Η Άγκυρα με Νέες αποφάσεις
Στη νεότερη ιστορία της Τουρκίας οι «μεταμορφώσεις» τούρκων πολιτικών είναι συχνές. Ο Τ. Οζάλ άρχισε την καριέρα του ως ακραίος ισλαμιστής για να την τελειώσει ως «φιλοδυτικός εκμοντερνιστής». Ο Μ. Γιλμάτ από «γεράκι» έγινε ένας σκληρός επικριτής του ρόλου του στρατού στην πολιτική ζωή της χώρας του.
Ο Τ. Τσιλέρ κινήθηκε ανάποδα. Άρχισε με την ταμπέλλα του «προοδευτικού» για να είναι στον επίλογο της μια παρέα με τους «Γκρίζους Λύκους», μια «αναξιόπιστη κυρία» όπως την είπε ο Χ. Κολ. Ο Ι. Τζέμ κινήθηκε στην αρχή φιλοδυτικά και μόλις ήρθε η ώρα των ψήφων (με δικό του κόμμα) ηχούσε σαν Ετσεβίτ. Ο τελευταίος είχε μια συνέπεια στην εθνικιστική στάση του, άρα ήταν μια εξαίρεση στον κανόνα.
Η περίπτωση Τ. Ερντογάν είναι ιδιόμορφη. Χαρισματικός στο μπαλκόνι, αποτελεσματικός δήμαρχος Κ/πολης, έντυσε το μετριοπαθή ισλαμικό χαρακτήρα του Κ.Α.Δ. με ευρωπαϊκό μανδύα . Η μαντήλα στο δρόμο για τις Βρυξέλες. Άπειρος στα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής θέλησε από την αρχή τις ηγεμονίες του (3/11/02) να περάσει ορισμένες αλλαγές.
Δεν τα κατάφερε, έσπασε τα μούτρα του στο θέμα του Ιράκ, γι’ αυτό στο Κυπριακό αναζητά, νέες φόρμουλες προσαρμογής του στην τουρκική «real politic». Ξεκίνησε με φιλοδοξίες να παραμερίσει τον Ρ. Ντενκτάς. Υποσχέθηκε διάφορα (λ.χ. Ντενκτάς, τέλος) σε ορισμένες πρωτεύουσες τελικά τόσο το πλέγμα εξουσίας στην Άγκυρα όσο και οι ικανότητες του Ρ. Ντενκτάς να ελίσσεται μέσα στα δαιδαλώδη σχήματα του τουρκικού κατεστημένου, οδήγησαν τον Τ. Ερντογάν σε νέα ανάλυση.
«Συγκατοίκηση» με τον Ρ. Ντενκτάς, και αποδοχή της ιδέας ότι είναι εξανάγκης χρήσιμος για την επίλυση του Κυπριακού. Με ορισμένες νέες προϋποθέσεις όπως έδειξαν με σαφήνεια οι συμπεριφορές της Άγκυρας στην ψηφοφορία της 14ης Δεκεμβρίου 2003. Η παρέμβαση της Άγκυρας ήταν με σαφείς στόχους.
Στο πιθανότερο σενάριο της ήττας Ντενκτάς, προτίμησε τον λιγότερο, αλλά παρόντα Ντεκτάς.
Η τελευταία αποστολή εποίκων βοήθησε αποφασιστικά σε αυτή την νέα ισορροπία.
Έτσι η Άγκυρα αποκτά ένα συγκριτικό πλεονέκτημα σε σχέση με ότι υπήρχε πριν. Το 25-25 δίνει στην Άγκυρα ένα νέο και πραγματικό επιχείρημα: οι αντιθέσεις ανάμεσα στους Τ/Κ είναι ισόπαλες. Χρειάζεται «διαιτητής» με πυγμή. Αυτός είναι η Άγκυρα. Ασφαλώς και πριν η Άγκυρα είχε πολύ ουσιαστικό ρόλο. Τώρα τα δεδομένα είναι σε πιο λεπτή φάση και ο Ρ. Ντενκτάς δεν μπορεί άνετα να επιβάλλει στην Άγκυρα τις πρακτικές του. (λ.χ. Κοπεγχάγη, Χάγη). Ο Ρ. Ντενκτάς μπορεί να εμφανίζεται σχετικά άνετος, αλλά οι αριθμοί δεν κρύβονται. Η μεγάλη πλειοψηφία των Τ/Κ (και ένας ικανός αριθμός εποίκων) καταψήφισαν αποδοκίμασαν, αρνήθηκαν ότι εκφράζει ο Ρ. Ντενκτάς (ακινησία, τρομοκρατία, αντι-ευρωπαϊσμός),
Επομένως αυτό είναι ένα χαρτί για τον Α. Γκιούλ για να πάρει περισσότερες πρωτοβουλίες, αναπροσαρμόζοντας μερικώς τις παγιωμένες ισορροπίες Άγκυρας – Ντενκτάς.
Ένα πακέττο κινήσεων στο Κυπριακό που έχει ετοιμάσει η Άγκυρα, έχει τη σφραγίδα που η ίδια επιθυμεί, και ακούει λιγότερο τις διαθέσεις του Ρ. Ντενκτάς . Η «23 Απριλίου 2003» είναι ένας δυνατός πυλώνας αναφοράς για το πια τουρκικά σχέδια για την αρχή του 2004. Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας στις 14 Δεκεμβρίου 2003 ευνοεί αυτό το σχέδιο της Άγκυρας. Άρα συγκριτικά πιο εύκολα θα ενταχθεί η διαχείριση του Κυπριακού στις γενικότερες ισορροπίες στο πολύπλοκο ευρω-τουρκικό γεωπολιτικό σκάκι μπροστά στον Δεκέμβρη του 2004.