Αεροπλάνα και γέροντες

Η ένταση στις σχέσεις Τουρκίας-Ρωσίας σε σχέση με την κατάρριψη ρωσικού πολεμικού αεροπλάνου από τουρκικά στα σύνορα Συρίας-Τουρκίας στις 24 Νοεμβρίου, έδειξε ακόμα μια φορά πόσο ασταθές παραμένει το ιδεολογικό εποικοδόμημα της ε/κ παιδευτικής διαδικασίας. Συνιστά μια χαρακτηριστική ήττα της λογικής ερμηνείας των πραγμάτων η ανάδειξη και προβολή στη δημόσια και ιδιωτική σφαίρα, διάφορων ανεδαφικών «οραμάτων» που διακινούνται από ή στο όνομα από όσιους, πατέρες, ή γέροντες κάθε είδους. Η ανορθολογική σκέψη, οι ευσεβείς πόθοι, οι ασυναρτησίες διανθισμένες με δοξασίες σχετικά με διαμελισμό της Τουρκίας ή τις μελλοντικές σχέσεις Ρωσίας-Τουρκίας, με πολέμους και ανασυστάσεις, αποτελούν μια πραγματική, και ανησυχητική, οπισθοδρόμηση. Μια εκδοχή επί των πραγμάτων που ταυτίζεται με μια σκοταδιστική ερμηνεία πραγμάτων της ιστορικής εξέλιξης η οποία, κρατά, με τη μια ή την άλλη μορφή, για αιώνες.

Οι δοξασίες περί γερόντων δεν είναι μια αθώα ή αστεία διακίνηση μιας επιπόλαιης αφήγησης. Συνιστούν έναν χαρακτηριστικό τρόπο διεμβολισμού μιας έλλογης ερμηνείας των φαινομένων, η οποία ταυτόχρονα, επιχειρεί να αμφισβητήσει σημαντικές κατακτήσεις της νήσου, καθώς είναι απέναντι σε κάθε μορφή ή προσπάθεια ορθολογικής παρέμβασης στη δημόσια σφαίρα της κοινωνικής εξέλιξης. Σε διάφορα επίπεδα της νήσου (γεωγραφικά, κοινωνικά, οικονομικά) είναι πολύ εύκολο να διαπιστώσει κανείς ότι δυνάμεις της οπισθοδρόμησης κατασκευάζουν έναν ιδιωτικό χώρο με φανατικούς οπαδούς και σχετικά εδραιωμένα δίκτυα σχέσεων και κινητοποιήσεων. Κοινότητες ενδεδυμένες κάποιο θρησκευτικό ή παραθρησκευτικό μανδύα, επιχειρούν τη δημιουργία δικτύων με αδιαφανείς στοχεύσεις. Η αντοχή τους μέσα στο χρόνο είναι μια καλή απόδειξη ότι βαθειές πεποιθήσεις βρίσκουν πρόσφορο έδαφος στην Κύπρο, με χαρακτηριστική ευκολία.

Σε μια κοινωνία με εμφανή την κόπωση απέναντι σε άλυτα προβλήματα, με εμφανή τάση απόρριψης των πάντων, είναι μια αρνητική εξέλιξη αυτό το κενό να έρθουν να καλύψουν, έστω ένα μέρος του, οι δυνάμεις που συνδέονται με τον ανορθολογισμό και τις διάφορες μεταφυσικές δοξασίες. Η κατάσταση είναι, έτσι ή αλλιώς δύσκολη. Η εκδοχή των πραγμάτων που συνδέεται με τις δοξασίες γερόντων, συμβάλλει στην αδυναμία επεξεργασίας σύνθετων λύσεων πάνω σε πραγματικά ζητήματα της σύγχρονης εποχής.

Η απόσταση που μας χωρίζει από τον επιθυμητό κόσμο, δεν θα προκύψει μέσα από την πίστη σε δοξασίες αλλά μέσα από την επίπονη, την ορθολογική και ρεαλιστική ανάγνωση των όσων μας περιβάλλουν και έτσι στην επεξεργασίας μιας πολιτικής που ενδιαφέρεται να λύσει σύνθετα προβλήματα στηριγμένη στην πραγματικότητα και την έλλογη ερμηνεία της. Η άγονη παρελθοντολογία, η παιδεία της λατρείας των τύπων, συνδέονται με την σημερινή σύγχυση. Η δημιουργική μνήμη και το καινούριο είναι υπόθεση όλων των δυνάμεων που θέτουν την κριτική σκέψη ως το αναγκαίο εργαλείο στην υπόθεση της μεταρρύθμισης και της ανάπτυξης.