Με Μαρί και γαρνιτούρα…
Αίφνης μάς προέκυψε θέμα ενδυνάμωσης της «αποτρεπτικής ισχύος» της Κυπριακής Δημοκρατίας! Με τις κατευθύνσεις που έθεσε στο Εθνικό Συμβούλιο ο Ν. Αναστασιάδης ανεδείχθη ως κορυφαίο θέμα, με άλλα λόγια, «τώρα» στρατιωτική ενίσχυση της ΚΔ, κυρίως με αγορές οπλικών συστημάτων από τη Γαλλία. Ορισμένα ερωτήματα επί τούτου:
Πρώτο. Ο Γ. Κληρίδης κυβέρνησε 10 χρόνια και ο Ν. Αναστασιάδης σχεδόν 8. Πότε, περίπου, ανακάλυψε ο νυν πρόεδρος το κεφάλαιο αυτό; Είναι κανείς που δεν γνωρίζει τις δυνατότητες της ΕΦ; Είναι σε θέση να αλλάξει συσχετισμούς;
Δεύτερο. Γιατί τώρα; Ενώ θεωρητικά είμαστε στο παρα πέντε μιας τελικής διαπραγμάτευσης ώστε να ολοκληρωθεί η επί μακρόν εκκρεμούσα πρωτοβουλία Γκουτέρες, οι αναφορές για ενίσχυση της «αποτρεπτικής μας ισχύος» δεν είναι παρά η γαρνιτούρα για νέο ροκάνισμα του χρόνου και ώθηση στον γκρεμό της τελικής φάσης της σχεδιασμένης από τον ΟΗΕ «Συνόδου για την Κύπρο».
Τρίτο. Ο Ε. Μακρόν και η μη σοβαρή γαλλική διπλωματία διαπραγματεύεται την πώληση στρατιωτικού υλικού στην ΕΦ και την αξιοποίηση της ρηχής ναυτικής βάσης στο Μαρί από γαλλικές ναυτικές δυνάμεις. Η Γαλλία, κατ’ αντίθεση με την χαμηλών τόνων αλλά καλά μελετημένη Γερμανική, αρκείται στο να προβάλλει προσκόμματα στην Άγκυρα. Ο Ε. Μακρόν όταν έγραφε κάποιες λέξεις στην ελληνική στο Μέγαρο των Ηλυσίων πιθανώς να είχε στο μυαλό του ποσό γύρω στα 250 εκ. ευρώ για την πώληση στρατιωτικού υλικού στη Λευκωσία…
Τέταρτο, η πρόταση για ενίσχυση της αποτρεπτικής μας ισχύος είναι βγαλμένη από τον κόσμο της παραπλάνησης από τις δυνάμεις που για δεκαετίες πωλούσαν την πολιτική της στασιμότητας και της αναμονής εις βάθος χρόνου ως δήθεν προστατευτική ασπίδα για την ε/κ κοινότητα. Η Κύπρος δεν μπορεί να παίξει στο γήπεδο της στρατιωτικής ισορροπίας ή της «δήθεν αποτρεπτικής ισχύος». Είναι το πιο δυσμενές για την ίδια πεδίο. Η ορθολογική ανάλυση των δεδομένων δείχνει ότι η Κύπρος έχει πολλές δυνατότητες να πετύχει πρόοδο μόνο όταν έχει σοβαρές απόψεις στο χώρο της πολιτικής και της διπλωματίας. Η «αποτρεπτική ισχύς» αφορά τη στασιμότητα, την καταγγελία, την έλλειψη βούλησης για να πάμε μπροστά. Η κινητοποίηση στο χώρο της πολιτικής, η ανάπτυξη της «διπλωματίας των διασυνδέσεων» μέσα στο ευρωπαϊκό πλαίσιο ταυτίζεται με την πλήρη αξιοποίηση της ιδιότητας τους μέλους της ΕΕ για να ενδυναμώσουμε στο μέγιστο βαθμό τόσο το περιεχόμενο της λύσης (θεμελειώδεις ελευθερίες, ανάπτυξη, υποδομές) όσο και το γενικότερο πολιτικό πλαίσιο που θα το προστατεύει ( ασφάλεια για όλους, αλληλεγγύη, σταθερότητα).
Πέμπτο, αντι νέες περιπέτειες τύπου S300, μπορούμε την ειλικρινή αξιοποίηση του «Πλαισίου Γκουτέρες» που απαντά στις ανησυχίες κάθε ε/κ: τερματίζονται τα επεμβατικά δικαιώματα, φεύγουν τα κατοχικά στρατεύματα, διαμορφώνεται νέο σύστημα αφαλείας που ανταποκρίνεται στην ιδιότητα της νήσου ως μέλους της ΕΕ. Αντί της αξιοποίησης του Πλασίου Γκουτέρες, του συγκριτικά πιο ισορροπημένου για την ε/κ κοινότητα σχεδίου λύσης από τον καιρό της εισβολής, η Λευκωσία αγνοεί προκλητικά τις εισηγήσεις Γκουτέρες για «συνομιλίες με την αίσθηση του επείγοντος, προσανατολισμένες στο αποτέλεσμα» και την καθαρά θέση του ότι «αυτή τη φορά θα είναι διαφορετικά». Επιπρόσθετα, το ΣΑ του ΟΗΕ ζητά ενίσχυση της δικοινοτικής συνεργασίας, ενδυνάμωση του ρόλου των Τεχνικών Επιτροπών και προσπάθειες από τους ηγέτες για την ανάδειξη των πλεονεκτημάτων από την επίλυση.
Πέμπτο, στις 11 Οκτωβρίου διεξάγονται εκλογές για την ανάδειξη ηγέτη της τ/κ κοινότητας. Η μάχη είναι δύσκολη για τον Μ. Ακιντζί, τον πιο σημαντικό ηγέτη που έχει αναδείξει έως τώρα η τ/κ κοινότητα. Εν μέσω άπνοιας στο κυπριακό, ο Μ. Ακιντζί αντέχει και αυτό είναι καλό για όλη την Κύπρο. Είναι πιθανόν τον προσεχή Νοέμβριο ή Δεκέμβριο ο ΟΗΕ να οργανώσει «Σύνοδο για την Κύπρο», η τελευταία του είδους με βάση την ομοσπονδιακή δομή όπως περιγράφεται στα κείμενα του ΟΗΕ. Ο ίδιος ο Ν. Αναστασιάδης προλειαίνει το έδαφος για να μην προσέλθει στη Σύνοδο λέγοντας στις 28 Αυγούστου στο συνέδριο των αποδήμων ότι «θέλω να καταστήσω σαφές ότι σε καμία των περιπτώσεων δεν θα αποδεχθώ τακτικές εκβιασμού και την όποια υπό απειλών διαπραγμάτευση όσον αφορά το κυπριακό ζήτημα», (28 Ιουλίου), ενώ μια εβδομάδα ενωρίτερα ο ΚΕ, Κ. Κούσιος είπε στον ΠΟΛΙΤΗ 107.6 πως «η ε/κ πλευρά δεν έχει πρόθεση να προσέλθει σε συνομιλίες με τους τ/κ κάτω από τις απειλές της Τουρκίας και με εισβολή στην κυπριακή ΑΟΖ». Ο Ν. Αναστασιάδης υποθέτει βάσιμα ότι ο Α. Γκουτέρες θα τον φωτογραφίσει ως τον κύριο υπαίτιο του ναυαγίου. Γι’ αυτό κινητοποιείται δραστήρια τώρα (ταξίδι στο Παρίσι, τηλεφωνική συνομιλία με Πούτιν, σε λίγο ξανά τηλεφωνική συνομιλία με Νετανιάχου ή Σίσι ή τον Πάπα, κάθε λίγο επικοινωνία με Μητσοτάκη) με στόχο να πείσει την ε/κ κοινή γνώμη ότι η μη συμμετοχή του σε μια τέτοια Σύνοδο θα είναι «υπεύθυνη» πράξη καθώς θα υπερασπίζεται τα κυριαρχικά δικαιώματα της ΚΔ από την εισβολή στη θάλασσα ή, εφόσον υποχρεωθεί να πάει, να μπορεί να γλιστρήσει ως έχει συνηθίσει. Γνωρίζει βέβαια, ότι η συχνή φράση Γκουτέρες «αυτή τη φορά θα είναι διαφορετικά» αξιολογικά αυτόν αφορά, και γνωρίζει επίσης ότι ο τελικός λόγος του ΓΓ, θα καθορίσει εξελίξεις πιθανώς για τις δεκαετίες που έρχονται. Σπρώχνει τις συνομιλίες στον γκρεμό, αλλά ταυτόχρονα δεν επιθυμεί να χρεωθεί με «βούλα ΟΗΕ» το τέλος της διαπραγμάτευσης, πιστεύοντας ότι μέσω της επιρροής του στα ΜΜΕ θα εξαντλήσει και την δεύτερη πενταετία του μεταφέροντας τα σκληρά διλήμματα στον επόμενο πρόεδρο…
Λάρκος Λάρκου