Χάρτης με κλειδί!

Η δημοσιογράφος του ΚΥΠΕ Α. Αρσαλίδου έχει το ρεπορτάζ: «Τα Ηνωμένα Έθνη επέστρεψαν το χάρτη για το εδαφικό που κατατέθηκε από την τουρκοκυπριακή πλευρά στις 11 Ιανουαρίου 2017 στη Γενεύη, δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο Εκπρόσωπος Τύπου των ΗΕ στην Κύπρο, Αλίμ Σιντίκ.

Κληθείς να σχολιάσει πληροφορίες, ο κ. Σιντίκ είπε ότι «ύστερα από αίτημα του κ. Ακιντζί, τα ΗΕ επέστρεψαν το χάρτη που είχε καταθέσει στις 11 Ιανουαρίου του 2017 στη Γενεύη», προσθέτοντας ότι η Ειδική Αντιπρόσωπος και Αναπληρωτής Ειδική Σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ για την Κύπρο Ελίζαμπεθ Σπέχαρ ενημέρωσε την ελληνοκυπριακή πλευρά για αυτή την εξέλιξη. «Και οι δύο ηγέτες εξέφρασαν τη δέσμευσή τους στο πλαίσιο του ΓΓ του ΟΗΕ, όπως αυτό τέθηκε στο Κραν Μοντανά τον Ιούλη του 2017», κατέληξε ο κ. Σιντίκ.

Ο Μπαρίς Μπουρτζού δήλωσε ότι «μετά το Κραν Μοντάνα, η ε/κ πλευρά ανακοίνωσε ότι απέσυρε όλες τις προτάσεις της και στη συνέχεια ο Μ. Ακιντζί είπε στα Ηνωμένα Έθνη ότι αποσύρεται ο χάρτης που είχε καταθέσει ο ίδιος και ζήτησε όπως του επιστραφεί. Όπως είπε ο Μ. Μπουρτζού, ο χάρτης επιστράφηκε στον Μ. Ακιντζί το Δεκέμβριο, στην παρουσία της διαπραγματευτικής του ομάδας, και ως εκ τούτου δεν υπάρχει πρόταση στο τραπέζι για το εδαφικό. Είπε, επίσης, ότι οι διαπραγματεύσεις διεξήχθησαν για έξι θέματα και πρόσθεσε ότι τίποτα δεν είναι συμφωνημένο έως ότου συμφωνηθούν όλα» (ΚΥΠΕ, 1/2).

Η εξέλιξη αυτή είναι πολύ αρνητική. Αυτό που μετρά, είναι οι επιπτώσεις της στη διαδικασία η οποία ενδεχομένως να συμφωνηθεί μετά τις εκλογές. Συνεπώς:

1. Κάθε κίνηση στο κυπριακό, χρειάζεται προσεκτική μελέτη, κάθε κίνηση χρειάζεται να λαμβάνει υπόψη της ενδεχόμενες επιδράσεις στο σύνολο της διαδικασίας. Σε αυτή τη βάση, η ε/κ πλευρά έχει κάθε συμφέρον να παραμένει θετική στη βάση αναζήτησης τελικής συμφωνίας με βάση το «πλαίσιο Γκουτέρες» και να το τεκμηριώνει σε κάθε επίπεδο. Η απόσυρση προτάσεων ανατρέπει μια ισορροπία που έχει κατακτηθεί, η απόσυρση φέρνει αλυσιδωτές, ή και απρόβλεπτες επιπτώσεις. Η απόσυρση του χάρτη, αφήνει τα θέμα να αιωρείται, άγνωστό εάν και πότε θα επανέλθει, και εάν επανέλθει ποια μορφή θα πάρει και ποιες πολιτικές ισορροπίες θα ισχύουν  τότε.
2. Από μακρού διατυπώνω τη θέση ότι είναι λάθος προσέγγιση η πολύ γνωστή φράση «τίποτα δεν είναι συμφωνημένο, αν δεν συμφωνηθούν όλα». Αυτό εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για διαρκή κίνδυνο για οπισθοδρόμηση ή και κατάρρευση της διαδικασίας. Θεωρώ καλύτερη την εξής προσέγγιση: ότι συμφωνείται κλειδώνει, ότι παραμένει εκκρεμότητα μένει ανοικτό για νέα προσπάθεια. Ασφαλώς αν κάτι είναι εκκρεμές και διασυνδέεται με κάτι άλλο, προφανώς μπορεί να διαφοροποιηθεί υπό το φως μιας ευρύτερης θεώρησης ή ευρύτερης συμφωνίας σε περίπτωση «πακετοποίησης» ενοτήτων.
3. Η κατάθεση χάρτη από την τ/κ πλευρά συνιστά ένα ουσιαστικό βήμα μπροστά, καθώς, ως γνωστόν, μέχρι τώρα προτάσεις με χάρτες γα το εδαφικό ή κριτήρια που οδηγούσαν σε χάρτες, έκαναν κατά καιρούς ΓΓ του ΟΗΕ. Για πρώτη φορά η τ/κ πλευρά κατέθεσε χάρτη στη δάσκεψη του Μοντ Πελεράν (Νοέμβριος 2016). Αυτή η πρόταση, αν και μη τελική, καθώς διασυνδεόταν με το συνολικό αποτέλεσμα, υπήρξε ουσιωδώς θετική-29.2%  πρόταση της τ/κ πλευράς για το έδαφος για την τ/κ πολιτεία, 27.2% η πρόταση της  ε/κ για την τ/κ πολιτεία. Η απόσταση της τάξης του 1% ανάμεσα στς δύο πλευρές επέτρεπε την κατάληξη σε συμφωνία στο 28.2% όπως προνοούσε παλαιότερη πρόταση των ΗΕ, με τη Μόρφου υπό ε/κ διοίκηση.
4.  Η επίλυση συνδέεται με μια αμοιβαίως επωφελή πολιτική συμφωνία. Η διατήρηση του κεκτημένου των συνομιλιών γύρω από το εδαφικό και το χάρτη, είναι κρίσιμης σημασίας για την ε/κ κοινότητα. Το δικαίωμα επιστροφής των προσφύγων στις εστίες τους συγκροτεί ένα ισχυρό θεμέλιο  γύρω από τη συνολική ισορροπία της λύσης και οι προδιαγραφές του χάρτη του 2016 είναι κλειδί για να φτάσουμε εκεί.

Λάρκος Λάρκου