Η ΕΕ με δύο ταχύτητες

Ο Ρομάνο Πρόντι το έθεσε πιο ιστορικά. Υποστήριξε ότι ο αρχικός πυρήνας των έξι χωρών που διαμόρφωσαν την ΕΕ, έχει τον πρώτο λόγο στη διαμόρφωση μιας νέας ομάδας πρωτοπόρων, ανάμεσά στους σημερινούς 25. Ολοένα και περισσότεροι Ευρωπαίοι  πολιτικοί συζητούν πια ανοικτά ότι έως χθες ήταν κοινό μυστικό. Η ΕΕ των 25 κινδυνεύει να οδηγηθεί είτε σε παράλυση ( το κακό σενάριο) είτε σε μια σπασμωδική πορεία με βάση τον ελάχιστο κοινό παρονομαστή ( το καλό σενάριο). Συνεπώς ολοένα και περισσότερο η συζήτηση μπαίνει στο ψητό. Χρειάζεται μια νέα απόφαση. Χρειάζεται ένα νέο σχήμα που θα προωθήσει με αποφασιστικότητα νέες κοινές πολιτικές.Ποιοι θα είναι στο τιμόνι μιας τέτοιας αλλαγής; Με ποιες μεθόδους ή με ποιες φόρμουλες μπορεί η ΕΕ να κινείται με δύο ταχύτητες;

Η διεύρυνση της 1ης Μαίου 2004 επέφερε ένα μεγάλο ιστορικό πλεονέκτημα για την ιστορική Ευρώπη: ακύρωσε το Σχίσμα του Βερολίνου, και ένωσε τις «Δύο Ευρώπες» σε μία. Σήμερα αυτό το πλεονέκτημα, από μόνο του δεν είναι αρκετό για να δώσει λύσεις στα σημερινά Ευρωπαϊκά προβλήματα. Τα βασικά αδιέξοδα είναι η τύχη του Ευρωπαϊκού Συντάγματος, η αναμόρφωση της δομής της ηγεσίας της ΕΕ, η «νέα» Στρατηγική της Λισσαβόνας, η Ευρωπαϊκή Πολιτική Ασφάλειας, δηλαδή η θέληση για μια ισχυρή ΕΕ – πολιτική ενοποίηση, διεθνής παρουσία και δράση. Όπως σήμερα διαμορφώνονται ο εξελίξεις, το σχήμα μιας ομάδας προθύμων χωρών που θα σπρώξουν τις εξελίξεις στην κατεύθυνση της εμβάθυνσης/ενοποίησης της ΕΕ φαίνεται αναγκαίο. Ο Ρομάνο Πρόντι εισηγήθηκε την ομάδα των έξι-μια εισήγηση που δεν ανταποκρίνεται στης σημερινές θεσμικές αλλαγές στην ΕΕ. Η μόνη ομάδα που μπορεί να ηγηθεί αυτής της νέας προσπάθειας είναι η ομάδα των «12» που αποτελεί την ομάδα της Ευρωζώνης. Πληροί ορισμένα πολιτικά/οικονομικά κριτήρια, είναι εκ των πραγμάτων πρωτοπόρα ομάδα στο οικονομικό χώρο, συνεπώς έχει τη θεσμική αξιοπιστία να ηγηθεί της «πρώτης ταχύτητας» των κρατών-μελών. Αυτή η άποψη δεν λειτουργεί στο κενό. Συνδέεται με ευρύτερες αποφάσεις ισχυρών μελών της ΕΕ, συνδέεται με αποφάσεις για το πώς θα ξεπεραστεί το αδιέξοδο με το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα, συνδέεται με την παρουσία πολιτικών ηγετών που να είναι σε θέση να εμπνεύσουν αυτές τις αλλαγές. Τα τρία πιο πάνω ζητήματα συνδέονται απόλυτα μεταξύ τους και ως σύνολο καταγράφουν τα σημερινά αδιέξοδα και μερικές από τις δυνατότητες για την επίλυσή τους.

Η Κύπρος σε αυτό το χρόνο των αναζητήσεων και των εσωτερικών ανακατατάξεων, δημιουργεί τις καλύτερες προϋποθέσεις για τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα της με το να γίνει μέλος της λέσχης του Ευρώ. Αποτελεί ένα θεσμικό κεκτημένο, μια δυνατή «απόδειξη» για να διεκδικήσει με καλύτερες προϋποθέσεις ρόλο σε αυτό το χρόνο των ανακατατάξεων.