Γαλλία-Κύπρος: Μια αντίφαση δύο ετών…
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 30 Απριλίου ανακοίνωσε την εκταμίευση της πρώτης δόσης του δανείου προς την Κύπρο. Σύμφωνα με την έκθεση της Επιτροπής «η Κύπρος έχει εκπληρώσει όλους τους απαιτούμενους όρους για να λάβει την πρώτη δόση ύψους 3 δις από το συνολικό πακέτο διάσωσης που ανέρχεται στα 10 δις» και σημειώνει ότι η Μόσχα συμφώνησε με την κυπριακή κυβέρνηση στην επιμήκυνση του ρωσικού δανείου προς την Κύπρο κατά δύο έτη και στη μείωση του επιτοκίου από 4,5% στα 2,5%. Έτσι το ρωσικό δάνειο (2011) θα ωριμάζει το 2018 με το τέλος δηλαδή του κυπριακού προγράμματος διάσωσης. Στην έκθεση της Επιτροπής επισημαίνεται ότι η συμμόρφωση της Κύπρου με τους όρους του σχεδίου διάσωσής της «είναι θετική», και έχει προβεί «σε περισσότερες από δώδεκα προαπαιτούμενες ενέργειες, που είχε αναλάβει να φέρει εις πέρας».
Η Επιτροπή προβλέπει ύφεση για την Κύπρο της τάξεως του 8,7% και εκτόξευση της ανεργίας. Το μνημόνιο και τα μέτρα λιτότητας θα οδηγήσουν φέτος την Κύπρο και του χρόνου σε βαθιά ύφεση με παράλληλη αύξηση της ανεργίας, του ελλείμματος και του χρέους. Ειδικότερα, όπως προκύπτει από τα στοιχεία, η κυπριακή οικονομία θα βρεθεί φέτος σε ύφεση με το ΑΕΠ να υποχωρεί κατά 8,7%, ενώ για το 2014 προβλέπει επιβράδυνση της ύφεσης με το ΑΕΠ να υποχωρεί 3,9%. Σχετικά με τις δημοσιονομικές επιδόσεις, το έλλειμμα κυμάνθηκε το 2012 στο 6,3% του ΑΕΠ, ενώ προβλέπεται ότι θα αυξηθεί στο 6,5% φέτος και στο 8,4% του ΑΕΠ το 2014. Το δημόσιο χρέος ανήλθε στο 85,8% του ΑΕΠ το 2012, ενώ θα αυξηθεί στο 109,5% το 2013 και στο 124,0% του ΑΕΠ το 2014. Η αύξηση του χρέους αποτελεί προϊόν των δανείων από τους εταίρους και το ΔΝΤ. Η ύφεση της οικονομίας θα οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση της ανεργίας από το 11,9% του ενεργού πληθυσμού το 2012, στο 15,5% το 2013 και στο 16,9% το 2014. Η εξέλιξη αυτή είναι προϊόν της προβλεπόμενης μείωσης της απασχόλησης κατά 6,6% φέτος και 3,1% το 2014.
Την ίδια χρονική περίοδο η Επιτροπή έκρινε σκόπιμο να εγκρίνει διετή παράταση στη Γαλλία μέχρι να κατεβάσει το έλλειμμά της στα ευρωπαϊκά όρια, ενώ ο γερμανός υπουργός Οικονομικών B. Σόιμπλε υπερασπίστηκε την απόφαση των Βρυξελλών υπογραμμίζοντας την «ευελιξία» που προβλέπεται στο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Κατά την ανακοίνωση των αναθεωρημένων εαρινών εκτιμήσεων ο Όλι Ρεν στις 3 Μαίου κάλεσε το Παρίσι «να κάνει περισσότερα» για τη δημοσιονομική εξυγίανση- αλλά χαρακτήρισε «εύλογο» να δοθούν δύο χρόνια επιπλέον στη Γαλλία να ρίξει το έλλειμμά της στο 3% του ΑΕΠ. Το ίδιο παράθυρο άφησε και για την Ισπανία. Αυτό σημαίνει πως το Παρίσι θα έχει χρόνο μέχρι το 2015 για την επίτευξη του στόχου. Για τον πρόεδρο του Συμβουλίου Χ. Φ. Ρόμπαϊ «αυτό δεν μπορεί να γίνει άνευ ανταλλάγματος. Η απόφαση δεν έχει ληφθεί, ούτε από την (Ευρωπαϊκή) Επιτροπή ούτε από το (Ευρωπαϊκό) Συμβούλιο. Εάν αποφασιστεί η αναβολή, θα συσχετίζεται με την προώθηση νέων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων» στο άμεσο μέλλον, η γαλλική κυβέρνηση οφείλει να «προχωρήσει σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις σε όλων των ειδών τους τομείς».
Ορισμένες παρατηρήσεις προκύπτουν από τα πιο πάνω:
Η Γαλλία λαμβάνει ορισμένο χρονικό διάστημα μέχρι να κατεβάσει το έλλειμμά της στα ευρωπαϊκά όρια. Κατά παρόμοιο τρόπο θα μπορούσε να γίνει ο χειρισμός για την κυπριακή περίπτωση. Σε ένα ορισμένο χρονικό διάστημα να λύσει τα ζητήματα που συνδέονταν π.χ. με τον τραπεζικό της τομέα, και όχι να επιβληθεί μια βίαιη λύση.
Αντίφαση τα πιο πάνω; Οπωσδήποτε! Δύο μέτρα και δύο σταθμά; Πιθανώς ναι, πιθανώς όχι! Αν η Κύπρος ζητούσε έγκαιρα λύσεις στο δεύτερο εξάμηνο του 2012, τότε θα μπορούσε να πετύχει καλύτερες ρυθμίσεις, ταυτόχρονα με την άσκηση της ευρωπαϊκής προεδρίας.
Μπορεί ο Σόιμπλε να έχει σκεφθεί ότι «παρατράβηξε τα πράγματα» στην περίπτωση της Κύπρου, και τώρα κάνει τον «μετριοπαθή», είναι και η Γαλλία ένα μεγάλο, ιδρυτικό μέλος της ΕΕ. Αλλά αν πράττεις έτσι δεν κερδίζεις απήχηση. Χρειάζεται ένα πλήρες, συνολικό, μακροπρόθεσμο σχέδιο στο οποίο όλοι να συγκλίνουν και όχι να κάνεις ευκαιριακούς χειρισμούς που δεν συνδέονται μεταξύ τους, αντιφατικούς, που προκύπτουν από τα επακόλουθα προηγουμένων αποφάσεων ή και από ένα αίσθημα αυτοκριτικής στην πράξη!
Ο Χ. Ρόμπαϊ λέει το αυτονόητο, ότι «η απόφαση δεν έχει ληφθεί, ούτε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ούτε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο». Αλλά απεδέχθη την απόφαση με τη φράση «εάν αποφασιστεί η αναβολή, θα συσχετίζεται με την προώθηση νέων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων». Σωστά, αλλά αυτό ισχύει γενικότερα: συμφωνούμε στους στόχους, λαμβάνουμε αποφάσεις, θέτουμε χρονοδιαγράμματα, επιβλέπουμε την εφαρμογή, ελέγχουμε τους ασυνεπείς, κερδίζουμε πόντους αξιοπιστίας προτείνοντας στους ευρωπαίους πολίτες μια πιο έγκυρη λειτουργία της ΕΕ!