ΕΔΑΔ: το τέλος μιάς αυταπάτης…
Το τέταρτο τμήμα του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) έκρινε ως «μη παραδεκτή» την προσφυγή που έκανε ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Χρυσόστομος κατά της Τουρκίας. Σύμφωνα με τον «Πολίτη», (ρεπορτάζ, 26/1/2011) το ΕΔΑΔ γνωμάτευσε ότι η προσφυγή «εμπίπτει και δεσμεύεται από την απόφαση της Ολομέλειας (του Δικαστηρίου) στην υπόθεση «Δημόπουλος» και προτείνει στον Αρχιεπίσκοπο να αποταθεί πρώτα, αν το επιθυμεί, στην «επιτροπή αποζημιώσεων» που εδρεύει στο ψευδοκράτος και, η οποία, («επιτροπή») «αποτελεί ικανοποιητικό εσωτερικό ένδικο μέσο».
Η Εκκλησία της Κύπρου κατήγγειλε την Τουρκία για μια σειρά από παραβιάσεις σειράς άρθρων της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, μεταξύ των οποίων η στέρηση περιουσιακών δικαιωμάτων και η μη πρόσβαση σε ναούς και μονές στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου. Το ΕΔΑΔ, επικαλούμενο τυπικούς λόγους ή νομικά κενά, απέρριψε την προσφυγή γιατί σε αυτήν «δεν επισυνάφθηκε κατάλογος με τα ονόματα ούτε σχετική εξουσιοδότηση» που να δικαιολογεί τη θέση ότι η Εκκλησία της Κύπρου εκπροσωπεί το «ποίμνιό» της . Στο κομμάτι της προσφυγής σχετικά με τις καταστροφές εκκλησιών και μοναστηριών, το ΕΔΑΔ αποφάσισε ότι «οι πράξεις αυτές συντελέστηκαν πριν από το 1987, όταν η Τουρκία αποδέχθηκε τη Σύμβαση» και έκρινε ως «αναρμόδιο» τον εαυτό του να αποφασίσει επ’ αυτού. Για τα ζητήματα «ηθικής βλάβης» το ΕΔΑΔ προτρέπει την Εκκλησία της Κύπρου να απευθυνθεί στην «επιτροπή αποζημιώσεων», η οποία επιδικάζει αποζημιώσεις. Κατ΄αυτό τον τρόπο θα μπορούσε να υπάρξει «θεραπεία για τη στέρηση ελεύθερης άσκησης θρησκευτικών δικαιωμάτων».
Το ρεπορτάζ στον «Πολίτη» δείχνει πόσο πολύπλοκη έγινε η νομική πτυχή που περιβάλλει το κυπριακό. Σήμερα οι εξελίξεις εμφανώς είναι αρνητικές και εμφανώς δεν ικανοποιούν την ε/κ πλευρά αλλά ουδείς κυβερνητικός ή κομματικός σχηματισμός εξήγησε δημόσια γιατί το ΕΔΑΔ από ισχυρός υποστηρικτής του δικαίου των ε/κ, σήμερα κλείνει όλες τις υποθέσεις παραπέμποντας στην «επιτροπή αποζημιώσεων» του ψευδοκράτους. Δυστυχώς, η πραγματικότητα έχει σαφείς ερμηνείες: η κατάχρηση στις προσφυγές, η καταφυγή στο ΕΔΑΔ με κομματικά κριτήρια, στην ουσία κατέστρεψαν τη νομική μας υπόθεση στο χώρο του ΕΔΑΔ.
Μερικοί σιωπούσαν, αν και γνώριζαν τα όρια μέσα στα οποία κινείται, ως εκ της φύσεώς του, το ΕΔΑΔ. Μερικοί εξωθούσαν στις προσφυγές από προσωπικό/επαγγελματικό κίνητρο. Άλλοι που είχαν γνώση του τοπίου παραπλανούσαν από λανθασμένη ανάλυση την κοινή γνώμη. Κάποιοι πίεζαν για μαζικές προσφυγές από πεποίθηση ότι θα «νικήσουμε» στο νομικό πεδίο όσα ήταν μείον στο πολιτικο/στρατιωτικό. Οι κυβερνήσεις από το φόβο του πολιτικού κόστους απέφευγαν να μιλήσουν με υπευθυνότητα αφήνοντας τα πράγματα στη τύχη τους.
Σήμερα η υπόθεση ΕΔΑΔ, επί της ουσίας, έκλεισε. Με σταθερό βήμα, υποταγμένοι στον τυφλό κομματισμό βγάλαμε τα μάτια μας μόνοι μας. Μετατρέψαμε σε μπούμεραγκ έναν αξιόπιστο υποστηρικτή της τεκμηριωμένης δικαιοσύνης γύρω από την τουρκική εισβολή και της νομικής αλήθειας για τις επιπτώσεις της που την συνόδευε για δεκαετίες.
Ο πρόεδρος του ΕΔΑΔ Γιαν πολ Κόστα καταθέτονας τον απολογισμό του ΕΔΑΔ για το 2010 (27/1/11) είπε και τα εξής για την περίπτωση της Κύπρου: «οι πολιτικές αντιπαραθέσεις είναι καλύτερα να επιλύονται δια μέσου πολιτικών διαύλων, μέσω διμερών και πολυμερών συμφωνιών και όχι διαμέσου του ΕΔΑΔ…»