Από τις «Τριμερείς» στην ένταξη στην ΕΕ!

Στην πολιτική αυτό που μετρά δεν είναι οι προθέσεις, καλές ή κακές, «κατευναστικές» ή «αγωνιστικές». Μετρά μόνο το αποτέλεσμα. Στο κυπριακό ακολουθώντας τη γραμμή του «όλα ή τίποτα» προκύπτει το τίποτα. Έτσι εφευρίσκεται στη συνέχεια το υποκατάστατό της, η πολιτική ως υπόθεση «καταγγελίας».

Σήμερα βλέπουμε όλο το σύστημα που βολεύεται με τη στασιμότητα στο κυπριακό να μιλά για «αγωνιστικοτητα» απέναντι στον «κατευνασμό» και με «ανυπότακτες» κραυγές έναντι της «υποταγής». Το σύστημα αυτό λέει διάφορα γιατί δεν τολμά να πει δημόσια ότι συμφωνεί με τον Ραούφ Ντενκτάς Οι έννοιες έχασαν το νόημα τους και ο Θουκυδίδης το γνωρίζει καλύτερα παντός άλλου. Τα προέβλεψε με ακρίβεια: «Και άλλαζαν την καθιερωμένη σημασία των λέξεων, ώστε να ταιριάζει με τις πράξεις τους. Μόνο στα λόγια υπηρετούσαν τα κοινά, ενώ στην πραγματικότητα τα χρησιμοποιούσαν ως έπαθλα των προσπαθειών τους».

Αλλάζοντας το νόημα των λέξεων ο Αρχιεπίσκοπος, που συμφωνεί με τον Ραούφ, είναι «ανυπότακτος αγωνιστής» και ο Γ. Κρανιδιώτης που έβαλε τη Κύπρο στην ΕΕ είναι «συμβιβασμένος» γιατί όταν δήλωσε πως τα ψηφίσματα του ΟΗΕ συγκροτούν το «παράγωγο δίκαιο» της επίλυσης, το ίδιο σύστημα έκανε την ίδια βρώμικη δουλειά των χαρακτηρισμών.

Πολλοί θέτουν το δικαιολογημένο ερώτημα: τι πρέπει να γίνει; Η απάντηση είναι καθαρή και βρίσκεται στη συμμετοχή μας στην ΕΕ. Ότι ζητούμε για την επίλυση του κυπριακού βρίσκεται μέσα στο ευρωπαϊκό πολιτικό, οικονομικό, νομικό σύστημα. Όλα. Οι θεμελειώδεις ελευθερίες, η οικονομική πτυχή, η ασφάλεια, τα μεταβατικά χρονοδιαγράμματα, η εποπτεία. Η ΕΕ παρέχει κίνητρα και ευκαιρίες. Τις ευκαιρίες τις οικοδομούμε με σχέδια, με συμμαχίες, με πολιτική κινητοποίηση. Αν η Λευκωσία το επιθυμεί υπάρχουν και οι τρόποι και οι μηχανισμοί. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα αφορά το «Πλαίσιο Γκουτέρες», 30 Ιουνίου 2017. Αναφέρει πως «σχετικά με τα στρατεύματα, θα πρέπει να υπάρξει μια δραστική μείωση από την πρώτη ημέρα. Και μετά σε ένα χαμηλό αριθμό, αντίστοιχο με αυτό που προβλέπει η παλαιά Συνθήκη Συμμαχίας (χρονοδιάγραμμα για να φτάσουμε τα επίπεδα των στρατευμάτων του 1960 και μηχανισμός επιβεβαίωσης για να επιβλέπει, χρειάζεται να συμφωνηθεί)».

Στη δική μου άποψη, ο «μηχανισμός επιβεβαίωσης» συνδέεται πλήρως με την ιδιότητα της νήσου ως πλήρες μέλους της ΕΕ, συνεπώς θεσμικά επιβάλλεται να αναλάβει το κομμάτι της επιβεβαίωσης/εποπτείας. Δουλέψαμε πάνω σε αυτό; Επεξεργαστήκαμε λύσεις; Πήγαμε Βρυξέλλες, Βερολίνο, Παρίσι; Πείσαμε ότι εννοούμε αυτά που λέμε; Βρήκαμε υποστηρικτές; Δεν έγινε απολύτως τίποτε. Λοιπόν, όταν ο άμεσα ενδιαφερόμενος στέλλει μηνύματα αδιαφορίας, όταν ο ίδιος ο ενδιαφέρομενος συναντά τον υπεξ της δύναμης που κατέχει στρατιωτικά το 37% του νησιού και του εισηγείται «δύο κράτη», κανένας δεν θα έρθει να μας δώσει συμβουλές που δεν θέλουμε να ακούσουμε. Είναι για αυτό που εντέλει προκύπτει ως «υπέρτατος» στόχος» η επικονωνιακή διαχείριση της κοινής γνώμης, ώστε να μην αντιληφθεί το εύρος της εξαπάτησης.

Διακινούμε ένα αφήγημα που κανένας άλλος δεν υιοθετεί. Γι’ αυτό «αλλάζουν την καθιερωμένη σημασία των λέξεων, ώστε να ταιριάζει με τις πράξεις τους». Καταγγέλλουμε την τουρκική αδιαλλαξία μεταξύ μας, αλλά δεν εξηγούμε γιατί ο ΓΓ του ΟΗΕ Α. Γκουτέρες στο Αμβούργο επαίνεσε τον Τ. Ερντογάν δύο μόλις ημέρες μετά τη Σύνοδο για την Κύπρο στο Κραν Μοντάνα. Ο αναπληρωτής εκπρόσωπος του ΓΓ, Φερχάν Χακ δήλωσε ότι «ο ΓΓ εξέφρασε (στη συνάντηση με τον Τ. Ερτογάν) βαθιά εκτίμηση για την ισχυρή συνεργασία και υποστήριξη της Τουρκίας προς τα Ηνωμένα Έθνη». Καταγγέλλουμε την τουρκική αδιαλλαξία, αλλά δεν εξηγούμε γιατί ο αντιπρόσωπος του ΓΓ του ΟΗΕ στο κυπριακό Έσπε Έιντε αποχαιρετώντας τον Μ. Ακιντζί, τού είπε δημόσια πως «ήξερα πως ότι έλεγες το εννοούσες».

Η επίλυση κυπριακού προβλήματος αποτελεί τον κεντρικό άξονα ο οποίος θα επιτρέψει την μετατροπή των κινδυνων σε ευκαιρίες και της στασιμότητας σε ανάπτυξη. Χωρίς προηγούμενη επίλυση του κυπριακού η εξόρυξη φυσικού αερίου συνιστά ένα όνειρο θερινής νυκτός. Το Πλαίσιο Γκουτέρες δίνει τις κατευθύνσεις. Επίσης, η σχέση Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας. Η προώθηση της ιδέας για ανασυγκρότηση της, παγωμένης σήμερα, σχέσης ΕΕ-Τουρκίας, αποτελεί μια χρήσιμη πολιτική εξέλιξη, με πρώτο ωφελημένο την Κύπρο. Η σχέση αυτή, όπως εισηγείται ο καθηγητής Π. Ιωακειμίδης, «μπορεί να στηριχθεί στα ακόλουθα στοιχεία: « (α) στον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης ΕΕ -Τουρκίας, θέμα που λιμνάζει εδώ και χρόνια, (β) στη σταδιακή και υπό προϋποθέσεις απελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων (visa), (γ) στον εκσυγχρονισμό του καθεστώτος για τους πρόσφυγες – μετανάστες μεταξύ Ένωσης – Τουρκίας και (δ) στη διάσταση της ασφάλειας. Υπάρχει μια εξαιρετικώς ενδιαφέρουσα δυνατότητα «να συνδεθεί η Τουρκία με το πλαίσιο αμυντικής πολιτικής της ΕΕ μέσω της μόνιμης διαρθρωμένης συνεργασίας (PESCO)».

Η θεωρία των αξόνων που προωθεί η Λευκωσία έχει ημερομηνία λήξης. Η «μεσανατολική» περιπέτεια με τις λεγόμενες «τριμερείς», εντάσσει την Κύπρο σε μια ζώνη πολύ υψηλής επικινδυνότητας, όπως βεβαιώνουν οι πρόσφατες εξελίξεις στο Ιράκ. Η καταγγελία μπορεί να αντικατασταθεί από την δημιουργική πολιτική. Χρειάζεται στροφή στο ευρωπαϊκό γήπεδο. Στο ευρωπαϊκό γήπεδο, όμως, παίζεις win win, («όλοι κερδίζουν»). Η Κύπρος εντάχθηκε στην ΕΕ ακριβώς γιατί ο Κ. Σημίτης έπαιξε σε αυτό το γήπεδο με τη Συμφωνία στο Ελίσικι, το 1999. Πολλά στοιχεία από τότε άλλαξαν. Το κυρίως «υλικό», ωστόσο, υπάρχει.

Λάρκος Λάρκου