Το πραγματικό μήνυμα της TOTAL
Η απόφαση της γαλλικής εταιρείας TOTAL να τερματίσει τις προσπάθειές για έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ, προκάλεσε, όπως ήταν φυσικό, απορίες και σχόλια. Άλλοι προσπάθησαν να βρουν εξηγήσεις συνωμοτικού χαρακτήρα, άλλοι προσπάθησαν να υποβαθμίσουν τη σημασίας της απόφασης, και, πολύ λιγότεροι είδαν τις εξελίξεις με ρεαλιστικό φακό.
Στη δική μου ανάλυση αυτό που μετρά είναι να ερμηνεύουμε τις εξελίξεις χωρίς παρωπίδες, ή προκατασκευασμένες «θέσεις». Σήμερα τα στοιχεία λένε ότι η διαδικασία των ερευνών θα καθυστερήσει περισσότερο χρόνο, το απρόβλεπτο είναι πάντα μέσα στο παιχνίδι, και οι δυσκολίες επίσης. Σε κάθε περίπτωση, οι ειδικοί που κατευθύνουν τις εταιρείες και τις έρευνες γνωρίζουν το τεχνικό κομμάτι της υπόθεσης.
Η γενικότερη προσπάθεια της Κύπρου στο χώρο Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της, διαθέτει πολιτική διάσταση και αυτό συνδέεται με τη γενικότερη κατάσταση που συνδέεται με τα γεωπολιτικά συμφέροντα και ισορροπίες στην περιοχή όπως συμβαίνει σε διάφορες περιοχές του πλανήτη -πιο μακρινή η αντιπαράθεση Κίνας-Ιαπωνίας για ένα σύμπλεγμα νησιών στη Νότια Σινική Θάλασσα ή η υπόθεση που συνδέεται με την υφαλοκρηπίδα στη θάλασσα του Αιγαίου ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία.
Η Τουρκία επέτεινε την άσκηση πίεσης στη Λευκωσία με την έκδοση Navtex για δύο φορές και την αποστολή Barbaros για σεισμικές έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ. Επιδίωξη της Άγκυρας είναι, είτε να διασφαλίσει κάτι παραπάνω από πολιτικές δεσμεύσεις σε σχέση με τη συμμετοχή των τ/κ στην υπό εξέλιξη διαδικασία γύρω από το φυσικό αέριο, είτε να δημιουργήσει ερωτηματικά και αβεβαιότητες σε εταιρείες που έχουν αποφασίσει να συνεργαστούν με την κυπριακή Κυβέρνηση ή θα σκεφθούν κάτι ανάλογο στο μέλλον.
Είναι κάτι που συνήθως αγνοούμε ότι πίσω από κάθε κίνηση ή εξέλιξη βρίσκονται ισχυρές αποφάσεις κολοσσών της παγκόσμιας βιομηχανίας εξόρυξης φυσικου αερίου. Κάθε εταιρεία επενδύσει τεράστια ποσά, κάθε εταιρεία δανείζεται αυτά τα ποσά από τράπεζες και σε περίπτωση που τα πράγματα δεν λειτουργούν ομαλά τότε μελετούν τα επόμενα τους βήματα με περισσότερη προσοχή ή και διστακτικότητα. Η μείωση της τιμής του πετρελαίου στο περίπου 50%, αναμφίβολα είναι μια εξέλιξη που καμμία εταιρεία μεγάλου ή μικρού μεγέθους δεν μπορεί να αγνοήσει επειδή η Κύπρος έχει προχωρήσει σε αδειοδοτήσεις σε καθορισμένες θαλάσσιες ζώνες!
Στην περίπτωση της Κύπρου η πλήρης ομαλότητα στην κυπριακή ΑΟΖ διαφαλίζεται με αποφασιστικά βήματα προς την κατεύθυνση επίλυσης του κυπριακού και ελευθερώνει τα χέρια της Λευκωσίας να κινηθεί με άλλη ταχύτητα. Στην άλλη περίπτωση, κατά την οποία το κυπριακό θα παραμένει στην παρούσα κατάσταση πραγμάτων, είναι προφανές ότι θα εξελίσσεται σε πιο αργούς ρυθμούς, με περιπλοκές και με βήματα άλλοτε μπροστά –Noble- και άλλοτε με βήματα πίσω -Total. Είναι στη δική μας δυνατότητα να κάνουμε τις σωστές εκτιμήσεις και να πάρουμε τις σωστές αποφάσεις.
Είναι μια παλιά κυπριακή συνήθεια όταν αντιμετωπίσουμε κάποιες αρνητικές ειδήσεις, να σπεύδουμε να τις υποβαθμίσουμε μπροστά στο εσωτερικό μας ακροατήριο. Είτε με αβάσιμες εκτιμήσεις, είτε με προβολή ενός νέου ευσεβούς πόθου, διαστρεβλώνουμε τα πράγματα επειδή δεν συμφωνούν με τις αρχικές μας εκτιμήσεις! Έτσι συσκοτίζουμε τα πράγματα, μικρά και ασήμαντα συμφέροντα επικρατούν πάνω στα μείζονα, και ο μόνος που ζημιώνει είναι η προσπάθεια της Κύπρου να βγει από τα σημερινά αδιέξοδα. Στις 3 Ιανουαρίου υποστήριζα «ένα μεγάλο σχέδιο που θα πείσει την πλειοψηφία των πολιτών πάνω στην κατεύθυνση «επίλυση του κυπριακού ίσον έξοδος από την οικονομική κρίση, επίλυση ίσον αξιοποίηση του φυσικού αερίου το συντομότερο δυνατό σε συνθήκες ασφαλείας». Η απόφαση της TOTAL ενισχύει την πιο πάνω εκτίμηση γιατί αποδεικνύει, για άλλη μια φορά, ότι τα τρία μεγάλα κεφάλαια (κυπριακό, κρίση, φυσικό αέριο) διασυνδέονται, και η «ναυαυρχίδα» για να πάμε από την παρακμή στην ανατροπή βρίσκεται στην επίλυση του κυπριακού.
Η ένταξη της Κύπρου στη ζώνη της σταθερότητας είναι το κλειδί για την αλλαγή πορείας. Η ένταξη στην ΕΕ υπήρξε το μεγάλο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά όχι το πλήρες. Συμμετοχή στην ΕΕ με λυμένο του κυπριακό σημαίνει την πλήρη συμμετοχή μας στο σύστημα ασφάλειας και ανάπτυξης που διαμορφώνει η ιδιότητα του μέλους. Το δίκτυο ασφαλείας οικοδομείται με τη δραστήρια συμμετοχή μας στην Ε.Ε., με τη δημιουργία νέων συμμαχιών, με τους χειρισμούς και την παρουσία μας, με δίκτυα ανάπτυξης συμφερόντων μέσα στην Ε.Ε. (οικονομικά, πολιτικά, αμυντικά, πολιτιστικά, δράσεις που να προωθούν κοινά ευρωπαϊκά συμφέροντα).
Με τις δικές μας πρωτοβουλίες και τη συνεπή πολιτική δράση να θέσουμε το κυπριακό στις προτεραιότητες της διεθνούς και ευρωπαϊκής πολιτικής ατζέντας. Είναι δική μας ευθύνη να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες προϋποθέσεις για μια κοινή πρωτοβουλία ΟΗΕ-ΕΕ για την επίλυση του κυπριακού. Οι πρωτοβουλίες για την επίλυση του κυπριακού πρέπει να έχουν έντονη την κυπριακή σφραγίδα γιατί η λύση πρέπει να είναι έργο της δικής μας πολιτικής σοφίας -έργο που να αντλεί διδάγματα από τις ιστορικές περιπέτειες του λαού μας και κυρίως να βλέπει μπροστά με την οικοδόμηση ενός νέου κυπριακού μέλλοντος μέσα στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Η ΕΕ μπορεί να είναι ο καταλύτης της λύσης μόνο εάν εμείς δημιουργήσουμε το κατάλληλο πλαίσιο που θα οδηγεί στις κατάλληλες εξελίξεις.