“Κουαρτέτο” για δύο…

Η πρώτη περιοδεία της νέας ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Χ. Κλίντον στην Ευρώπη περιλαμβάνει εκτός από τις Βρυξέλλες και τη Γενεύη, και επίσκεψη στην Άγκυρα στις 8 Μαρτίου. Είναι μια επίσκεψη που φαίνεται να έτυχε ειδικής αξιολόγησης στην Ουάσιγκτον γι’ αυτό και έχει επιλεγεί να βρίσκεται στην πρώτη επίσκεψης της Χ. Κλίντον στην Ευρώπη. Εκτιμώ ότι πρόκειται για μια επίσκεψη που θέλει να σηματοδοτήσει μια «νέα αρχή» στις διεθνείς σχέσεις όπως έχει διακηρυχθεί από τη διοίκηση Ομπάμα, και ως μια πτυχή της, η ανανέωση της συνεργασίας με την Τουρκία. Η επιλογή της Τουρκίας συνδέεται με τη σύμπτωση απόψεων ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και την Άγκυρα γύρω από την πολιτική κατάσταση στη Μ. Ανατολή και τον Καύκασο, ενώ οι συνομιλίες καλύπτουν θέματα όπως οι ευρωτουρκικές σχέσεις, το μέλλον του Ιράκ, το Ιράν και ασφαλώς εκείνο που αφορά τους ενεργειακούς αγωγούς που καλύπτει η Τουρκία.

Οι ΗΠΑ, ως γνωστόν, επέβαλαν την πολιτική τους στο Ιράκ και αυτό κόστισε στις σχέσεις τους με την Τουρκία εξαιτίας χειρισμών της Ουάσιγκτον σε σχέση με το κουρδικό. Σήμερα, ορισμένα δεδομένα διαφοροποιούνται επί του εδάφους. Η Τουρκία κερδίζει πόντους στο διεθνή στίβο με την πολιτική που ακολουθεί στη Μ. Ανατολή ως «μεσολαβητής» ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Συρία. Το επεισόδιο ανάμεσα σε Ερτογάν και Πέρεζ στο Νταβός δεν νομίζω να αφήσει μόνιμη ζημία στις σχέσεις των δύο χωρών γιατί συνήθως τα συμφέροντα υπερισχύουν στο τέλος του γοήτρου. Τόσο οι ΗΠΑ όσο και η ΕΕ έχουν αξιολογήσει κατά θετικό τρόπο παρεμβάσεις της Άγκυρας που επιχειρούν να συμβάλουν σε ειρηνευτικές προσπάθειες στη ζώνη του Καυκάσου καθώς και την προσπάθεια Γκιουλ για να θέση σε νέα βάση τις σχέσεις ανάμεσα στην Τουρκία και την Αρμενία.

Η ανανεωμένη προσπάθεια της διοίκησης Ομπάμα στο μεσανατολικό φέρνει την Χ. Μ. Κλίντον στην Τουρκία επειδή ήδη η Άγκυρα έκανε αισθητή την παρουσία της στον πολύπλοκο μεσανατολικό χώρο ως συμπληρωματική δύναμη υποστήριξης στην ειρηνευτική διαδικασία. Στην ουσία κατέστησε την εξωτερική της πολιτική χρήσιμη για άλλους παίκτες όπως η ΕΕ, οι ΗΠΑ και το «κουαρτέτο» για τη Μ. Ανατολή (ΟΗΕ, ΕΕ, ΗΠΑ, Ρωσία).