Η οικονομική κατασταση των Τ/Κ
Πώς ζουν οι τ/κ; Ποια η οικονομική τους δυνατότητα; Σύμφωνα με στοιχεία της «στατιστικής υπηρεσίας» του ψευδοκράτους οι μισθολογικές απολαβές των τ/κ είναι η εξής:
Ποσοστό 14.8% του πληθυσμού (37.000 άτομα), έχουν ετήσια έσοδα 5.000 ευρώ, έσοδα που σε μηνιαία βάση ανέρχονται στα 410 ευρώ. Μια μεγάλη μερίδα (21.4% ή 54.000 άτομα) ζει με μηνιαίες αποδοχές 500 ευρώ (6.000 ευρώ το χρόνο), ενώ ένα ποσοστό της τάξης του 28.9% (73.000 άτομα) έχουν ετήσιες απολαβές 7.000 ευρώ (μηνιαίως 590 ευρώ). Το 65% του πληθυσμού ζει με μηνιαίες αποδοχές που κυμαίνονται από 400 – 600 ευρώ.
Είναι προφανές ότι, ακόμα και εάν τα στατιστικά στοιχεία δεν είναι απολύτως βεβαιωμένα, η οικονομική κατάσταση της μεγάλης πλειοψηφίας των τ/κ, παραμένει δύσκολη. Κατά την άποψή μου, η οικονομική υστέρηση των τ/κ οφείλεται σε τρεις λόγους κυρίως:
1 Η κατοχή από τα τουρκικά στρατεύματα εμπόδισε την οικονομική ελευθερία της τ/κ επιχειρηματικής κοινότητας. Ο Ρ. Ντενκτάς επέβαλε τις πρακτικές της υποδούλωσης του επιχειρείν στις προσωπικές του πολιτικές στρατηγικές -βραβεία στους δικούς του, τιμωρία στους αντιπάλους του. Ήθελε να ελέγχει κάθε πρωτοβουλία.
2 Για δεκαετίες εμπεδώθηκε η απόλυτη πίστη στη τουρκική βοήθεια. Δεν είχαν ανάγκη να σκεφθούν γιατί φρόντιζε για όλα η Άγκυρα. Έτσι το κάθε πρόβλημα αφηνόταν να επιλυθεί από τους τούρκους υπουργούς και ειδικά από τον εκάστοτε Υπουργό Επικρατείας με αρμοδιότητα την Κύπρο. Ετήσια βοήθεια στο ψευδοκράτος, μισθοί στους «δημοσίους» υπαλλλήλους από την Τουρκία, βασικά έργα από τούρκους επιχειρηματίες (π.χ. ξενοδοχεία, καζίνα).
3 Το άλυτο κυπριακό, το μέγεθος της τ/κ κοινότητας, η επιβολή της Τουρκίας δεν επέτρεψαν στους τ/κ επιχειρηματίες να κάνουν μεγάλα βήματα, είτε να έρθουν σε επαφή με την ΕΕ, ή με ξένες εμπειρίες, να μπουν στη νέα εποχή, να οργανώσουν κοινοπραξίες, να εκσυγχρονίσουν τις υποδομές τους. Έμειναν πίσω.
Σήμερα η εφαρμογή από την ΕΕ του Κανονισμού για για την Πράσινη Γραμμή, η βοήθεια από την ΕΕ και τον ΟΗΕ έχουν συμβάλει σε μερική πρόοδο – περισσότερα έργα υποδομής, κυρίως αποχετευτικά, δρόμοι, αναπαλαιώσεις. Η Τουρκία με τον πιο επίσημο τρόπο ζήτησε οι τ/κ να αναλάβουν περισσότερες ευθύνες για την οικονομική τους κατάσταση και δημοσίως πρότεινε τον περιορισμό του «δημοσιοοικονομικού ελλείμματος» και ιδιωτικοποιήσεις σε ζημιογόνους τομείς της οικονομίας όπως τα δύο αεροδρόμια και το τραπεζικό σύστημα. Ο Έρογλου πείστηκε, το κόμμα του Ταλάτ διαφώνησε και οι συντεχνίες αντιδρούν. Η κούρσα για να βρεθεί άλλη λύση ξεκίνησε.