Η Αίγυπτος στις φλόγες!

Η Αίγυπτος φλέγεται και η γειτονιά μας βρίσκεται σε περίοδο εντάσεων-Συρία, μη διάλογος Ισραήλ-Παλαιστινίων, και τώρα το πραξικόπημα στην Αίγυπτο. Η στρατιωτική επέμβαση και η ανατροπή του εκλεγμένου προέδρου Μόρσι αποτελούν μια μεγάλη οπισθοδρόμηση στην πορεία των αιγυπτίων για μετάβαση στην πολυφωνική δημοκρατία. Το μισητό καθεστώς Μουμπάρακ έσβησε κάτω από τις άθλιες πρακτικές του-δικτατορικές πρακτικές, νεποτισμός, σκάνδαλα, φτώχεια, εξαθλίωση. Ύστερα ήρθε ο Μόρσι, με εκλογές, με την απόφαση της πλειοψηφίας των αιγυπτίων, ένας ισλαμιστής στο τιμόνι. Σε δύο χρόνια ο στρατός έκρινε διαφορετικά, αποφάσισε και διέταξε την σύλληψη Μόρσι.

Με ένα διάγγελμά του ο ηγέτης του στρατού Αλ-Σισί απoκάλυψε τα σχέδια των στρατιωτικών. Είπε ότι  «ο Μόρσι δεν κατάφερε να ικανοποιήσει τα αιτήματα του λαού». Συνεπώς αναστέλλεται η ισχύς του Συντάγματος και την προεδρική εξουσία αναλαμβάνει ο επικεφαλής του Συνταγματικού Δικαστηρίου και μια κυβέρνηση από τεχνοκράτες. Συστήνεται επιτροπή για την «εθνική συμφιλίωση» η οποία θα συσκεφτεί και με οργανώσεις νέων, αυτές «που είδαν τους  εαυτούς τους παραγκωνισμένους πολιτικά από τους ισλαμιστές». Έτσι  ο δικαστής Α. Μανσούρ αφού αποδέχθηκε την πρόταση του στρατού δήλωσε ότι «ορκίζομαι να διαφυλάξω το σύστημα της Δημοκρατίας, να σέβομαι το Σύνταγμα και το νόμο και να προστατεύω τα συμφέροντα του λαού. Αυτή η εντολή ήρθε από τον σπουδαίο λαό της Αιγύπτου». Ο δικαστής διαβάζει τα πράγματα κατά τρόπο ανάποδο: στο δημοκρατικό σύστημα υπάρχει άλλο σύστημα αξιών!. Αναμφίβολα η εντολή για την ορκωμοσία του δεν ήρθε από το λαό της Αιγύπτου αλλά από έναν στρατηγό!

Στην πλατεία Ταχρίρ άρχισαν οι πανηγυρισμοί όσων θεωρούν τον Μόρσι κακή λύση για τη χώρα. Οι υποστηρικτές Μόρσι οργανώνονται -θα στηρίξουν με αποφασιστικότητα τον ηγέτη τους. Τι σημαίνουν όλα αυτά; Πρώτο, ότι ο στρατός ζει ακόμα στην εποχή Μουμπάρακ, θεωρεί τον εαυτό του υπέρτατο κριτή υπεράνω της εξουσίας του λαού. Ο στρατηγός Αλ Σισί δηλώνει ότι «ο Μόρσι δεν κατάφερε να ικανοποιήσει τα αιτήματα του λαού». Σε μια δημοκρατική οργάνωση της αιγυπτιακής κοινωνίας η άποψη του κάθε Αλ Σισί θα είχε μηδενική αξία. Πολύ απλά στις επόμενες προεδρικές εκλογές -αν κρίνεις έτσι- μην ψηφίσεις τον Μόρσι αν είναι υποψήφιος! Από πού αντλεί το δικαίωμα να κρίνει κατά τρόπο δεσποτικό αν και πόσο ο κάθε Μόρσι ικανοποίησε ή όχι τα αιτήματα των αιγυπτίων; Στις δημοκρατικές διαδικασίες ο αποτυχημένος ηττάται στην κάλπη, όχι σε στρατιωτικά επιτελεία!

Η επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Κάθριν Άστον δήλωσε στις 4 Ιουλίου πως «η σύγκρουση δεν μπορεί να είναι λύση. Η μόνη λύση στο παρόν αδιέξοδο μπορεί να είναι μόνο πολιτική στη βάση του διαλόγου, όπως επιθυμεί ο αιγυπτιακός λαός και βασισμένη στις δημοκρατικές αρχές και στο σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων». Ο γερμανός ΥΠΕΞ Γ. Βεστερβέλε την ίδια ημέρα χαρακτήρισε την επέμβαση «σοβαρή οπισθοδρόμηση για τη δημοκρατία στην Αίγυπτο» και δήλωσε πως «ανησυχεί βαθιά». «Υπάρχει σοβαρός κίνδυνος η δημοκρατική μετάβαση στην Αίγυπτο να έχει υποστεί σοβαρή ζημιά. Αυτό μπορεί να έχει επιπτώσεις πολύ πέραν της χώρας, σε ολόκληρη την περιοχή».

Εκτιμώ ότι η δήλωση Βεστερβέλε είναι πιο σημαντική: η δημοκρατική ζωή στην Αίγυπτο θα υποστεί σοβαρή οπισθοδρόμηση, με άγνωστες συνέπειες στην ευρύτερη γεωπολιτική ζώνη. Ίσως οι «Αδελφοί Μουσουλμάνοι» να αντιδράσουν κατά τρόπο βίαιο, γεγονός που θα δημιουργήσει μιαν ανεξέλεγκτη κατάσταση στρατιωτικής βίας, μετωπικών συγκρούσεων και εμφύλιας διαπάλης.