Η “υπεροψία” της ταχύτητας

Ο Γενικός Εισαγγελέας Κ. Κληρίδης στις 7 Ιανουαρίου 2016 ζήτησε γνωμάτευση από το Ανώτατο Δικαστήριο σχετικά με διαδικασία άρσης της ασυλίας του βουλευτή Λεμεσού του ΔΗΣΥ Α. Θεμιστοκλέους, με στόχο να καταστεί δυνατή η ποινική δίωξη του. Οι εναντίον του καταγγελίες συνδέονται με συστηματικές τροχαίες παραβάσεις- υπέρβαση του ορίου ταχύτητας. Μια περίπτωση που αναφέρει ο Γενικός Εισαγγελέας αφορά παράβαση τον Σεπτέμβριο του 2015 για ταχύτητα οδήγησης στα 172 χιλιόμετρα, αντί στα 100. Η αίτηση θα τεθεί ενώπιον της ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου.

Η είδηση προκαλεί παγκύπριο ενδιαφέρον και τα ερωτήματα τίθενται με έναν πιο επιτακτικό τρόπο:

1. Τα δημόσια πρόσωπα κρίνονται με πιο αυστηρά κριτήρια. Η κοινή γνώμη απαιτεί η συμπεριφορά τους να συνάδει με τους κανόνες που η πολιτεία θεσπίζει και ότι το δημόσιο ήθος απαιτεί.

2. Υπάρχει παρεξήγηση σχετικά με την έννοια της βουλευτικής ασυλίας. Αυτή προστατεύει θέματα που συνδέονται με την ελευθερία του λόγου, της έκφρασης, της διακίνησης απόψεων μέσα στο Κοινοβούλιο. Αφορά μια ευρέως καθιερωμένη πρακτική που ενισχύει την αυτονομία του βουλευτή απέναντι σε πιθανές πιέσεις από ομάδες συμφερόντων σχετικά με το νομοθετικό έργο, στοχεύει στη στήριξή του ως νομοθέτη. Σε καμμιά, όμως, περίπτωση η βουλευτική ασυλία δεν ισούται με κατάχρηση εξουσίας, με περιφρόνηση των κανονισμών της τροχαίας, ή με αγνόηση μιας υπόθεσης που συνδέεται με παραβιάσεις της κυπριακής νομολογίας.

3. Η ισονομία έναντι του νόμου πρέπει να τηρείται και η πρωτοβουλία του Γενικού Εισαγγελέα στις 7 Ιανουαρίου είναι σωστή. Θα μπορούσε να γίνει πιο έγκαιρα, σε προηγούμενες παραβιάσεις του ορίου ταχύτητας από τον πιο πάνω βουλευτή, ίσως, έτσι να αποφεύγονταν επαναλήψεις. Άλλωστε η ισονομία δεν επιτρέπει να διατίθεται αγνόηση σε κάποιον αριθμό παραβάσεων και μετά να αρχίζει μια καταγγελία, όπως συμβαίνει με κάθε έναν πολίτη που παραβιάζει τους νόμους.

4. Το θέμα συνδέεται με την κουλτούρα που αναπτύσσει μια κοινωνία, τις διαθέσεις ή τη τάση για συγκάλυψη που επιδεικνύει απέναντι στην παραβίαση των κανονισμών, της διαθέσεις που επιδεικνύει απέναντι απέναντι σε πρόσωπα που παραβιάζουν νομοθεσίες. Συνδέεται με τη δύναμη που έχει, ή δεν έχει, ή δεν θέλει να έχει για να παρέμβει στις εξελίξεις, να επαινέσει ότι συνδέεται με την προστασία του δημόσιου ήθους και συμφέροντος, ή να αποδοκιμάσει την περιφρόνηση στους κανόνες, να δείξει ότι διαθέτει εργαλεία για να προστατέψει τη δημόσια ζωή από την αυθαιρεσία και την «υπεροψία» της κάθε υπερβολικής «ταχύτητας».

5. Η πληγή αυτή χρειάζεται να κλείσει: η πολιτεία θεσπίζει κανόνες, το νομικό σύστημα χρειάζεται να κάνει τη δουλειά του, η αλλαγή του αυτονόητου να προχωρήσει. Η παράδοση του παλαιού πολιτευτή που θεωρούσε τον εαυτό του αδιάφορο απέναντι στους κανονισμούς, χρειάζεται να πάρει ένα οριστικό τέλος. Οι πολίτες ζητούν περισσότερα. Έλεγχο, ισονομία, προστασία του δημόσιου συμφέροντος.