Απο τους ελιγμούς στην περισσότερη συνεργασία

Σε συνέντευξή του στην γερμανική Bild, στις 19 Ιουνίου ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών Φρανκ-Βέλτερ Σταϊνμάγερ έδειξε ότι βλέπει τα πράγματα αλλιώς γύρω από τις σχέσεις ΝΑΤΟ-Ρωσίας. Ο Σταϊνμάγερ είπε ότι «οι εκτεταμένοι ελιγμοί του ΝΑΤΟ είναι αντιπαραγωγικοί για την ασφάλεια στην περιοχή και θα μπορούσαν να αναζωπυρώσουν τις εντάσεις με τη Ρωσία», ενώ «κάλεσε το ΝΑΤΟ να αντικαταστήσει τις στρατιωτικές ασκήσεις με περισσότερο διάλογο και συνεργασία με τη Ρωσία».

Σημειώνεται ότι το ΝΑΤΟ ξεκίνησε ασκήσεις στην Πολωνία στις 7 Ιουνίου, εν μέσω ανησυχιών για τη ρωσική πολιτικήΣτην άσκηση λαμβάνουν μέρος 31.000 στρατιώτες, ανάμεσά τους 14.000 από τις ΗΠΑ, 12.000 από την Πολωνία και 1.000 από τη Βρετανία. Δεκάδες μαχητικά αεροσκάφη και πλοία λαμβάνουν μέρος στην άσκηση, μαζί με 3.000 τεθωρακισμένα.

Ο Φρανκ-Βέλτερ Σταϊνμάγερ είπε: «αυτό που δεν θα πρέπει να κάνουμε τώρα είναι να οξύνουμε την κατάσταση με πολεμοχαρείς κινήσεις. Όποιος πιστεύει ότι μία συμβολική παρέλαση με τανκς στα ανατολικά σύνορα της Συμμαχίας θα φέρει την ασφάλεια, τότε κάνει λάθος. Καλύτερα να μην δημιουργούμε προσχήματα για να ανανεώσουμε μια παλιά αντιπαράθεση» (εφημερίδα Το Βήμα, 19/6).

Θεωρώ τις δηλώσεις Στάϊνμάγερ ως πολύ σημαντικές. Με προσεκτικό λεξιλόγιο άσκησε σωστή κριτική στην πολιτική που ακολουθεί εσχάτως το ΝΑΤΟ σε σχέση με την «ανατολική» του πολιτική. Ο γερμανός ΥΠΕΞ υπογράμμισε τα αυτονόητα σε μια εποχή που το ουκρανικό παραμένει ανοικτή πληγή στις σχέσεις Δύσης-Ανατολής, ενώ ένα είδος ψυχρού κλίματος έχει οδηγήσει τις σχέσεις τους σε μερική αποστασταθεροποίηση, όπως βεβαιώνουν οι αστοχίες και «ασυνεννοησίες» Μόσχας και Ουάσιγκτον στις προσπάθειες για την επίλυση του συριακού. Το Βερολίνο διαθέτει αυτόνομο λόγο και τον διατυπώνει δημοσίως, ίσως γιατί στο διπλωματικό πεδίο να μην βρήκε την ανταπόκριση που περίμενε από την πλευρά της Ουάσιγκτον. Η δημόσια δήλωση Στάϊνμάγερ ζητά αυτό που η Δύση μπορεί να διαμορφώσει ως πολιτική για την έξοδο από την κρίση και την σχετική ομαλοποίηση στις σχέσεις της με τη Μόσχα. Δηλαδή το ΝΑΤΟ να αλλάξει τους τόνους καθώς «οι εκτεταμένοι ελιγμοί του ΝΑΤΟ είναι αντιπαραγωγικοί για την ασφάλεια στην περιοχή και θα μπορούσαν να αναζωπυρώσουν τις εντάσεις με τη Ρωσία».

Τι θα αντικαταστήσει αυτή την αρνητική εξέλιξη; Ο γερμανός ΥΠΕΞ συνεχίζει, καθώς «κάλεσε το ΝΑΤΟ να αντικαταστήσει τις στρατιωτικές ασκήσεις με περισσότερο διάλογο και συνεργασία με τη Ρωσία». Λοιπόν, αυτό χρειάζεται ολόκληρη η Ευρώπη, («περισσότερο διάλογο και συνεργασία»). Δεν γνωρίζω αν αυτό χρειάζεται και η Ουάσιγκτον, αλλά αυτό που μετρά σε αυτό το στάδιο είναι η περισσότερη κινητικότητα, οι ζυμώσεις, οι παρεμβάσεις που βοηθούν στην αλλαγή κλίματος, όπως καθορίζεται από την γερμανική παρέμβαση.

Καμμιά αλλαγή, ασφαλώς δεν θα προκύψει σε πολιτικό κενό. Οι εντάσεις έχουν πολύ συγκεκριμένο περιεχόμενο και οι δύο πλευρές έχουν να κάνουν το δικό τους «καθήκον», εάν επιθυμούν πραγματική βελτίωση στις σχέσεις Δύσης-Ανατολής. Η Μόσχα να υλοποιήσει τη Συμφωνία του Μινσκ για το ουκρανικό και να ελέγξει τη δράση των δυνάμεων που δρουν στην Α. Ουκρανία. Η Ουάσιγκτον να λαβει σοβαρά υπόψη τις δηλώσεις Στάϊνμάγερ γιατί συνιστούν μια ρεαλιστική προσέγγιση που συμβάλλει στην αλλαγή των σχέσεων ανάμεσα στις δύο πλευρές και να πιέσει το Κίεβο να προωθήσει τις συνταγματικές αλλαγές για μια περισσότερο αποκεντρωμένη Ουκρανία.