Η αποτελεσματική διπλωματία

Το επιχείρημα είναι γνωστό, έχει οπαδούς, το πιστεύουν αρκετοί. Η Τουρκία δεν έχει κίνητρο να λύσει το κυπριακό, επειδή το Παρίσι και το Βερολίνο έχουν διαφοροποιήσει τη στάση τους απέναντι στην τουρκική υποψηφιότηταν για την ένταξη στην ΕΕ και υποστηρίζουν «ειδική σχέση». Πράγματι οι θέσεις Βερολίνου-Παρισίων για Ειδική Σχέση ΕΕ-Τουρκίας, έχουν κάνει πιο αδύναμα τα κίνητρα για την Άγκυρα, ενώ στην ΕΕ διαμορφώνονται νέοι συσχετισμοί. Έχουμε άλλη εποχή με άλλα κυρίαρχα χαρακτηριστικά (λ.χ. οικονομική κρίση) με άλλους ηγέτες ( Ρομπάι, Μέρκελ, Άστον, κλπ). Ωστόσο, επιτυχής διπλωματία είναι εκείνη που επιχειρεί να επιλύσει προβλήματα μέσα σε ένα διαφορετικό περιβάλλον, διαμορφώνοντας πειστικά σχέδια. Σήμερα, «στην εποχή ΕΕ»,  η αποτελεσματική διπλωματία δημιουργεί ισορροπίες που δίνουν πλεονεκτήματα σε περισσότερο από ένα παίκτες, όταν όλοι οι παίκτες έχουν ώφελος, όταν κερδίζουν σε ίδια ή σε διαφορετικά  επίπεδα. Παράδειγμα η διπλωματία του Ελσίνκι. Η Κύπρος κέρδισε την απρόσκοπτη ένταξη στην ΕΕ και η Τουρκία -με πρωτοβουλία των 15- τη δική της πρώτη υποψηφιότητα για ένταξη. Κέρδισαν και οι δύο με πρωτοβουλίες της ΕΕ.

Η σημαντική πολιτική δεν περιγράφει τις δυσκολίες και κυρίως δεν αναζητεί άλλοθι για αδράνεια για όσα είναι ωφέλιμα για την Κύπρο. Εκτιμώ ότι το περιεχόμενο μιας πρωτοβουλίας που θα μπορούσε σήμερα να κινητοποιήσει σοβαρές δυνάμεις για την επίλυση περιλαμβάνεται στην πρόταση «επίλυση στο κυπριακό έναντι αναζωογόνησης της τουρκικής υποψηφιότητας». Επίλυση του κυπριακού με συμμετοχή αντιπροσώπου και εμπειρογνωμόνων από την ΕΕ στις διακοινοτικές συνομιλίες. Αναζωογόνηση της τουρκικής υποψηφιότητας η οποία στο τέλος αυτού του έτους ουσιαστικά θα είναι χωρίς «αντικείμενο», αφού ελάχιστα κεφάλαια θα παραμένουν προς άνοιγμα. Η Κύπρος και η Γαλλία έχουν παγώσει πολλά κεφάλαια και η τουρκική υποψηφιότητα αντιμετωπίζει πρόβλημα εξέλιξης.

Τα κίνητρα είναι σημαντικά και για τα δύο μέρη. Οι ευκαιρίες κτίζονται, οι δυνατότητες ενισχύονται εάν εμείς προωηθήσουμε τη δική μας πολιτική κατεύθυνση. Η ίδια η Κύπρος έχει το ειδικό συμφέρον να δουλέψει δραστήρια για να αποφύγουμε την οριστική διχοτόμηση. Η σύμπτωση συμφερόντων μπορεί να κινητοποιήσει δυνάμεις στο ευρωπαϊκό πεδίο. Δυστυχώς, οι συμπτώσεις συμφερόντων που δημιούργησε  η 3η Οκτωβρίου 2005 δεν αξιοποιήθηκαν. Ένα μέρος της πολιτικής μας ηγεσίας προτίμησε την πολιτική της καταγγελίας. Γι’ αυτό σήμερα ειναι η ίδια αντιμέτωπη με το καθαρό δίλημμα: λύση έως το τέλος του χρόνου ή απ’ ευθείας εμπόριο και λύση τύπου Ταϊβάν στην κατεχόμενη πατρίδα μας. Το δίλημμα είναι ιδιαιτέρως σκληρό γιατί το απ’ ευθείας εμπόριο δεν δημιουργεί μόνο μια Ταϊβάν στην κατεχόμενη πατρίδα μας. Η εξέλιξη αυτή ταυτόχρονα αποδυναμώνει την Κυπριακή Δημοκρατία ως μέλος της ΕΕ με ανατροπή του πρωτοκόλλου 10 που προνοεί ένταξη νομικά ολόκληρης της Κύπρου στην ΕΕ και την καθιστά οιωνεί μέλος «δεύτερης ταχύτητας», έναν ιδιόμορφο εταίρο στην ΕΕ.