Κουρδικό ντόμινο

Η νέα (στις 13 Μαρτίου) τρίτη μέσα σε έξι μήνες πολύνεκρη βομβιστική επίθεση κατά πολιτών στην Τουρκία, έδειξε πως τα αδιέξοδα παραμένουν και πως δεν αντιμετωπίζονται στο πεδίο της στρατιωτικής δράσης. Σύμφωνα με ρεπορτάζ στο «Βήμα» στις 14 Μαρτίου «στους 37 νεκρούς αυξάνεται ο απολογισμός της αιματηρής επίθεσης με παγιδευμένο όχημα που σημειώθηκε στην καρδιά της Αγκυρας το απόγευμα της Κυριακής. Η αστυνομία πραγματοποίησε δεκάδες προσαγωγές υπόπτων στα Αδανα. Κυβερνητικοί αξιωματούχοι αποδίδουν την ενέργεια σε κούρδους μαχητές. Σύμφωνα με δηλώσεις κυβερνητικών αξιωματούχων, την επίθεση διεξήγαγε ένα ζευγάρι βομβιστών, ένας άνδρας και μία γυναίκα. Σύμφωνα με τα στοιχεία από την έρευνα, η γυναίκα είχε ενταχθεί στο ΕΚΚ το 2013. Πρόκειται για μια 24χρονη από την πόλη Καρς της ανατολικής Τουρκίας».

Στις 14 Ιανουαρίου έγραφα για το κουρδικό ζήτημα στην Τουρκία ότι «η επανάληψη των συγκρούσεων βασίζεται σε δύο αυταπάτες. Από τη μια η τουρκική κυβέρνηση νομίζει ότι θα επιβάλει λύση με στρατιωτική νίκη, και από την άλλη το ΕΚΚ εκτιμά ότι θα επιβάλει με τη χρήση των όπλων ανεξάρτητο κουρδικό κράτος στα ανατολικά της Τουρκίας ή και με τμήματα από το Ιράν, το Ιράκ και τη Συρία. Δύο αυταπάτες δεν συνιστούν τη λύση».

Σήμερα ολοένα και βαθαίνει ο κύκλος της σύγκρουσης από την οποία, λόγω της ιδιαιτερότητας του ζητήματος, δεν υπάρχει τρόπος κάποιος να βγει κερδισμένος. Στην περίπτωση αυτή η τουρκική κυβέρνηση τρέφει αυταπάτες: μπορεί να στριμώξει τους κούρδους του ΕΚΚ, αλλά δεν υπάρχει τρόπος να σβήσει μονομερώς κάτι που η φύση του συγκροτείται από πλήθος από αντιθετικά στοιχεία.

Η λύση είναι μια για όσους ενδιαφέρονται πραγματικά για να δουν διαφορετικές εξελίξεις: αμοιβαία κατάπαυση της ένοπλης σύγκρουσης, εκεχειρία, ειρηνευτικές συνομιλίες, συνέχεια από εκεί που έμειναν το καλοκαίρι του 2014, θέληση για λύσεις που συνδέονται με τα αιτήματα των κούρδων για δικαιώματα όπως προβλέπονται στις ετήσιες Εκθέσεις Προόοδου που δημοσιεύει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας.

Δύσκολο θέμα, δεν αρέσει σε κανέναν από τους δύο παίκτες της ένοπλης σύγκρουσης στην Α. Τουρκία. Ωστόσο, ένα στοιχείο φαίνεται να στέλλει ένα μήνυμα για επιτάχυνση εξελίξεων: η απόφαση Β. Πούτιν στις 14 Μαρτίου να δώσει εντολή για αποχώρηση του βασικού μέρους των ρωσικών δυνάμεων από τη Συρία με διατήρηση των δύο στρατιωτικών βάσεων που διατηρεί στο συριακό έδαφος. Αυτή η εξέλιξη μπορεί να να επηρεάσει ως ντόμινο, εξελίξεις και σε άλλα μέτωπα, εφόσον βεβαίως οι άμεσα ενδιαφερόμενοι στο πολεμικό πεδίο στην Α. Τουρκία δείξουν ότι αντιλαμβάνονται το παιχνίδι ανάμεσα στο κόστος και το όφελος, και όχι ως παιχνίδι ανάμεσα στο γόητρο και την υστεροφημία!

Είναι γνωστό ότι οι σχέσεις Ρωσίας-Τουρκίας παραμένουν τεταμένες. Ο Πούτιν, ωστόσο, με την απόφαση της 14ης Μαρτίου, έκανε ένα βήμα μπροστά σε σχέση με τους ευρύτερους συσχετισμούς δυνάμεων στη συριακή χώρα, τώρα είναι η σειρά του Ερτογάν να κάνει επίσης ένα: να οδηγήσει το κουρδικό από τα βουνά του Καρντίλ στο τραπέζι του διαλόγου και των συμβιβασμών σε συνεργασία με τον Α. Οτσαλάν. Σε καλύτερο περιβάλλον από ότι ήταν στις 13 Μαρτίου.