Εκλογές με φόντο το 2023

Οι δημοτικές εκλογές στην Τουρκία στις 31 Μαρτίου κατέγραψαν μια σειρά από ειδήσεις με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Όπως συμβαίνει με κάθε εκλογική αναμέτρηση, προέχουν οι αριθμοί και τα κομματικά ποσοστά:

Α. Το Κόμμα Ανάπτυξης/Δικαιοσύνης (ΚΑΔ)στο 44.33%, το Ρεπουπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (ΡΛΚ) στο 30.12%, το Καλόν Κόμμα στο 7.45%, το Κόμμα της Εθνικιστικής Δράσης (ΚΕΔ) στο 7.31% και το φιλοκουρδικό Δημοκρατικό Λαϊκο Κόμμα ( ΔΛΚ) στο 4.25%. Οι αριθμοί λένε ότι η πολιτική ηγεμονία του ΚΑΔ συνεχίζεται. Είναι 15% μπροστά από το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, το ΡΛΚ. Σε σχέση με τις ευρύτερες δυνητικές συμμαχίες η «Εθνική Συμμαχία» (ΚΑΔ-ΚΕΔ) με 51.64% και ο συνασπισμός της «Λαϊκής Συμμαχίας» ανάμεσα στο ΡΛΚ και στο «Καλόν Κόμμα» βρίσκεται στο 37.57%.

Β. Ενδιαφέρον έχουν οι επιδόσεις των κομμάτων στα μεγάλα αστικά κέντρα με επίκεντρο την Κ/πολη, την Άγκυρα και την Σμύρνη. Έτσι στην Κ/πολη ο Ε. Ιμάμογλου του ΡΛΚ έλαβε 48.55%, ενώ ο Μ. Γιλντιρίμ του ΚΑΔ 48.55. Στην Άγκυρα νίκησε Μ. Γιαβάς του ΡΛΚ 50.93%, ενώ ο Μ. Οζχαζεκί του ΚΑΔ έμεινε στο 47.12%. Στη Σμύρνη, παραδοσιακό προπύργιο του ΡΛΚ ο υποψήφιός του Μ. Σογιέρ έλαβε 58.1 %, ενώ ο Ν. Ζεϊμπεκί του ΚΑΔ 38.7%. Το ΚΑΔ έχασε τους δήμους της Κ/πολης και της Άγκυρας. Οι μεγάλες πόλεις πάντα ελκύουν εντυπώσεις, και αυτές δεν ήταν με το μέρος του ΚΑΔ. Το ΡΛΚ κέρδισε τους δύο μεγάλους δήμους, χωρίς ωστόσο, να πείσει για τη διαχειριστική του ικανότητα.

Γ. Οι εντυπώσεις συχνά περιέχουν ουσία και αυτό το γεγονός εκδηλώθηκε στα μεγάλα αστικά κέντρα: οι κυρώσεις που επέβαλε η διοίκηση Τραμπ στην Τουρκία (περιπέτεια με τον πάστορα Α. Μπράνσον) επηρέασαν το βιοτικό επίπεδο πολλών τούρκων. Το γεγονός αυτό με τη σειρά του προκάλεσε πληθωριστικές πιέσεις, άνοδο των τιμών, αισχροκέρδεια. Η κυβέρνηση στην Τουρκία έδειξε το δρόμο της μείωσης των τιμών μέσα από την ανάπτυξη των δημοτικών αγορών, αλλά αυτό δεν ήταν αρκετό για να αντιμετωπιστεί το εύρος των ανατιμήσεων. Συνεπώς, η κυβέρνηση Ερτογάν πλήρωσε ένα τίμημα από τις επιπτώσεις της «ανάπτυξης με το άλογο» που σημειώνει η τουρκική οικονομία. Ο διορισμός του γαμπρού του Ερτογάν στο τιμόνι της τουρκικής οικονομίας εξακολουθεί να είναι μη πειστικός για τις αγορές, όπως δείχνουν τα αναπτυξιακά στοιχεία που προκύπτουν από την σύγκριση Αλί Μπαμπτζιάν- Μ. Αλμπαϊράκ. Συνοπτικά: χάθηκαν εντυπώσεις για το ΚΑΔ, αλλά η ηγεμονία του παραμένει. Τα χρόνια έως την επόμενη εκλογική αναμέτρηση, το 2023, ανήκουν στο ΚΑΔ, και σε αυτό το διάστημα, μεταξύ άλλων, θα ετοιμαστούν οι εκδηλώσεις για τα 100 χρόνια της τουρκικής ανεξαρτησίας, που πιθανώς να συμπέσουν με την ανακοίνωση της απόφασης του Τ. Ερτογάν για αποχώρησή του από την πολιτική σκηνή.

Δ. Η κεντρική φορά των πραγμάτων στην Τουρκία συντηρείται. Πρώτο, γιατί για περίπου 20 χρόνια, το ΚΑΔ εκφράζει με τον πιο οργανωμένο και αποτελεσματικό τρόπο την τουρκική εκδοχή της σουννίτικης ισλαμοδημοκρατίας. Δεύτερο, γιατί ο ηγέτης του ΡΛΚ Χ. Κιλινστάρογλου είναι λίγος, και προφανώς δεν είναι σε θέση να αλλάξει τους συσχετισμούς, (έχασε ήδη 15 φορές από τον Τ. Ερτογάν), και παρ’ όλα αυτά θέλει να παραμείνει στη θέση του, αποτελώντας, έτσι ένα εξαιρετικό «δώρο» στην κυριαρχία Ερτογάν. Τρίτο, οι κούρδοι στήριξαν σε μεγάλο βαθμό το ΚΑΔ, γεγονός που δεν άφησε να περάσει απαρατήρητο ο Τ. Ερτογάν, ο οποίος τους ευχαρίστησε δημόσια για τη στήριξη που έδωσαν στους υποψήφιους του κόμματός του…

Ε. Η κάλυψη των ειδήσεων που συνδέονται με την Τουρκία σε αρκετά ελληνικά και ε/κ μέσα ενημέρωσης, δεν διέπεται από δημοσιογραφικούς κανόνες. Αν ο Τ. Ερτογάν μεγαλώνει την επιρροή του τότε γίνεται «σουλτάνος», αν υποχωρεί η δύναμή του τότε αμέσως «καταρρεέει». Κατά κανόνα, λείπει η ψύχραιμη, η σφαιρική θεώρηση των εξελίξεων στην πολιτική ζωή της Τουρκίας. Στην Κύπρο οι ειδήσεις διαθέτουν ακόμα μια παράμετρο: οι δυνάμεις που δεν θέλουν λύση στο κυπριακό, τραβούν κάθε είδηση που έρχεται από την Τουρκία ως να είναι στην κλίνη του Προκρούστη, φτάνει να υπηρετεί τον μείζονα στόχο- την ώθηση της κοινής γνώμης στη διατήρηση του υπάρχονος status quo. Αν θα διεξαχθούν εκλογές, τότε δεν γίνεται τίποτε. Αν υποχωρεί η δύναμη του ο Ερτογάν, τότε δεν θα κάνει παραχωρήσεις. Αν μεγαλώσει η δύναμή του, τότε θα γίνει αλαζονικός κλπ. Αυτές οι αναλύσεις δεν βοηθούν να κατανοήσουμε το πώς εξελίσσεται η πολιτική κατάσταση στην Τουρκία, καθ’ ότι δέσμιοι της προχειρότητας, δεν μπορούμε να δούμε το μακροπρόθεσμο συμφέρον της νήσου.

Λάρκος Λάρκου