Γιούγκερ: η ΕΕ με δικό της στρατό

Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ δήλωσε στη γερμανική εφημερίδα Welt am Sonntag στις 8 Μαρτίου ότι «η ΕΕ χρειάζεται τον δικό της στρατό για να αντιμετωπίσει την Ρωσία και άλλες απειλές αλλά και για να αποκαταστήσει την εικόνα της στον κόσμο όσον αφορά την εξωτερική της πολιτική». Σύμφωνα με το ρεπορτάζ στο «Έθνος» ο Γιούγκερ σημείωσε «ότι το ΝΑΤΟ δεν επαρκεί γιατί δεν είναι μέλη της ΕΕ όλα τα μέλη της Ατλαντικής Συμμαχίας. Ενας κοινός στρατός της ΕΕ θα έδειχνε στον κόσμο ότι δεν θα γίνει ποτέ ξανά πόλεμος μεταξύ χωρών της ΕΕ. Ένας τέτοιος στρατός θα μας βοηθούσε επίσης να συγκροτήσουμε μία κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας και θα επέτρεπε στην Ευρώπη να αναλάβει ευθύνες στον κόσμο». Είπε ακόμη ότι «ένας κοινός στρατός της ΕΕ θα λειτουργούσε αποτρεπτικά και θα ήταν χρήσιμος στην ουκρανική κρίση. Με τον δικό της στρατό η Ευρώπη θα αντιδρούσε με μεγαλύτερη αξιοπιστία στην απειλή για την ειρήνη ενός κράτους μέλους ή μίας γειτονικής χώρας. Ένας ευρωπαϊκός στρατός δεν θα είχε την έννοια της άμεσης ανάπτυξης, αλλά ένας ενιαίος ευρωπαϊκός στρατός θα περνούσε ένα σαφές μήνυμα στη Ρωσία ότι μιλάμε σοβαρά όταν πρόκειται για την υπεράσπιση των ευρωπαϊκών αξιών»

.

Η Γερμανίδα υπουργός Άμυνας Ούρσουλα φον ντερ Λέγεν χαιρέτισε την πρόταση Γιούνκερ και είπε στο γερμανικό ραδιόφωνο: «Το μέλλον μας ως Ευρωπαίοι κάποια στιγμή θα είναι με έναν ευρωπαϊκό στρατό». Οι ηγέτες της ΕΕ έχουν δηλώσει ότι επιθυμούν την ενίσχυση της κοινής πολιτικής ασφάλειας βελτιώνοντας τις δυνατότητες άμεσης αντίδρασης. Αλλά η Βρετανία μαζί με τη Γαλλία, μία από τις δύο μεγαλύτερες στρατιωτικές δυνάμεις της ΕΕ, εκφράζουν επιφυλάξεις ως προς την ανάληψη μεγαλύτερου στρατιωτικού ρόλου στην ΕΕ φοβούμενες ότι αυτό ενδεχομένως να υπονόμευε το ΝΑΤΟ»- (Έθνος, 8/3/2015).

Το ζήτημα είναι ιδιαιτέρως σοβαρό και δεν είμαι από εκείνους που θεωρούν ότι τέτοια ζητήματα τίθενται στην ευρωπαϊκή ατζέντα μέσω μιας συνέντευξης σε μια εφημερίδα. Τα ζητήματα αυτά χρειάζεται να είναι στην κορυφή της ευρωπαϊκής ατζέντας, να ξεπερνούν την συγκυρία και να κτίζουν αυτό που πρέπει να είναι μέρος μιας συστηματικής πολιτικής προσπάθειας για ουσιαστικά βήματα της ΕΕ στο χώρο της εξωτερικής πολιτικής και άμυνας. Θεωρώ ότι η ομοσπονδιακή δομή ΕΕ, η ολοένα και περισσότερη ενοποίηση των οικονομιών στις χώρες μέλη της ευρωζώνης, η συνεπής προσπάθεια για την περισσότερη ΕΕ, είναι απολύτως φυσιολογικό να συνδέονται με την δήλωση Γιούγκερ για τη δημιουργία κοινού ευρωπαϊκού στρατού. Η σημασία του είναι αυτονόητη, καθώς μια ΕΕ που φιλοδοξεί να γίνει παίκτης στη διεθνή σκηνή, κατανοεί ολοένα και περισσότερο πως μόνο με ευρώ, με επιχειρήματα και ανθρωπιστική βοήθεια δεν γίνεσαι παγκόσμιος παίκτης. Η εισήγηση Γιούγκερ δεν γίνεται δεκτή με ενθουσιασμό από χώρες-μέλη. Άλλες την βλέπουν θετικά, άλλες τάσσονται εναντίον όπως η Μ. Βρετανία, άλλες τηρούν στάση αναμονής. Είναι αυτονόητο ότι χρειάζεται αρκετός χρόνος για να γίνουν πρακτικά βήματα. Χρειάζεται κυρίως βούληση και συμμετοχή από χώρες που θέλουν και μπορούν να συμμετέχουν σε μια νέα δυνατότητα της ΕΕ.

Η Κύπρος έχει κάθε συμφέρον να στηρίξει την πρόταση Γιούγκερ, πρώτο γιατί συνδέεται με τα ζητήματα ασφαλείας εξαιτίας της τουρκικής κατοχής, και, δεύτερο, η υπάρχουσα μικρή στρατιωτική δύναμη με την ονομασία «Κοινός Ευρωπαϊκός Στρατός» είναι απολύτως χρήσιμη στις διαδικασίες για την αναζήτηση λύσης στο κυπριακό. Σε μια τέτοια πιθανότητα αστυνομικές ή μικρές στρατιωτικές δυνάμεις της ΕΕ μπορούν να συμβάλουν στην οικοδόμηση ενός ευρωπαϊκού πλέγματος ασφαλείας στη νήσο, να λάβουν μέρος σε μεταβατικές ρυθμίσεις και να αυξήσουν το αίσθημα ασφαλείας των κυπρίων. Ο επίλογος ανήκει στον πρωταγωνιστή της δήλωσης, τον Πρόεδρο Γιούγκερ, καθώς αυτό το σημείο είναι η ουσία της σκέψης του: «ένας τέτοιος στρατός θα μας βοηθούσε επίσης να συγκροτήσουμε μία κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας και θα επέτρεπε στην Ευρώπη να αναλάβει ευθύνες στον κόσμο».