Κινητήρια δύναμη με δύο φωνές

Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Γ. Φίσερ άσκησε τεκμηριωμένη κριτική στην καγκελάριο Α.  Μέρκελ εξαιτίας του «ελληνικού ζητήματος». Σε άρθρο του στην ελβετική εφημερίδα Le Temps επικρίνει την πολιτική της Α. Μέρκελ και τη διασυνδέει με τη γενικότερη πορεία της ΕΕ. Γράφει ο Γ. Φίσερ:

«Η ευρωπαϊκή αντιπαράθεση την οποία προκάλεσε η Μέρκελ, άλλαξε την ΕΕ για πάντα. Η εμπλοκή του ΔΝΤ στο σχέδιο στήριξης της Ελλάδος, θα μπορούσε να προβλεφθεί χωρίς τις πολιτικές συγκρούσεις που προηγήθηκαν και έκαναν την επίτευξη της συμφωνίας τόσο δύσκολη. Η Γερμανία θα πρέπει να λειτουργεί, λόγω του μεγέθους και της ιστορίας της, ως η κινητήρια δύναμη της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Εάν δεν δώσει ένα χαρακτήρα ευρωπαϊκό στα εθνικά της συμφέροντα, το αποτέλεσμα θα είναι η επανεθνικοποίηση της ΕΕ και η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση θα ανήκει πλέον στο παρελθόν. Μια τέτοια εξέλιξη βρίσκεται πιο κοντά στην βρετανική ιδέα για την ΕΕ. Στο Λονδίνο θα πρέπει να είναι ικανοποιημένοι από μια τέτοια πορεία. Μια τέτοια εξέλιξη όμως, θα οδηγήσει σε μια συνομοσπονδία κρατών, που θα κυριαρχείται από συγκρουόμενα εθνικά συμφέροντα, σε μια αδύναμη ΕΕ, ιδίως τώρα που καλείται να αντιμετωπίσει νέους παίκτες και νέες προκλήσεις παγκοσμίως».

Στην ουσία της η κριτική Φίσερ είναι εύστοχη. Η πεισματική στάση του Βερολίνου, αντί να οδηγήσει σε ευρωπαϊκή απάντηση στην ελληνική κρίση, έδωσε ένα μείγμα λύσης με τη συμμετοχή του ΔΝΤ γεγονός απαράδεκτο για τις προοπτικές και το κύρος της ευρωζώνης. Αλλά η στάση Μέρκελ οδηγεί την ΕΕ σε περιπλοκές. Η Γερμανία προωθώντας κοινές ευρωπαϊκές πολιτικές ανέβασε το ευρωπαϊκό τρένο σε πιο ψηλό επίπεδο. Ανοίγοντας τώρα την πόρτα στα γερμανικά πείσματα, αποσυντονίζει πιθανές κοινές οικονομικές συνεργασίες στο μέλλον και περιπλέκει την ισορροπία δυνάμεων στο εσωτερικό της ευρωζώνης. Αξίζει να σημειώσουμε ότι οι καγκελάριοι Κολ και Σρέτερ δούλεψαν διαφορετικά, έθεσαν την γερμανική επιρροή στην προσπάθεια για την ευρωπαϊκή ενοποίηση και ο δεύτερος ηγήθηκε της μεγάλης πολιτικής της διεύρυνσης από τα 15 στα 27 κράτη-μέλη. Σήμερα η Μέρκελ σκέφτεται κοντόφθαλμα. Στην ουσία επιχειρεί επιστροφή στο (γερμανικό) εθνικό συμφέρον και έτσι υποχωρεί η σύζευξη εθνικού και κοινοτικού συμφέροντος που χαρακτήριζε την περίοδο της διακυβέρνησης της Γερμανίας από το συνασπισμό Σοσιαλδημοκρατών –Πρασίνων κάτω από συντονισμό του διδύμου  ΣρέτερΦίσερ. Ο δεύτερος το είπε πολύ εύστοχα: «η Γερμανία θα πρέπει να λειτουργεί, λόγω του μεγέθους και της ιστορίας της, ως η κινητήρια δύναμη της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης».