Η Μεσόγειος κινείται…
Η «Διαδικασία της Βαρκελώνης-Ένωση για τη Μεσόγειο» λαμβάνει σάρκα και οστά στο Παρίσι στις 13 Ιουλίου 2008. Το σχέδιο Σαρκοζί για ένα οργανισμό που θα συνδέσει τις χώρες που βρέχονται από τη Μεσόγειο θάλασσα υλοποιείται εν μέρει. Αρχικά συνάντησε τις ισχυρές ενστάσεις της Γερμανίας. Η καγκελάριος Α. Μέρκελ θεώρησε ότι αυτό συνιστούσε «αποδόμηση» της μεσογειακής πολιτικής της ΕΕ, μια αχρείαστη «ένωση» που θα υπονόμευε τη ίδια την υπόσταση ΕΕ. Ο γάλλος πρόεδρος αποδέχθηκε τις επιφυλάξεις της Γερμανίας και αφομοίωσε την ιδέα η «Ένωση για τη Μεσόγειο» να αποτελεί συνέχεια της –υπό την ΕΕ- «Διαδικασίας της Βαρκελώνης» η οποία από το 1995 έφερε πιο κοντά τις μεσογειακές ευρωπαϊκές χώρες με τις τρίτες χώρες που ανήκουν στη μεσογειακή λεκάνη. Η αλλαγή στη γαλλική στάση βοήθησε ώστε η θεσμική ΕΕ (Επιτροπή, Ευρωκοινοβούλιο) να εγκρίνει το τελικό σχέδιο αφού συνιστά πλέον ένα «παράπλευρο» ευρωπαϊκό σχέδιο και όχι μια άλλη διαδικασία που συγκρούεται με τους ευρωπαϊκούς σχεδιασμούς για τη Μεσογειο.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βλέπει θετικά προγράμματα τα οποία θα μπορέσουν να «προωθήσουν την ανάπτυξη, την απασχόληση, τη συνοχή, και τη βιωσιμότητα της Μεσογείου». Γι΄αυτό το λόγο η κυρίαρχη τάση είναι όπως μέσω της νέας προσπάθειας προωθηθούν προγράμματα γύρω από πρακτικές λύσεις όπως η απορρύπανση της λεκάνης της Μεσογείου και η συνεργασία των κρατών στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, όπως είναι οι δασικές καταστροφές και οι συνέπειες από την αλλαγή του κλίματος στον πλανήτη.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις που παρουσιάζει το ΚΥΠΕ, σε τριάντα χρόνια από σήμερα η βροχόπτωση στη Μεσόγειο θα μειωθεί κατά 40%, ενώ την ίδια ώρα η μέση θερμοκρασία θα αυξηθεί κατά 2-3 βαθμούς κελσίου. Ως εκ τούτου επιβάλλεται η συνεργασία μεταξύ των χωρών σε περιόδους ανομβρίας. Αλλες προτάσεις αφορούν τομείς όπως είναι η αναβάθμιση των λιμενικών και άλλων υποδομών και τα ενεργειακά δίκτυα. Σε ό,τι αφορά την πολιτική προστασία, η σκέψη είναι να δημιουργηθεί ένα ειδικό κέντρο, στο οποίο θα υπάρχει συντονισμός και αλληλοβοήθεια μεταξύ των χωρών της Μεσογείου όταν αντιμετωπίζουν φυσικές καταστροφές.
Η πρώτη ανάγνωση των συμμετοχών στη Σύνοδο της 13ης Ιουλίου είναι ενδιαφέρουσα: όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, η Επιτροπή, τα μέλη και οι παρατηρητές της Διαδικασίας της Βαρκελώνης όπως είναι η Μαυριτανία το Μαρόκο, η Αλγερία, η Τυνησία, η Λιβύη, η Αίγυπτος, η Ιορδανία, η Παλαιστινιακή Αρχή, το Ισραήλ, ο Λίβανος, η Συρία, η Τουρκία, η Αλβανία, και άλλες ευρωπαϊκές χώρες που βρέχονται από την Μεσόγειο όπως είναι η Κροατία, η Βοσνία Ερζεγοβίνη, το Μαυροβούνιο και το Μονακό.
Η σλοβενική προεδρία της ΕΕ στις 9 και 10 Ιουνίου οργανώνει συνάντηση της ΕΕ με τις αραβικές χώρες που θα συμμετέχουν στην «Ένωση για τη Μεσόγειο». Το νέο σχήμα θα έχει συνόδους κορυφής κάθε δύο χρόνια και θα λειτουργεί στη βάση της συμπροεδρίας. Το ένα μέρος θα το αποτελεί η ΕΕ και το άλλο μια τρίτη χώρα της Μεσογείου. Από την πλευρά της ΕΕ την προεδρία θα έχουν ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (μόλις εγκριθεί η Συνθήκη της Λισσαβόνας) και ο πρόεδρος της Επιτροπής. Στις 5 Ιουνίου 2008 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με ψήφισμά του υποστήριξε τη «μετεξέλιξη» της Διαδικασίας της Βαρκελώνης σε «Ένωση για τη Μεσόγειο» επειδή «με την πρωτοβουλία αυτή θα δοθεί νέα πολιτική και πρακτική ώθηση στις πολυμερείς σχέσεις της ΕΕ με τους εταίρους της στη Μεσόγειο».
Επιπλέον, οι ευρωβουλευτές εκφράζουν ενδιαφέρον για τις δυνατότητες παραγωγής ηλιακής θερμικής ηλεκτρικής ενέργειας υψηλής εντάσεως στην έρημο της Βορείου Αφρικής και συστήνουν να δοθεί προτεραιότητα στην εξέταση του θέματος αυτού κατά τις πρώτες συνεδριάσεις της «Ενωσης για τη Μεσόγειο». Υποστηρίζουν επίσης άλλα σχέδια, όπως η αφαλάτωση του ύδατος προκειμένου να διευκολυνθεί η πρόσβαση σε πόσιμο νερό. Το ευρωκοινοβούλιο βλέπει θετικά τη «δημιουργία Ευρωμεσογειακής Τράπεζας Επενδύσεων και Ανάπτυξης, ικανής να προσελκύσει τις άμεσες εξωτερικές επενδύσεις που λείπουν στην ευρωμεσογειακή περιοχή» και εκτιμά ότι «η συμμετοχή των κρατών του Κόλπου, ως πρώτων επενδυτών της περιοχής θα μπορούσε να συμβάλει στην υλοποίηση του στόχου αυτού» (ΚΥΠΕ, 5/6/08).