Έκθεση Μούν: τέλος στις ατέρμονες συνομιλίες
Η νέα Έκθεση του ΓΓ του ΟΗΕ Μπα κι Μουν για το κυπριακό όπως είδε το φως της δημοσιότητας στις 4 Μαρτίου 2011 παρουσιάζει μια ιδιαίτερα απογοητευτική κατάσταση ως προς την προοπτική των συνομιλών ανάμεσα στον πρόεδρο Χριστόφια και τον τ/κ ηγέτη Ν. Έρογλου. Μέσα από προσεκτικά διατυπωμένες φράσεις εκφράζει την εκτίμησή του ότι « έφτασε η στιγμή να έλθουν (οι δύο ηγέτες) αντιμέτωποι με σκληρές επιλογές. Οι διαπραγματεύσεις δεν μπορούν να είναι μια χωρίς τέλος διαδικασία, ούτε μπορούμε να αντέξουμε ατέρμονες συνομιλίες για χάρη των συνομιλιών. Τώρα περισσότερο από ποτέ, και οι δύο πλευρές πρέπει να επιδείξουν θαρραλέα και αφοσιωμένη ηγεσία και να αναλάβουν πρακτικά βήματα για να φέρουν τις διαπραγματεύσεις σε ολοκλήρωση. Αυτό θα απαιτήσει κι οι δύο ηγέτες να οικοδομήσουν μεγαλύτερο βαθμό αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ τους και μεταξύ των κοινοτήτων τους».
Είναι η πρώτη φορά που ο ΓΓ του ΟΗΕ σε Έκθεσή του κάνει λόγο για σύγκλιση «πολυμερούς διάσκεψης» και παραπέμπει σε διαβουλεύσεις με τους δύο ηγέτες επί του θέματος. Ο Μπα κι Μουν σημειώνει ότι «όταν το κρίνω κατάλληλο και σε διαβούλευση και με τις δύο πλευρές, θα προσδιορίσω αν υπάρχει επαρκής πρόοδος στα βασικά θέματα εντός και σε όλα τα κεφάλαια, που να εγγυάται τη σύγκλιση μιας πολυμερούς διάσκεψης. Οι παράμετροι μιας τέτοιας συνάντησης συζητούνται ακόμη από τους δύο ηγέτες». Με ιδιαίτερα καθαρό τρόπο ανέφερε ότι «στις προσεχείς εβδομάδες, ενθαρρύνω σθεναρά τις πλευρές να ασχοληθούν με σπουδή με τα εκκρεμή βασικά θέματα… χρειάζονται λεπτομερείς διαπραγματεύσεις όχι μόνο εντός αλλά και σε όλα αυτά τα κεφάλαια».
Μετά τη δημοσίευση της Έκθεσης Μουν ο πρόεδρος Χριστόφιας και κόμματα σχολίασαν το περιεχόμενό της.
«Η έκθεση δεν είναι άσχημη», σχολίασε ο Πρόεδρος Χριστόφιας και πρόσθεσε ότι «ο ΓΓ του ΟΗΕ επιμένει στην κυπριακή ιδιοκτησία και στο ρόλο των ΗΕ ως βοηθητικό παράγοντα των συνομιλιών και ασφαλώς επιμένει ότι οι δύο κοινότητες πρέπει να βρουν λύση στα πλαίσια των συνομιλιών. Το θέμα είναι στο τέλος της ημέρας είναι σε ποιον απευθύνεται. Aυτό δεν το περιέχει η έκθεση, απευθύνεται και στους δύο».
Ο Εκπρόσωπος Τύπου του ΔΗΣΥ Χ. Γεωργιάδης εκτίμησε ότι « η έκθεση του ΓΓ επιβεβαιώνει ότι η υφιστάμενη διαπραγματευτική διαδικασία έχει φτάσει στα όριά της. Ιδιαίτερα μας ανησυχεί το γεγονός ότι ο ΓΓ εναποθέτει πλέον τις ευθύνες στους δυο ηγέτες, ενώ από την άλλη απαλλάσσει πλήρως, κατ’ ακρίβειαν εκφράζει ευχαριστίες προς την Τουρκία, την οποία εξισώνει με τις άλλες δυο εγγυήτριες δυνάμεις».
Ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ Μ. Καρογιάν, υποστήριξε ότι «ο ΓΓ του ΟΗΕ δεν παρουσιάζει την Τουρκία ως κατοχική δύναμη… δεν είναι αντικειμενικός, ούτε δίκαιος, μέσω της απόκρυψης, της παρασιώπησης, και της ωραιοποίησης σε κάποια σημεία της έκθεσής του, ουσιαστικά διευκολύνει την Τουρκία και την αποενεχοποιεί στο τέλος της ημέρας».
Ο Πρόεδρος του ΕΥΡΩΚΟ Δ. Συλλούρης προειδοποίησε για «λαθροβίωση της διαδικασίας και ταυτόχρονες πιέσεις και απειλές για διεθνή διάσκεψη».
Είναι ηλίου φαεινότερο ότι οι συνομιλίες για επίλυση στο κυπριακό βρίσκονται σε σοβαρό αδιέξοδο. Ο ΓΓ του ΟΗΕ λέει ότι «έφτασε η στιγμή να έλθουν (οι δύο ηγέτες) αντιμέτωποι με σκληρές επιλογές. Οι διαπραγματεύσεις δεν μπορούν να είναι μια χωρίς τέλος διαδικασία, ούτε μπορούμε να αντέξουμε ατέρμονες συνομιλίες για χάρη των συνομιλιών» και τους καλεί ευθέως «να φέρουν τις διαπραγματεύσεις σε ολοκλήρωση».
Η πιο πάνω επισήμανση είναι και η ουσία της Έκθεσης Μουν μαζί με την προσθήκη για «πολυμερή διάσκεψη». Μπροστά σε αυτά τα δεδομένα, κρίνω τις αντιδράσεις ορισμένων κομμάτων ως (τουλάχιστον) κατώτερες των περιστάσεων. Είναι βολική λύση να «καταγγέλλεις» το κείμενο του ΟΗΕ. Δεν βλέπω καμμία πρόταση, δεν βλέπω κανένα σχέδιο και κυρίως δεν βλέπω συναίσθηση της πραγματικότητας. Ποια είναι η απάντηση στις επισημάνσεις του ΓΓ του ΟΗΕ; Ποια είναι η άποψη ορισμένων απέναντι στην καθαρή άρνηση του ΟΗΕ να δεχθεί συνομιλίες χάριν των συνομιλών; Τι προτείνουν αν ο ΟΗΕ θεωρήσει κάποια στιγμή ότι δεν συμμετέχει στις «ατέρμονες συνομιλίες»;