Άτυπα και «παρά τρίχα»…
Η άτυπη συνάντησης 5+1 για την Κύπρο ορίστηκε για τις 27-29 Απριλίου στη Γενεύη σύμφωνα με σχετική δήλωση του εκπροσώπου του ΓΓ του ΟΗΕ Σ. Ντουζαρίκ (24/2). Η δήλωση επεξηγεί ότι «ο σκοπός της συνάντησης θα είναι να προσδιοριστεί αν υπάρχει κοινό έδαφος για να διαπραγματευτούν τα μέρη μια διαρκή λύση του κυπριακού προβλήματος, εντός ενός προβλεπτού ορίζοντα».
Ο ΓΓ ήταν παρών σε δύο διασκέψεις για την Κύπρο. Αναπροσαρμόζει την τακτική του. Είναι προφανές ότι ο αναδεικνύει τις ευθύνες που ανήκουν στα μέρη ώστε εκείνα να καθοδηγήσουν τα πράγματα και εντέλει «να προσδιοριστεί αν υπάρχει κοινό έδαφος».
Ο ε/κ διαπραγματευτή Α. Μαυρογιάννης, (ΡΙΚ 18/2) δήλωσε πως «βρεθήκαμε μια τρίχα πριν τη λύση του Κυπριακού στο Κραν Μοντανά». Ο ίδιος διαπραγματευτής εξηγεί ότι «η ε/κ πλευρά θέλει να διαφυλάξει την προσέγγιση που είχε υιοθετήσει ο Αντόνιο Γκουτέρες στο Κραν Μοντανά και τα έξι σημεία που πρότεινε ο γ.γ του ΟΗΕ στο πλαίσιό του». Θέλοντας να διαφυλάξει το πλαίσιο (!) δεν εξηγεί γιατί ο Αναστασιάδης του οποίου είναι διαπραγματευτής απέρριψε την εισήγηση Ακιντζί (2018) να γίνουν «τα έξι σημεία που πρότεινε ο γ.γ του ΟΗΕ στο πλαίσιό του» στρατηγική συμφωνία για τη λύση. Αυτές οι αντιφάσεις, ή και οι ακατανόητες επιλογές, είναι ένας κύριος λόγος που όλοι κρατούν μικρό καλάθι για τα επόμενα βήματα.
Ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ Α. Νεοφύτου (23/2) δήλωσε ότι στηρίζει «την προσπάθεια του προέδρου της δημοκρατίας με την αποκεντρωμένη ομοσπονδία. Πολλές εξουσίες στην κεντρική κυβέρνηση κάνουν το κράτος μη λειτουργικό. Γι’ αυτό και ακούστηκε η σωστή και σοφή θέση για αποκεντρωμένη ομοσπονδία».
Δεν είναι σαφές τι ακριβώς επιδιώκει ο Αναστασιάδης και είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν γνωρίζει και ο ίδιος ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ. Οι αρμοδιότητες της κεντρικής κυβέρνησης κλείδωσαν στις 18 με βάση τις συγκλίσεις που κατέγραψαν οι Χριστόφιας-Ταλάτ. Ο Αναστασιάδης προσέθεσε άλλες 10 και έτσι εμφάνισε ένα σύνολο αρμοδιοτήτων από 28. Το 2019 μίλησε για «αποκεντρωμένη» χωρίς ποτέ να την προσδιορίσει. Αν πράγματι ήθελε περιορισμό των αρμοδιοτήτων, πρώτο δεν θα πήγαινε στις 28 και δεύτερο, αν, μετά από δεύτερες σκέψεις, πράγματι ήθελε περιορισμό τους, θα τον πρότεινε στον Μ. Ακιντζί και εκείνος θα συμφωνούμε μέσα σε μια ημέρα. Τι λόγο είχε να διαφωνήσει; Βέβαια το θέμα δεν είναι αν η κεντρική κυβέρνηση θα έχει, 14 ή 15, αρμοδιότητες. Το ζήτημα είναι αν αυτές αφορούν εξουσίες για ένα κρατος, με μια κυριαρχία, με μια διεθνή προσωπικότητα, με μια ιθαγένεια, και έτσι με μια φωνή στην ΕΕ.
Ο Α. Νεοφύτου ανέφερε επίσης ότι «είμαστε θετικοί, θετικότατοι, να εξευρεθεί λύση του Κυπριακού το συντομότερο δυνατό». Μια ημέρα πριν τις δηλώσεις αυτές δημοσκόπηση της εφ/δας «Καθημερινή» έδειξε κατάρρευση του συστήματος που ανέπτυξε στα πέριξ του ο Ν. Αναστασιάδης. Σύμφωνα με την ανάλυση της διευθύντριας της εφημερίδας «Καθημερινή» Μ. Οικονομίδου «αν οι εκλογές διενεργούνταν την ερχόμενη Κυριακή, ο ΔΗΣΥ θα λάμβανε 17,1% με συσπείρωση στο 50,3%. Κανείς δεν είναι σε θέση να κεφαλαιοποιήσει και ιδιαίτερα το ΑΚΕΛ- συγκεντρώνει μόλις το 14% ενώ η συσπείρωση του κόμματος φτάνει το 62%». («Καθημερινή», 22/2). Συνεπώς η διαφοροποίηση Νεοφύτου δεν αποκλείεται να αφορά την προσπάθειά του να απευθυνθεί στους δυσαρεστημένους ψηφοφόρους του κόμματός του, κάνοντας ανοίγματα στην καλούμενη «κληριδική τάση».
Ο Α. Νεοφύτου δήλωσε επίσης ότι θέλει «να απαλλαγεί από την τουρκική κατοχή, τα κατοχικά στρατεύματα, τις καταραμένες συνθήκες εγγυήσεων του ’60», αλλά για να επιτευχθεί αυτό «χρειάζεται να δώσω στους τ/κ την πολιτική ισότητα» (22/2).
Βέβαια τα πιο πάνω «θέλω», τα περιείχε το Πλαίσιο Γκουτέρες στα «Έξι Σημεία» του, (30/6/2017) και το όλο πακέτο ήταν συνδεδεμένο με την ηγεσία Ακιντζί. Ο ΓΓ το παρουσίασε αφού πρώτα πήρε την σύμφωνη γνώμη από όλους τους παίκτες. Οι συγκυρίες δεν είναι photo-copie και όποτε θέλεις είναι εκεί παρκαρισμένες και πας και τις παίρνεις-το timing στην πολιτική είναι το άλλο μισό του περιεχομένου. Ο Μ. Τσαβούσογλου με δημόσιες δηλώσεις του οριοθέτησε την (νέα) τουρκική γραμμή ενόψει της άτυπης «5συν1 συνάντησης: «εάν δεν υπάρξει πολιτική ισότητα, πρέπει να υπάρξει κυριαρχική ισότητα», αφήνοντας έτσι τις πόρτες ανοικτές για αυτή ή την άλλη φόρμουλα και υπό το φως των επαφών στη Γενεύη. Είναι ενθαρρυντικό πώς ο ΓΓ κινείται ξανά παρά το γεγονός ότι άργησε πολύ να αναπτύξει το επόμενο βήμα του μετά τις ευχές του στους κυπρίους στο Κραν Μοντάνα.
Ο Ν. Αναστασιάδης άλλαξε πολλές φορές πολιτική μέχρι να «απαλλαγεί» από τον Ακιντζί. Κέρδισε μηδενική αξιοπιστία. Ούτε η Άγκυρα είναι η ίδια όπως ήταν το 2017. Το γενικότερο πλαίσιο έχει αλλάξει. Ο Ν. Αναστασιάδης πάει στην πενταμερή με την πίστη ότι ο Τατάρ θα παραμείνει σταθερός στις θέσεις του για «δύο κράτη» και ο ίδιος θα εμφανιστεί ως οπαδός της ομοσπονδίας με το «σωστό περιεχόμενο», ώστε να διαχειριστεί την ε/κ κοινή γνώμη με το μανδύα του τύπου «εγώ ήθελα ΔΔΟ, αλλά ο Τατάρ δεν ήθελε».
Στις 4 Μαρτίου στα γραφεία του ΑΚΕΛ θα πραγματοποιηθεί συνάντηση μεταξύ του προέδρου του ΔΗΣΥ Α. Νεοφύτου και του ΓΓ του ΑΚΕΛ Α. Κυπριανού με επίκεντρο το κυπριακό-με πρωτοβουλία του πρώτου. Μια ιδιότυπη συνάντηση που την παρακινεί ένας αριθμός- η δημοσκόπηση της Symmetron Market Research έγραψε πως το 90% των ερωτηθέντων απορρίπτει τον τρόπο αντιμετώπισης του φακέλου «διαφθορά» από τον Ν. Αναστασιάδη…
Λάρκος Λάρκου