Ένα βήμα μπροστά.

Η συνάντηση Χριστόφια-Ταλάτ στις 23 Μαίου με τον Ειδικό Αντιπρόσωπο του ΟΗΕ στην Κύπρο Ταγιέ-Μπρουκ Ζεριχούν, αντιμετώπισε ορισμένα προβλήματα της συγκυρίας και συνέβαλε στη δημιουργία των προϋποθέσεων για το «ένα βήμα μπροστά». Οι δύο ηγέτες επαναβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους σε μια διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα όπως αυτή καθορίζεται από τα Ηνωμένα Εθνη. Η επαναβεβαίωση προφανώς δεν είναι πρόδος. Ωστόσο, κάτω από το ειδικό βάρος που δημιούργησαν σε αυτό το διάστημα ορισμένες δηλώσεις από τουρκικής (Γκιουλ, Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας) και τ/κ (Ταλάτ) πλευράς, η επαναβεβαίωση είναι βήμα μπροστά γιατί συνδυάστηκε με τη φράση «αυτός ο συνεταιρισμός θα έχει μία ομόσπονδη κυβέρνηση με μία διεθνή προσωπικότητα, καθώς και ένα τουρκοκυπριακό συνιστών κράτος και ένα ελληνοκυπριακό συνιστών κράτος, ίσου καθεστώτος».

Η φράση αυτή είναι σημαντική, δεσμεύει δραστηριότητες, συμπεριφορές και θέσεις που συναντούν με τρόπο ικανοποιητικό τις ψηφισμένες αποφάσεις του ΟΗΕ. Αυτό το σημείο είναι θετικό σε μια περίοδο όπου τα επιμέρους συχνά επεσκίασαν τα μείζονα. Έχω την γνώμη ότι είναι δίκαιο το αίτημα του προέδρου Χριστόφια (εάν οι πληροφορίες είναι έγκυρες) για παράταση της έναρξης των συνομιλών κορυφης με τον Μ. Ταλάτ. Οι Επιτροπές Εργασίας και οι Τεχνικές Επιτροπές καθυστέρησαν (περίπου ένα μήνα) να βάλουν μπρος τις μηχανές, συνεπώς το σημαντικό είναι να προσαρμόσουμε την πραγματικότητα στις ημερομηνίες και όχι το αντίθετο. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της 23ης Μαίου «οι ηγέτες έδωσαν εντολές στους εκπροσώπους τους να εξετάσουν, εντός 15 ημερών, τα αποτελέσματα των τεχνικών επιτροπών». Αυτό το σημείο δείχνει πως υπάρχει κοινή βούληση για αλλαγές στις ημερομηνίες σύμφωνα με τα πραγματικά δεδομένα και τις σημερινές ανάγκες, γι’ αυτό και η συμφωνία για νέα συνάντηση Χριστόφια-Ταλάτ το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου.

Είναι ένα ενδιαφέρον κεφάλαιο το ζήτημα ορισμένων μέτρων για οικοδόμηση εμπιστοσύνης καθώς και της απαγκίστρωσης στρατιωτικών δυνάμεων από σημεία της κατοχικής γραμμής (ίσως στην Πράσινη Γραμμή στη Λευκωσία) και αυτό τίθεται στο κοινό ανακοινωθέν («οι εκπρόσωποι θα μελετήσουν πολιτικά και στρατιωτικά μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης»), ενώ ταυτόχρονα «θα προωθήσουν το άνοιγμα του οδοφράγματος του Λιμνίτη και άλλων σημείων διέλευσης».

Είναι γενική παραδοχή ότι οι προσπάθειες για επίλυση του κυπριακού είναι και θα δύσκολες και πολύπλοκες. Είναι σημαντικό όμως να κινείται το τρένο, κάθε κίνηση να δημιουργεί πολιτικές δεσμεύσεις προς την κατεύθυνση της συνολικής επίλυσης. Είναι ένα συγκριτικό πλεονέκτημα για την ε/κ πλευρά η διεθνής απήχηση που συναντά η προσπάθεια του Δ. Χριστόφια. Αυτό ενισχύσει τα διπλωματικά ερείσματα της Κύπρου σε μια εποχή που ουδείς μπορεί να παραγνωρίσει την πολιτική τους βαρύτητα σε μια προσπάθεια προετοιμασίας του εδάφους για συνολικές διαπραγματεύσεις.