Το εκκρεμές της «λαμπρής» απομόνωσης
Ξεχωριστά θέματα, που όμως το ένα κτυπά πάνω στο άλλο και δείχνουν πως Λευκωσία και Αθήνα αντιγράφουν η μια την άλλη στο δρόμο της «λαμπρής» απομόνωσης. Έτσι, ο Ν. Αναστασιάδης ακύρωσε συνάντησή του με τον αρχιεπίσκοπο Αμερικής Ελπιδοφόρο στις 22/9, ο ίδιος που συνάντησε τον Μ. Τσαβούσογλου στον Κραν Μοντάνα και του πρότεινε λύση από «δύο κράτη»! Η ακύρωση βασίστηκε στο γεγονός ότι ο Ελπιδοφόρος έλαβε μέρος στα εγκαίνια του «Σπιτιού της Τουρκίας» στη Νέα Υόρκη τα οποία τέλεσε ο ΓΓ του ΟΗΕ. Για την ακύρωση επικαλέστηκε ένα ψέμα- «βεβαρημένο πρόγραμμα»! Διέρρευσε τη φράση: «Δεν μπορώ να τον συναντήσω όταν μια μέρα πριν ήταν σε φιέστα με τον επικεφαλής των κατοχικών δυνάμεων». Ενώ, όταν απέρριπτε την πρόταση Ακιντζί για να γίνει το Πλαίσιο Γκουτέρες «στρατηγική συμφωνία για την επίλυση», προφανώς αυτό ήταν στα πλαίσια του αντικατοχικού αγώνα!
Οι αποφάσεις συνδέονται με τις περιστάσεις, τις συνθήκες, τις «αποχρώσεις» που τις συνοδεύουν. Αν δεν μιλάς με αυτούς που έχεις τα προβλήματα με ποιους θα μιλάς; Αν δεν αξιοποιείς κάθε βήμα για να θέσεις ένα ζήτημα, να πετύχεις ένα στόχο, γιατί είσαι στη δημόσια σφαίρα; Όλοι γνωρίζουν τις ιδιαιτερότητες μέσα στις οποίες λειτουργεί το Πατριαρχείο στην Κ/πολη. Αρνήθηκαν τη συνάντηση, αυτοί που δεν θέλουν να αλλάξει κάτι στο κυπριακό, αυτοί που προσποιούνται ότι διαφωνούν με τον Τατάρ! Ασκούν πίεση μέσα από τους χαρακτηρισμούς. Είναι ηλίου φαεινότερον ότι ντύνουν την κρυφή ατζέντα τους με κορόνες για να πάρουν πόντους μέσα από την πολιτική της περιχαράκωσης: μόνοι, στο καβούκι μας, με εξαγωγή μιζέριας, καταγγελίας και υποκρισίας!
Ο Ελπιδοφόρος έγραψε στο Twitter κάτι που θα έπρεπε να ήταν ειδικός κωδικός ευαισθησίας για κάθε ε/κ ηγεσία: «Όπως πάντα, επιμένω στη σημασία του Οικουμενικού Πατριαρχείου, την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης και την υποστήριξη των δικαιωμάτων των θρησκευτικών μειονοτήτων της Τουρκίας».
Μια ημέρα πριν, στις 21/9, ο Έλληνας Υπεξ, Ν. Δένδιας δήλωσε πως «ερευνητικό σκάφος με σημαία Μάλτας βρισκόταν μόλις 10 νμ ανατολικά της Κρήτης σε μια θαλάσσια περιοχή που είναι οριοθετημένη από την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία της 6ης Αυγούστου 2020. Το τουρκικό πολεμικό πλοίο, παρενόχλησε σκάφος που διεξήγαγε επιστημονικές έρευνες εντός της οριοθετημένης ελληνικής υφαλοκρηπίδας». Η διμερής, ωστόσο, ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία δεν παράγει διεθνώς αποδεκτό αποτέλεσμα επειδή έχει αποσταλεί στον ΟΗΕ. Υπάρχουν διαφορετικές και επικαλυπτόμενες διεκδικήσεις.
Το τουρκικό υπουργείο Άμυνας, από την άλλη, ανακοίνωσε πως «η αντι-NAVTEX που εκδόθηκε δηλώνει ότι μέρος των δραστηριοτήτων αυτών είναι στην τουρκική υφαλοκρηπίδα και ότι θα πρέπει να υπάρχει συντονισμός με τις τουρκικές αρχές». Η τουρκική υφαλοκρηπίδα, ωστόσο, δεν προκύπτει από μονομερείς δηλώσεις ή διμερείς συμφωνίες καθώς υπάρχουν διαφορετικές και επικαλυπτόμενες διεκδικήσεις.
Συνολικά το αδιέξοδο στο Αιγαίο είναι πασιφανές. Οι διερευνητικού χαρακτήρα συνομιλίες έχουν ναυαγήσει πριν βγουν στην ακτή. Οι μονομερείς δηλώσεις ή η επίκληση της ελληνοαιγυπτιακής συμφωνίας ή του τουρκολιβυκού συμφώνου δεν επιλύουν τα ζητήματα. Χρειάζεται να προηγηθεί συμφωνία ανάμεσα στα παράκτια κράτη ή σχετική απόφαση του ΔΔ της Χάγης μετά από κοινού προσφυγή των ενδιαφερομένων χωρών. Ούτε η Ελλάδα διαθέτει οριοθετημένη ΑΟΖ, ούτε η Τουρκία δικαιούται να προβαίνει σε έρευνες σε μη οριοθετημένες ζώνες.
Η πιο κάτω είδηση έρχεται από το μακρινό 2019 και μάς πάει πίσω στο 2002. Άκρως επίκαιρη, για όσους θεωρούν ότι η λύση στο ΔΔ της Χάγης είναι προτιμότερη από τη διαρκή καταγγελία:
«Η Ελλάδα τασσόταν υπέρ μιας κλιμακωτής επέκτασης (6, 8, 9 και 12), ώστε να μην εμποδίζεται η διεθνής ναυσιπλοΐα, ενώ η τουρκική πλευρά είχε μια διαφορετική ερμηνεία, καθώς εξέφραζε ενστάσεις για την κλιμακωτή επέκταση, τασσόμενη αλλού υπέρ των 6 και αλλού υπέρ των 12 ν.μ. Σε περίπτωση συμφωνίας, αναλόγως θα προσαρμοζόταν και ο εναέριος χώρος (ως γνωστόν η Ελλάδα έχει παντού εναέριο χώρο 10 ν.μ.). Παρά τις διαφορές που υπήρχαν, το 2003 είχε διαμορφωθεί μια εικόνα πιθανής συμφωνίας, ώστε να κλείσει για τα χωρικά ύδατα, αλλά και να γίνει από κοινού προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Οπως υπολογίζουν πηγές με γνώση των συζητήσεων, η Ελλάδα από περίπου 40% του Αιγαίου το οποίο υπάγεται στην εθνική επικράτεια (χωρικά ύδατα), θα πήγαινε περίπου στο 60%, με την Τουρκία να κινείται, αντιστοίχως, από το περίπου 6% στο 8%-9%. Προφανώς, η υπόλοιπη έκταση θα αποτελούσε τα διεθνή ύδατα». (Πηγή: Εφ/δα «Καθημερινή», ρεπορταζ Β. Νέδος, 16 Ιουνίου 2019)
Δεν υπάρχει καμμιά αμφιβολία ότι η Αθήνα «κυπροποιεί» την εξωτερική της πολιτική, αντιγράφοντας με τον πιο χοντροκομμένο τρόπο πρακτικές του Ν. Αναστασιάδη. Ο Κ. Μητσοτάκης δεν έχει κανένα πλάνο για την ελληνική εξωτερική πολιτική, καθ’ ότι δεν συνιστά εξωτερική πολιτική το να καταγγέλλει την «τουρκική παραβατικότητα» από πρωίας μέχρι νυχτός. Ο Κ. Μητσοτάκης γνωρίζει ποιος εγκατέλειψε τις συνομιλίες στο Κραν Μοντάνα. Γνωρίζει επίσης ποιος αξιοποίησε τις «τριμερείς» ως εργαλείο διαχείρισης της κοινής γνώμης για να μπορεί να συντονίζει την υπόθεση «χρυσά διαβατήρια»- με τζίρο στα 9δις ευρώ. Το ερώτημα είναι με ποια κίνητρα συμμετέχει ο Κ. Μητσοτάκης στην όλη υπόθεση. Κάθε επιλογή, ωστόσο, κρίνεται εκ του αποτελέσματός της: η κυπριακή ΑΟΖ άλλαξε επόπτη και το κυπριακό διολισθαίνει στην κλίματα του τραγικού: χερσαία σύνορα με την Τουρκία, στο τέρμα της οδού Λήδρας, στην καρδιά της Λευκωσίας.
Λάρκος Λάρκου