Ανάπτυξη στη νέα εποχή.

Το κυπριακό μοντέλο ανάπτυξης, εδώ και δεκαετίες, έχει επιτύχει προόδο σε σημαντικούς τομείς όπως οι ρυθμοί ανάπτυξης, τα χαμηλά επίπεδα πληθωρισμού, η συνεργασία ανάμεσα στους κοινωνικούς εταίρους και η επιτυχής προσαρμογή στους δείκτες του Μάαστριχτ. Η ένταξη στη ζώνη του ευρώ την 1η Ιανουαρίου 2008 αποτελεί την πιο σημαντική στιγμή αυτού του κοινωνικού μοντέλου. Την ίδια όμως στιγμή εξαντλεί και τα όριά του. Μπόρεσε πολλά αλλά αν δεν αλλάξει, δεν θα μπορέσει να παραμείνει σημαντικός παίκτης στη νέα πιο ανταγωνιστική εποχή. Σε μια εποχή που πολλές κυπριακές επιχειρήσεις εγκαθίστανται σε άλλες χώρες με χαμηλότερο κόστος εργασίας είναι ανάγκη να αναζητήσουμε μια καινούρια στρατηγική για την ανάπτυξη.

Σήμερα χρειαζόμαστε ένα δικό μας νέο δρόμο για την ανάπτυξη που να ανταποκρίνεται στις αρχές της κοινωνικής δικαιοσύνης σε μια ανοικτή οικονομία στα πλαίσια της ευρωπαϊκής λειτουργίας.

Το κράτος της κοινωνικής αλληλεγγύης χρειάζεται να εμπλουτίσει τη θεματολογία του: κοντά στην υγεία, την ισχυρή κοινωνική πρόνοια και την προστασία από την ανεργία χρειάζεται να προσθέσουμε νέους αναπτυξιακούς τομείς όπως οι νέες τεχνολογίες, η δια βίου μάθηση, η κατάρτιση σε νέους κλάδους απασχόλησης, η προσοχή στα περιβαλλοντικά προβλήματα, η πολιτιστική καλλιέργεια σε ένα πολυπολιτιστικό στοίχημα.

Η μεταρρύθμιση του κράτους ώστε να είναι σε θέση να λειτουργήσει σε συνθήκες ανοικτού ανταγωνισμού είναι μια επείγουσα υπόθεση: η κυπριακή γραφειοκρατία εμποδίζει τις γρήγορες λύσεις, αλλά αυτές πλέον μπορούν να προέλθουν από τη Μάλτα, ή το Λουξεμβούργο. Συνεπώς χάνουμε έδαφος και κερδίζουν άλλοι.

Το κράτος της «γραφομηχανής», της δημόσιας υπηρεσίας όπου όλοι οι υπάλληλοι «αριστεύουν», της εξέλιξης των Δημοσίων Υπαλλήλων με βάση τα χρόνια παρουσίας τους στην υπηρεσία, αποτελεί τις τρεις πληγές που εμποδίζουν το κυπριακό δημόσιο να δουλέψει πιο αποτελεσματικά σε αυτή την εποχή που αλλάζει.

Το κράτος μπορεί να αξιοποιήσει στοιχεία από την πρακτική της νέας οικονομίας (λ.χ. ηλεκτρονικές λύσεις χωρίς γραφειοκρατία) και έτσι να κερδίσει το στοίχημα του χρόνου και της περισσότερης αποτελεσματικότητας.

Η ανάπτυξη που υπηρετεί τις αξίες της δικαιοσύνης και της αλληλεγγύης δεν συνδέεται μόνο με τα οικονομικά μεγέθη ή την οικονομία της γνώσης. Καμμία μονοδιάσταση επιλογή δεν μπορεί να αποδώσει εάν μαζί δεν προχωρούν και οι πολιτικές για την καλύτερη υγεία, την κοινωνική προστασία και την παιδεία των ανοικτών οριζόντων. Παράδειγμα το ΓΕΣΥ: το Γενικό Σύστημα Υγείας στην ουσία είναι μόνο στις προθέσεις των εκάστοτε Υπουργών Υγείας. Ο προηγούμενος Υπουργός Υγείας προσπάθησε να βάλει μπροστά κάποια ζητήματα αλλά ο διάδοχός του σιωπά. Παράδειγμα η Παιδεία: έχει υποστεί καθίζηση από την πολλή «μεταρρύθμιση». Έτσι, όμως, τίποτα δεν αλλάζει γιατί η ορχήστρα χρειάζεται να προωθεί ενωμένες και συνδυασμένες πολιτικές σε όλο το αναπτυξιακό/κοινωνικό/εκπαιδευτικό φάσμα. Αλλιώς όλα γίνονται καλές προθέσεις, αποσπασματικές παρεμβάσεις χωρίς τον συνεκτικό ιστό της ανάπτυξης με κοινωνική δικαιοσύνη.