Μια επίσκεψη, μια έκπληξη!

Στις 20 Μαρτίου έφτασε στο Ισραήλ ο Μ. Ομπάμα για συνομιλίες με τη νέα κυβέρνηση (με παλαιές ιδέες) του Β. Νετανιάχου. Θέματα στις συζητήσεις το Ιράν και το πυρηνικό του πρόγραμμα, το μεσανατολικό και μια συμβολικού χαρακτήρα επίσκεψή του στο χώρο που βρίσκεται το αντιπυραυλικό σύστημα «Σιδερένιος Θόλος». Την επομένη ημέρα ο Μ. Ομπάμα πήγε στη Ραμάλα για συνομιλίες με την παλαιστινιακή ηγεσία. Σημαντικότερη στιγμή της μετάβασης στη Δυτική Όχθη η δήλωσή του ότι «οι ΗΠΑ έχουν δεσμευτεί βαθιά υπέρ της δημιουργίας ενός ανεξάρτητου και κυρίαρχου κράτους της Παλαιστίνης. Βάσει των συνομιλιών που είχα με τον Μ.  Νετανιάχου και τον πρόεδρο Αμπάς, η πιθανότητα μιας λύσης δύο κρατών εξακολουθεί να υπάρχει. Το βασικό ζήτημα είναι πως η παλαιστινιακή εθνική κυριαρχία θα συνοδεύεται από ασφάλεια για τον ισραηλινό λαό». Ολοφάνερα μια επίσκεψη με πολύ φτωχό αποτέλεσμα, μάλλον με κάποιους συμβολισμούς χωρίς πραγματικό αντικείμενο. Δυστυχώς, ο Μ. Ομπάμα έχει συμβιβαστεί με την ιδέα ότι με αυτούς τους συσχετισμούς δύναμης στην περιοχή δεν υπάρχει φως στην ειρηνευτική διαδικασία και επέλεξε μια επίσκεψη με συμβολικό χαρακτήρα.

Η μόνη πρακτική αξία της επίσκεψης ακολούθησε την αναχώρηση Μ. Ομπάμα από το Ισραήλ καθώς την επόμένη ημέρα της αναχώρησής του, ο Μ. Νετανιάχου είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τ.  Ερντογάν, κατόπιν προτροπής του Αμερικανού προέδρου Μπαράκ και σύμφωνα με το ηλεκτρονικό περιοδικό «Μεταρρύθμιση» ο ισραηλινός πρωθυπουργός «απολογήθηκε στην Τουρκία για τα λάθη που ενδέχεται να οδήγησαν στον θάνατο των εννέα τούρκων ακτιβιστών, το 2010, κατά την επίθεση των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων εναντίον του στολίσκου που μετέφερε ανθρωπιστική βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας. Οι δύο ηγέτες «συμφώνησαν να εξομαλυνθούν οι σχέσεις των χωρών τους, να επιστρέψουν οι πρέσβεις τους και να ματαιωθεί η δικαστική δίωξη στην Τουρκία των ισραηλινών στρατιωτών».  Ο Β. Νετανιάχου είπε ότι «τα τραγικά αποτελέσματα στον στολίσκο του Μαβί Μαρμαρά δεν έγιναν σκόπιμα» υπογραμμίζοντας ότι «η ισραηλινή έρευνα αποκάλυψε λάθη στην επιχείρηση». Τα στοιχεία περιλαμβάνονται σε ανακοίνωση που εξέδωσε το γραφείο του Β. Νετανιάχου.

Σε άρθρο μου στις 9 Μαρτίου εκτιμούσα ότι «το κίνητρο για το Ισραήλ και τον Νετανιάχου είναι πιο σημαντικό από το γόητρο του ισραηλινού στρατού (διαφωνία για το λεκτικό της απολογίας ανάμεσα σε Άγκυρα και Ισραήλ που αφορά κριτική απέναντι στον ισραηλινό στρατό για την επίθεση στο «Μαβί Μαρμαρά»), συνεπώς είναι πολύ πιθανή μια σημαντική αλλαγή στις τουρκοϊσραηλινές σχέσεις. Αν Ισραήλ-Τουρκία καταλήξουν σε μια συμφωνία που θα εγκρίνουν και οι μεγάλες εταιρείες-κολοσσοί με παγκόσμια βαρύτητα, τότε όλα θα αποκτήσουν μια διαφορετική τροχιά για τη Λευκωσία σε σχέση με τις προγραμματιζόμενες υποδομές της στη στεριά -περιοχή Βασιλικού. Σε μια τέτοια εξέλιξη η Κύπρος θα κληθεί να αντιμετωπίσει το κόστος κατασκευής υποδομών με λιγότερη συνεργασία με το Ισραήλ».

Η μεσολάβηση Ομπάμα έφερε αποτέλεσμα και μάλιστα σε μια περίοδο που η Κύπρος βρίσκεται σε μια εξαιρετικά δύσκολη οικονομική κατάσταση, αναζητώντας λύσεις για αποφυγή της χρεοκοπίας και για επιβίωση της οικονομικής της βάσης.  Είναι πλέον βέβαιο ότι όλα γύρω από την Κύπρο αλλάζουν και όλα σχετίζονται με τη δυνατότητά της πρώτο, να βρει λύσεις στα οικονομικά αδιέξοδα, και δεύτερο, να διαβάσει πιο προσεκτικά τον διαρκώς μεταβαλλόμενο γύρω της κόσμο.