης σημασίας πτυχές του κυπριακού όπως:
η ασφάλεια, οι εγγυήσεις εφαρμογής της λύσης, η αλλαγή στις συνθήκες του 1960, η οικονομία, προγράμματα ανασυγκρότησης και στεγαστικής πολιτικής, προγράμματα από τα περιφερειακά ταμεία και τα ταμεία συνοχής, συμμετοχή αστυνομικών ή και στρατιωτικών δυνάμεων στην μεταβατική περίοδο εφαρμογής της λύσης κλπ.
Σήμερα ο σχηματισμός της «Ομάδας Μπαρόσο» για το κυπριακό στις Βρυξέλλες είναι ένα θετικό βήμα, αλλά απουσιάζει η ενεργητική παρουσία της ΕΕ στις συνομιλίες στη Λευκωσία με το δικό της πολιτικό προσωπικό (αντιπρόσωπο, εμπειρογνώμονες).
Η τουρκική υποψηφιότητα δεν λειτουργεί αυτόματα ως μοχλός πίεσης για την επίλυση. Προέχει ο σχεδιασμός, η κινητοποίηση, οι συμμαχίες για το πότε, το πώς και με ποια στόχευση μπορεί να αξιοποιηθεί. Εκτιμώ ότι ενόψει της αξιολόγησης της τουρκικής υποψηφιότητας το προσεχές Φθινόπωρο, επιβάλλεται η διαμόρφωση ενός πολιτικού σχεδίου που να θέτει την ουσία του κυπριακού (εισβολή-κατοχή-επίλυση) στο σκληρό πυρήνα της ευρωτουρκικής σχέσης και πάνω σε αυτό το σημείο να κριθεί η τουρκική υποψηφιότητα. Ένα τέτοιο σχέδιο μπορεί να ενισχύσει αποτελεσματικά τον αγώνα για την επίλυση του κυπριακού και να προσφέρει στήριξη στις σημερινές διακοινοτικές συνομιλίες.
Οι δύο ηγέτες, ο Δ. Χριστόφιας και ο Μ. Ταλάτ επεξεργάζονται όλους τους φακέλους και είναι έτοιμοι για έναν τελικό γύρο διαπραγμάτευσης που θα διαρκέσει έξι με οκτώ μήνες. Ο ιστορικός συμβιβασμός της δικοινοτικής-διζωνικής ομοσπονδίας , όπως περιγράφεται από τα ψηφίσματα του ΟΗΕ, μαζί με την αξιοποίηση της ΕΕ ως καταλύτη της λύσης, υπόσχονται περισσότερα.
Όσοι ενδιαφέρονται για την αλλαγή σελίδας θεωρώ ότι είναι σημαντικό να δώσουν την υποστήριξή τους στην προσπάθεια που καταβάλλει ο πρόεδρος Δ. Χριστόφιας. Η προσπάθεια είναι πλήρης και αξίζει υποστήριξης από κάθε προοδευτικό πολίτη. Σε κάθε περίπτωση το κυπριακό θέλει διαχείριση από πολιτικούς με υψηλό αίσθημα ευθύνης, με ορθολογική ανάλυση των συσχετισμών δύναμης, με αυτοπεποίθηση, με διορατικότητα, με θέληση για την ελεύθερη και ενωμένη Κύπρο.
Λάρκος Λάρκου, πρόεδρος ΟΠΕΚ
ΟΜΙΛΙΑ: ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΣΗΜΕΡΑ. ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ, ΕΥΘΥΝΕΣ, ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ
ΟΠΕΚ, ΛΕΜΕΣΟΣ, 24 Ιουνίου 2009