Η γενοκτονία, ο Σαρκοζί και ο Ερτογάν…

Η νέα ρήξη στις σχέσεις Γαλλίας-Τουρκίας συνδέεται με νομοσχέδιο που προβλέπει την ποινικοποίηση στη γαλλική επικράτεια κάθε  άρνησης της γενοκτονίας των Αρμενίων. Το νομοσχέδιο είναι προγραμματισμένο να τεθεί σε ψηφοφορία στη βουλή στις 22 Δεκεμβρίου και, αν εγκριθεί, η άρνηση της γενοκτονίας θα τιμωρείται με ανώτατη ποινή φυλάκισης το ένα ενός και με πρόστιμο 45 χιλιάδων ευρώ.

Ο Τ. Ερντογάν με επιστολή του στον γάλλο πρόεδρο Ν.  Σαρκοζί, κάνει λόγο –σε περίπτωση που περάσει το νομοσχέδιο- για «ανεπανόρθωτες συνέπειες στις σχέσεις Γαλλίας-Τουρκίας σε πολιτικό, οικονομικό και πολιτισμικό επίπεδο».

Ο Τ. Ερτογάν ανέβασε τον πήχυ της σύγκρουσης με τον Σαρκοζί. Είπε δημόσια στις 16 Δεκεμβρίου ότι «αυτοί που θέλουν να δουν γενοκτονία θα έπρεπε να κοιτάξουν γύρω τους και στη δική τους, βρώμικη και αιματηρή ιστορία. Εάν η Γαλλική Εθνοσυνέλευση θέλει να ενδιαφερθεί για την ιστορία, ας κάνει τον κόπο να ρίξει φως σε όσα έγιναν στην Αφρική, στη Ρουάντα και την Αλγερία…».

Το θέμα έχει διάφορες διαστάσεις και νομίζω ότι χρειάζεται μια αναφορά στο ζήτημα σε όλες τις βασικές του διαστάσεις:

Α. Είναι αναντίλεκτο γεγονός η γενοκτονία των αρμενίων το 1915. Τα ιστορικά τεκμήρια είναι ατράνταχτα και ο ΟΗΕ την ψήφισε σεβασμό στην ιστορική αλήθεια.

Β. Κάθε ενημερωμένος πολίτης γνωρίζει για τις ωμότητες που διέπραξαν τα γαλλικά στρατεύματα στην Αλγερία και τη Ρουάντα. Αν και δεν συνδέονται αυτά τα θέματα μεταξύ τους, αυτό που μετρά είναι ότι άλλοι διέπραξαν γενοκτονίες και άλλοι ωμότητες.

Γ. Είναι προφανές το κίνητρο Σαρκοζί: παραμονές των προεδρικών εκλογών του Απρίλη προσπαθεί να φέρει τους 500.000 γάλλους αρμενικής καταγωγής πιο κοντά στη δική του υποψηφιότητα.

Δ. Το θεμελιώδες ερώτημα ακολουθεί: ποινικοποιούνται τα ιστορικά γεγονότα, τα εγκλήματα, οι γενοκτονίες; Είναι δυνατό να πάει κάποιος φυλακή επειδή έχει λάθος απόψεις για ένα ή περισσότερα προφανή ιστορικά γεγονότα;

Ε. Κρίνω ότι οι ιστορικές στρεβλώσεις δεν λύνονται στα δικαστήρια, ούτε με την ποινικοποίηση της λάθος ανάλυσης ή και της παραποίησης. Τα πράγματα αλλάζουν με την πειθώ, τα επιχειρήματα, τα τεκμήρια, τη δημόσια διπλωματία, την κινητοποίηση της κοινής γνώμης, την πολιτική πίεση.

Στ. Η σημερινή τουρκική ηγεσία παραμένει δεσμευμένη με μια ψευδή ιστορική ψύχωση που δημιούργησαν οι κεμαλιστές. Θα μπορούσε να κάνει διαφορετικούς χειρισμούς. Ο Τ. Ερτογάν ακολουθεί την πεπατημένη (ίσως σε ένα πάρε δώσε με τους στρατηγούς), και, παρόλο που στο παρελθόν προσπάθησε να αλλάξει κάπως τα πράγματα, σήμερα εμφανώς γυρίζει στην παραδοσιακή «εθνική» θέση και έτσι προσθέτει νέα προβλήματα στην τουρκική διπλωματία.