GRECO καλεί Κύπρο!
Η έκθεση της Ομάδας των Εμπειρογνωμόνων κατά της Διαφθοράς του Συμβουλίου της Ευρώπης (GRECO) και ειδικότερα στον τομέα που αφορά την διαφάνεια στη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων στην Κύπρο ομιλεί αφ’ εαυτής.
Διαβάζω από σχετικό ρεπορτάζ στην ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας «Καθημερινή» στις 29 Απριλίου: « Η Επιτροπή στην έκθεση της εκφράζει την απογοήτευση γιατί η Κυπριακή Δημοκρατία εμφανίζεται να κωλυσιεργεί και να βραδυπορεί στην εφαρμογή των έξι από τις οκτώ συστάσεις που απήυθηνε από το 2012 η GRECO στην Κύπρο για την πάταξη της διαφθοράς. Στην έκθεση της, η GRECO στέκεται ιδιαίτερα στην μη εφαρμογή των συστάσεων που είχε απευθύνει προ τετραετίας στην Κυπριακή Δημοκρατία, για την δημιουργία ενός ανεξάρτητου συστήματος παρακολούθησης και ελέγχου των οικονομικών των πολιτικών κομμάτων, των υποψηφίων βουλευτών και των εκλεγμένων αντιπροσώπων καθώς και για την δημοσιοποίηση όλων των σχετικών στοιχείων.
Συγκεκριμένα, η έκθεση υπογραμμίζει ότι «εκτός από την υποχρέωση του Γενικού Ελεγκτή να δημοσιεύει ετήσια έκθεση ελέγχου των οικονομικών των πολιτικών κομμάτων που δεν εφαρμόζεται, η Κύπρος δεν έχει εισαγάγει την ρητή απαίτηση να δημοσιεύονται οι οικονομικές καταστάσεις των κομμάτων».
Η έκθεση επανέρχεται στις παλαιότερες συστάσεις της, που δεν έχουν εφαρμοσθεί, για την δημιουργία ενός ανεξάρτητου συστήματος παρακολούθησης της πολιτικής χρηματοδότησης στην Κύπρο, υπογραμμίζοντας σχετικά με τους δωρητές των πολιτικών κομμάτων ότι δεν έχει θεσμοθετηθεί γενική απαίτηση από την Κυπριακή Δημοκρατία να αποκαλύπτονται όλες οι δωρεές και τα ονόματα των δωρητών, από πολιτικά κόμματα, εκλεγμένους αντιπρόσωπους και υποψήφιους βουλευτές.
Σύμφωνα με την έκθεση, η σύσταση αυτή δεν έχει εφαρμοστεί, όπως επίσης και «η γνωστοποίση των ιδιωτικών δωρεών στα κόμματα (που ξεπερνά ένα ορισμένο ποσό), μαζί με την αποκάλυψη του ονόματος του ιδιώτη».
Ως προς τις δωρεές, στο νέο νόμο για τα πολιτικά κόμματα, περιλαμβάνεται μόνο μία απαίτηση γνωστοποίησης, με βάση τον οποίο τα πολιτικά κόμματα και οι συγγενικές τους οργανώσεις υποχρεούνται να δημοσιεύουν στον ημερήσιο τύπο το συνολικό ποσό των ανώνυμων δωρεών ανά έτος. Στην έκθεσή της, η GRECO εκφράζει την ανησυχία της για το γεγονός ότι το όριο που τέθηκε ως πλαφόν για την υποχρέωση της δημοσίευσης των ονομάτων των δωρεών στα πολιτικά κόμματα και στις θυγατρικές τους, είναι υψηλό αφού ορίζεται σε 1.000 ευρώ ανά περίπτωση και οποιοδήποτε άλλο μικρότερο ποσό δεν δηλώνεται».
Η ουσία είναι απλή: η Κύπρος και σε αυτόν τον τομέα εμφανίζεται ουραγός. Αντί να ακολουθεί τους κανόνες που εισηγείται η GRECO, εμφανίζεται να κωλυσιεργεί στην εφαρμογή των έξι (!) από τις οκτώ συστάσεις που από το 2012 η GRECO εισηγήθηκε στην πολιτική ελίτ της νήσου. Τι εμποδίζει να κινηθούν τα πράγματα σωστά και στον κατάλληλο χρόνο; Ασφαλώς η έλλειψη ισχυρής πολιτικής βούλησης, η αδυναμία συνεννόησης ανάμεσα στις πολιτικές δυνάμεις και η πίστη σε παγιωμένες συνήθειες. Έτσι όμως δεν πάμε μπροστά, και όπως και σε άλλους τομείς, εμφανιζόμαστε ως μια χώρα που αρνείται την πρόοδο, τη διαφάνεια, την ελεγξιμότητα μέσα από τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου συστήματος ελέγχου των οικονομικών των πολιτικών κομμάτων, των υποψηφίων βουλευτών και των εκλεγμένων αντιπροσώπων καθώς και για την δημοσιοποίηση όλων των σχετικών στοιχείων. Και άλλες χώρες υστερούν. Αυτό είναι μόνο ένα πρόσχημα καθώς η Κύπρος έχει τη μεγάλη ανάγκη να βγει από την κρίση με πιο ισχυρούς θεσμούς, με βιώσιμα οικονομικά και με σημαντική βελτίωση των κανόνων που διέπουν το θεσμικό πλαίσιο στη λειτουργία των κομμάτων με τη δημιουργία ενός υγιέστερου πλέγματος ελέγχου και διαφάνειας. Η πρόοδος, η συμμόρφωση στις οδηγίες της GRECO είναι ωφέλιμη για όλους-πρωτίστως στα κόμματα και στην αξιοπιστία του πολιτικού συστήματος.