Δέκα σημειώσεις για τον Ερτογάν
Οι δημοτικές εκλογές στην Τουρκία στις 30 Μαρτίου έδειξαν ότι ο Τ. Ερτογάν παραμένει στο τιμόνι των εξελίξεων. Τα αποτελέσματα μπορεί να κριθούν πάνω σε δέκα σημειώσεις:
1. Η οικονομία καθορίζει τη βάση της εκλογικής συμπεριφοράς. Η ανάπτυξη και η πρόοδος στην εποχή του ΑΚΠ πιστώνεται σταθερά στον Τ. Ερτογάν. Σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών A&G Research Company «πάνω από το 80% των ψηφοφόρων του ΑΚΠ δήλωσαν ότι το ψηφίζουν γιατί είναι ευχαριστημένοι από τους υπηρεσίες από την κυβέρνηση και τα δημαρχεία» (Χουρριέτ, 2/4).
2. Στην ίδια έρευνα το 75% των ψηφοφόρων του ΑΚΠ δήλωσαν «μη επηρεασμένοι από τους ισχυρισμούς για διαφθορά» και το 20% δήλωσε ότι εξαιτίας των ισχυρισμών «δυνάμωσε η αλληλεγγύη του με το κόμμα». Η μάχη του ΑΚΠ με τον Γκιουλέν στο πολιτικό επίπεδο έχει κριθεί. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης θα έχει περισσότερες αρμοδιότητες στη ρύθμιση πραγμάτων που συνδέονται με το καθεστώς των ιδρυμάτων Γκιουλέν.
3. Η τουρκική οικονομία έχει πληγεί εξαιτίας του εσωτερικού κλίματος, η τουρκική λίρα έχασε δύναμη και κύρος. Προφανώς αυτό θα επιχειρήσει να αλλάξει ο Αλί Μπαμπατζιάν, με στόχο να δώσει νέα δύναμη στην αναπτυξιακή πολιτική της χώρας του.
4. Η επόμενη ημέρα των δημοτικών δίνει τη δυνατότητα στο ΑΚΠ να αλλάξει προσέγγιση σε θέματα που οδηγούν προς τα πίσω και που το έχουν φέρει σε αντιπαράθεση με την ΕΕ όπως αλλαγές στο χώρο της θεσμικής δράσης των ΜΜΕ, όπως η ελεύθερη λειτουργία του twitter και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και μια πιθανή νέα «συνεννόηση» με το επιχειρηματικό κατεστημένο-κυρίως το TUSIAD.
5. Η αντιπολίτευση του ΡΛΚ επένδυσε στην κατά μέτωπο επίθεση και στην προσωπική φθορά του Ερτογάν. Έχασε. Δεν έχει να πει κάτι καινούριο, δεν εκτίμησε σωστά την κατάσταση και επέμενε σε μια εκλογική στρατηγική ακραίας πόλωσης- στην ουσία έπαιξε στο γήπεδο που ήθελε ο Ερτογάν. Ο Κ. Κιλινζτάρογλου είναι πρόεδρος της ήττας και σύντομα θα αμφισβητηθεί. Μπορεί ο Σαριγκιούλ; Επικοινωνιακά εμφανίζεται πιο ελκυστικός αλλά δεν έχει ρίζες στο παλαιό κατεστημένο του ΡΛΚ.
6. Τα στοιχεία λένε «Ερτογάν στην Προεδρία» τον προσεχή Αύγουστο, είτε από τον πρώτο, είτε από το δεύτερο γύρο. Οι αριθμοί βγαίνουν και η δήλωσή του στις 31 Μαρτίου ότι «θα υπηρετήσω από όποιο πόστο είναι η θέληση του λαού» δείχνει τη φορά των πραγμάτων
7. Μπορεί το ΑΚΠ να αξιοποιήσει το κλίμα και να φέρει τις βουλευτικές εκλογές από το 2015 εφέτος; Είναι το πιθανότερο σενάριο καθώς η δυναμική το ευνοεί.
8 Τι μπορεί να αλλάξει στην εξωτερική πολιτική; Ίσως, περισσότερη επικοινωνία και λιγότερη καχυποψία στις σχέσεις με την ΕΕ. Ακόμα πιο ισχυρή δυνατότητα στον Α. Νταβούτογλου να υλοποιήσει τις δικές του προτεραιότητες -σταθερά κατά Άσσαντ και Σίσι, ένταξη της σχέσης με το Ισραήλ σε καλύτερη «βάρκα» με εξομάλυνση των διπλωματικών σχέσεων με Τελ-Αβίβ, διστακτικά ανοίγματα στους κούρδους στο εσωτερικό και πιο σημαντικά με εκείνους στο Β. Ιράκ-αγωγός φυσικού αερίου Κιρκούκ-Τσεϊχάν.
9 Αναζήτηση μιας «βαθύτερης» ενδοσκόπησης στις σχέσεις Νταβούτογλου με τον τ/κ ηγέτη Ν. Έρογλου και τον Μ. Α. Ταλάτ καθώς οι συζητήσεις για το κυπριακό θα μπαίνουν σε πιο βαθιά νερά μέσα στο 2014 και η ψηφοφορία για νέο τ/κ ηγέτη θα πλησιάζει -ένας χρόνος από σήμερα. Η Αθήνα έχει μπροστά της μια καλή ευκαιρία να αναζωογονήσει το διάλογο με στόχο την παραπομπή του ζητήματος της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου στη Χάγη με βάση την κατ’ αρχήν συμφωνία ανάμεσα στις δύο χώρες το 2003.
10 Εν κατακλείδι οι τούρκοι ψηφοφόροι ψήφισαν σταθερότητα και ανάπτυξη-έδειξαν «επιείκεια» απέναντι στις αδύνατες πλευρές του ΑΚΠ γιατί η οικονομία καθόρισε τη βάση των αποφάσεών τους καθώς οι άλλοι σχηματισμοί παραμένουν κόμματα καταγγελίας. Η κάλπη έδειξε το, για πολλούς τούρκους, «μυστικό» Ερτογάν: ακόμα και αν διαφωνούν μαζί του, τον ψηφίζουν γιατί «αυτός εννοεί αυτά που λέει», απορρίπτουν τις κυβερνήσεις συνεργασίας και ζητούν σταθερότητα σε τουρκική εκδοχή.