Εδώ και τώρα;
Η συμφωνία ανάμεσα στην «τρόικα» και την ελληνική κυβέρνηση για την καταβολή της επόμενης δόσης του δανείου έκλεισε μετά από σκληρές διαπραγματεύσεις και σκληρούς όρους. Η συμφωνία ακολούθησε τη σύσκεψη πολιτικών αρχηγών στις 26 Μαίου υπό τον πρόεδρο Παπούλια. Ως γνωστόν η σύσκεψη απέτυχε. Ο τέως πρόεδρος της Γαλλίας Ζισκάρ ντ’ Εστέν, σημείωσε δημόσια ότι «οι χώρες που διαχειρίστηκαν με τρόπο άσωτο τα δημοσιονομικά τους θα έπρεπε βγουν από την Eυρωζώνη και να κηρύξουν πτώχευση… η αμαρτωλή δημοσιονομική διαχείριση αφορά αποκλειστικά συγκεκριμένες κυβερνήσεις και όχι το σύνολο της Ευρωζώνης». Ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου και επικεφαλής του Συμβουλίου των Υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης Ζαν – Κλοντ Γιούνκερ με τη φράση «το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ενδέχεται να μην εκταμιεύσει την πέμπτη δόση του δανείου προς την Ελλάδα τον Ιούνιο» έθεσε τα πράγματα σε άλλη βάση, προετοιμάζοντας το κλίμα για νέους όρους.
Τι θα μπορούσε να γίνει, έστω και τώρα; Κατά την άποψή μου, αν θα μπορούσε να γίνει κάτι, θα έλεγα τα πιο κάτω:
1. Ανασχηματισμός της κυβέρνησης του Γ. Παπανδρέου με συμμετοχή των πιο ικανών, των πιο αποφασισμένων στο ΠΑΣΟΚ να εργαστούν για την «άλλη» Ελλάδα. Μεγάλος αριθμός ικανών στελεχών βρίσκεται στο περιθώριο με ακατανόητα κριτήρια. Έστω και τώρα μπορεί να αλλάξει η πορεία πριν να είναι πορεία χωρίς επιστροφή.
2. Σοβαρός διάλογος σε πολιτικό και τεχνοκρατικό επίπεδο με δυνάμεις στο χώρο της ΝΔ, της Δημοκρατικής Συμμαχίας και της Δημοκρατικής Αριστεράς που θα μπορούσαν να στηρίξουν μια πολιτική προσπάθεια έκτακτης ανάγκης. Διάλογοι τύπου «όλοι οι αρχηγοί στον Παπούλια», χωρίς την κατάλληλη προετοιμασία, δεν προσφέρουν κάτι.
3. Επεξεργασία ενός προγράμματος αποκρατικοποιήσεων, αξιοποίηση της περιουσίας του δημοσίου, αλλαγές στο «μνημόνιο» που θα έδιναν δυνάμεις στους χαμηλά αμειβόμενους και στους συνταξιούχους, αλλαγές στην πολιτική της φορολόγησης ώστε να πληρώσει φόρους το πλειοψηφικό μέρος του πληθυσμού που δεν πληρώνει. Χρειάζονται και άλλες επιλογές που θα δώσουν σε βάθος χρόνου αναπτυξιακή προοπτική.
4. Οι δυσκολίες να τεθούν απλά, καθαρά, με αριθμούς μπροστά στον ελληνικό λαό. Οι συζητήσεις για δημοψήφισμα γύρω από «νέο μνημόνιο» είναι τουλάχιστον ατυχείς. Το κλασσικό Πασοκικό σύνθημα «εδώ και τώρα» είναι όσο ποτέ άλλοτε επίκαιρο –γιατί αφορά μια έκτακτη κατάσταση που απαιτεί ανοίγματα, συγκλίσεις, περισσότερες πλάτες…