Η κρίση του Οκτώβρη

Καθώς τα κείμενα παίρνουν την τελική τους μορφή ενόψει της κρίσης του Οκτώβρη/Νοέμβρη, η Κύπρος έχει επιπρόσθετες ευθύνες για το πώς θα διαμορφωθούν οι τουρκικές δεσμεύσεις απέναντι στους 25. Τα κείμενα ως προς τη βασική τους δομή έχουν συμφωνηθεί από τις 3 Οκτωβρίου 2005. Σήμερα ελέγχεται ο βαθμός υλοποίησης των δεσμεύσεων- συνεπώς

είναι μια ευκαιρία για ορισμένες αλλά πολύ σημαντικές «διαρθρωτικές» παρεμβάσεις.

Tα κείμενα του Οκτώβρη 2005 έχουν ελλείμματα-κυρίως ως προς τα χρονοδιαγράμματα και τους ρυθμούς προσαρμογής στα νέα δεδομένα. Το παράδειγμα της εφαρμογής του πρωτοκόλλου από την Άγκυρα είναι ένα καλό δείγμα γραφής ότι οι ασάφειες επιτρέπουν δεύτερες σκέψεις (προσφυγή στη νομική οδό, αναζήτηση μορφής αναστολής, μη επικύρωση από την τουρκική εθνοσυνέλευση). Οι ασάφειες επιτρέπουν στον ‘Ολι Ρεν να δηλώνει ότι «δεν γνωρίζω ούτε πότε, ούτε εάν η Τουρκία θα εφαρμόσει το πρωτόκολλο».

Αυτό δείχνει ότι Κύπρος μπορεί να δουλέψει τώρα που τα κείμενα τυγχάνουν της τελικής επεξεργασίας πάνω στο ενδυνάμωσή τους ώστε να έχουν δεσμευτικότητα και περισσότερη σαφήνεια. Είναι θέμα πολιτικής απόφασης ή και θέμα ιεράρχησης των προτεραιοτήτων της Κύπρου. Σε αυτή τη συγκυρία όπου το τουρκικό θέμα παίρνει στους 25 την γραμμή του τύπου « ας σπρώξουμε τις εξελίξεις πάρα-κάτω και ύστερα βλέπουμε», η Κύπρος δεν έχει την πολυτέλεια να τις αφήσει στη γραμμή που παραπέμπει τα σοβαρά θέματα στις καλένδες. Αυτή η χαλαρή εξέλιξη, δεν σημαίνει τίποτα απολύτως για την Κύπρο- εξυπηρετεί κυρίως πολιτικές σκοπιμότητες ορισμένων δυνάμεων στην ΕΕ. Οι «προειδοποιήσεις», η «σκληρή γλώσσα», ή οι «κίτρινες κάρτες» ορισμέων εταίρων προς την Άγκυρα εάν δεν γίνονται δεσμευτικά κείμενα, επιτρέπουν στο χρόνο να δουλεύει στο κενό και να ικανοποιείται, έτσι, μέρος της κοινής γνώμης με φραστικές εξάρσεις.

Συνεπώς η Κύπρος, κάνοντας άλλες αξιολογήσεις, μπορεί να δουλέψει μαζί με άλλες χώρες-μέλη για να αναδειχθούν με σαφήνεια οι συμβατικές ευθύνες της Άγκυρας απέναντι στη θεσμική ΕΕ- υποψήφιο μέλος η Τουρκία αλλά με διατήρηση στρατού κατοχής στο 37% του εδάφους σε κράτος-μέλος της ΕΕ. Με άλλα λόγια η κρίση του Οκτώβρη να προκύψει πάνω στα ουσιώδη- αυτό και μόνο αυτό εξυπηρετεί τα ζωτικά συμφέροντα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το τοπίο να είναι σαφές και πάνω σε αυτό να προωθήσει η Κύπρος τους δικούς της εθνικούς στόχους.